Dövme yaptıran kişilerde görülen sosyal ve bireysel davranış bozuklukları ve erken ölüm

Dövme, en genel tarif ile, iğne kullanılarak cild içinde açılan deliklere değişik renkli boyalar kullanılarak değişik şekiller ve resimler yapılmasıdır. Çok eski zamanlardan beri yapılmaktadır. Eski Mısır toplumunda dövmenin yapıldığı mumyalardan anlaşılmıştır. İslam önceside değişik toplumlarca kimi zaman yasaklanmış kimi zamanda yaygınlık kazanmıştır. İslami toplum öncesi bir cahiliye âdeti olup, sağlık açısından zararlı olduğu gibi, yahudilik ve islam dininde de yasaklanmıştır. Amacı ne olursa olsun, İslam dininde, dövme ve benzeri vucutta kalıcı değişiklik olan şeyler fıtratı bozma kabul edilerek yasaklanmıştır (Nisa 4/119). Abdullah ibni Abbas (Radiyallahu Anhuma) ve Abdullah ibni Mesud (Radiyallahu Anhuma)’tan bir rivayette: “Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur: ‘Peruk takan ve taktıran, kaşlarını alan ve aldıran vücuduna dövme yapan ve yaptıran lânetlenmiştir!” (Ebu Davud, Buhari 5945, Müslim 2125/120).

Günümüz dünyasında ise, özellikle batı dünyasında ve diğer ülkelerde de dövme yaptırmak yaygın bir davranış, kültür halini almaktadır. Günümüzde batı toplumunda yaşları 12 ile 18 olan gençlerin % 10 - % 13 de ve tüm nüfusta ise % 3 ile 8 % oranında en az bir dövmesi bulunmaktadır. Ülkemizde de dövme yaptıranların ve yapanların sayısında artış olduğu gözlenmektedir. Her ne kadar ciddi bilimsel çalışmalar bulunmasada ülkemizde yaşayan 18-30 yaş arasındaki genç nüfus içerisinde, her on kişiden birisinde dövmesi olduğu söylenmektedir. Ayrıca kulak memesi dışında vücudun diğer bölümlerine küpe takmakda (body piercing) giderek yaygınlaşmaktadır. Buna paralel olarak dövme yaptıran insanların psikolojisi, sosyal davranış biçimleri ve suç işleme oranları ve işledikleri suçların yaptırdıkları dövme tipleri ilişkisi ilgili ciddi bilimsel dergilerde çok sayıda yayınlar çıkmaktadır. Bu yazımda sizlerle dövme yaptırma işlemi sırasında geçebilecek hastalıklardan (hepatit C, HIV-1, hepatit B, tetanus, cild hastalıkları ve alerjik reaksiyonlar) bahsetmek yerine, dövme yaptıran insanlarda görülebilen sosyal ve bireysel davranış bozuklukları ve dövme yaptıran kişilerde dövme yaptırmayanlara göre tesbit edilen erken ölüm nedenleri üzerinde konuşacağız.

Yapılan bir çalışmada, vücudunda dövme ve küpe bulunan kişilerde, vücudunda bunlardan olmayan kişilere göre istatistiksel olarak daha fazla yemek yeme problemleri, ilaç (uyuşturucu) kullanımı, intihar etme egilimi, şiddete yönelim ve riskli cinsel aktivite görülmüştür. Ayrıca başka çalışmada ise, dövme yaptıran kişilerde sigara içimi sıklığı dövmesi olmayana göre daha fazla görülmüştür.

Diğer bir başka çalışmada ise, Amerika Birleşik Devletleri’nde bir eyalette 15 yıl boyunca (1997-2012) dövmesi olan ve olmayan 432 olüm kayıtı incelenmesi ile yapılmıştır. Bu çalışmada dövmesi olan insanlarda ortalama ölüm yaşı 39 iken, dövmesi olmayan insanlarda ortalama ölüm yaşı 53 olarak bulunmuştur. Dövmesi olmuyan insanlar daha çok kaza ve doğal nedenlerden ölürken, dövmeli insanların başlıca ölüm nedenleri arasında cinayet, intihar gelmektedir. Dövmeli insanlarda ölüm nedenlerine baktığımızda dögmesi olmayanlara göre, ateşli silahla yaralanma ve aşırı doz uyuşturucudan ölüm istatistiksel olarak daha fazla görülmüştür. Bu insanlardaki dövmeler (yazılı ve çizili) şiddet içeriklidir. Ayrıca uyuşturucu ve alkol kullanımı dövme yapımı ile ilişkili bulunmuştur. Ayrıca, dövmesi olmayan insanlarda, dövmelilere göre en belirgin ölüm nedeni kalp damar hastalıkları ilginç olarak gözlemlenmiştir. Bilineceği gibi bu hastalık, ömür süresi ile direk ilişkili ve daha çok belli bir yaştan sonra belirgenleşen bir hastalıktır.

Bu bilimsel çalışmalar dövme yaptıran insanlarda gorülebilen ortak bireysel ve sosyal davranışların dövme cinsi (dövmenin içeriği), sayısı, vücudunda kulak dışında başka yerde küpesinin olup, olmaması ve dövme yaptıran kişinin cinsiyeti ve yaşı ile ilişkili olduğunu göstermektedir. Ne yazık ki, bu bilimsel çalışma sonuçlarını kabul etmek istemesekte, sonuçlara karşı çıksakta, dövme yaptıran insanlarda belli davranış biçimleri, yaşam ve ölüm biçimi benzerliği görülmektedir.  Bu benzerlikler belki direk dövme yaptırmanın bir sonucu değil ama ortak kültür, değer sistemi ve psikolojik yapıya sahip insanların bu özelliklerin vucudlarında ifadesidir.  Bu yüzden dövme basit bir gençlik davranışı, güzel görünme kaygusu ile yaptırılan bireysel bir hareket olmayıp, insanların gelecekte yapabilecekleri muhtemel sosyal ve bireysel davranışları hakkında bilgi vermektedir.

Son olarak, Allah’ın yasak kıldığı şeylerde tüm insanlar için hayr ve fayda vardır. Bize düşen ise onları uygulamaktır.

Bu yazı, 2014 yılında Tıbbi genetik bilim adamları tarafından en çok okunan 10 makaleden biri olan makalede ( DOI: 10.1309/AJCPDOI32FWQLUEO) ve diğer konu ile ilgili bilimsel yayınlardan çıkan bilgiler kullanılarak yazılmıştır.