Yeni vergi düzenlemesine ilişkin teklif TBMM Genel Kurulda (2)

TBMM (AA) - Gelir vergisi tarifesine yeni dilim eklenerek üst dilim yüzde 35'ten yüzde 40'a çıkarılacak. Böylece 500 bin lira ve üzerinde kazanç elde edenler yüzde 40 oranında gelir vergisi verecek.

TBMM Genel Kurulda, Dijital Hizmet Vergisi ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapan Kanun Teklifi'nin ilk 29 maddesini içeren birinci bölümü kabul edildi.

Kabul edilen maddelere göre, ticari kazanç ve serbest meslek kazancının tespitinde, binek otomobillere ilişkin gider kısıtlamaları getirilecek.

Özel Tüketim Vergisi ve Katma Değer Vergisi hariç ilk iktisap bedeli 135 bin lirayı aşan otomobiller için ayrılan amortismanın en fazla bu tutara isabet eden kısmı gider yazılabilecek.

Vergilerin maliyet bedeline eklendiği veya binek otomobilin ikinci el olarak iktisap edildiği hallerde de amortismana tabi tutarı 250 bin lirayı aşan binek otomobilin en fazla bu tutara isabet eden kısmı gider olarak baz alınabilecek.

Bu hükmün uygulanmasında binek otomobilin iktisap edildiği tarihte yürürlükte olan tutar dikkate alınacak.

Binek otomobillerine ilişkin giderlerin en fazla yüzde 70'i ve kiralama yoluyla edinilen binek otomobillerin her birine ilişkin aylık kira bedelinin 5 bin 500 liraya kadarlık kısmıyla binek otomobillerin iktisabında ödenen Özel Tüketim Vergisi ve Katma Değer Vergisi toplamının en fazla 115 bin liraya kadarlık kısmı gider olarak dikkate alınabilecek.

Beyannameli mükellefiyetin artırılması, yüksek gelir gruplarından daha fazla vergi alınması amacıyla düzenleme yapılacak.

Bu kapsamda tevkif suretiyle vergilendirilen ücret tutarları ve bu tutarlar üzerinden tevkif edilen vergilerin, yıllık beyanname sayesinde matrah ve sair unsurlarının kontrolünün sağlanması amaçlanıyor. Böylece tek veya birden fazla işverenden tevkif suretiyle vergilendirilmiş ücret geliri elde eden mükelleflerin, bu gelirleri toplamının, 500 bin lirayı aşması halinde ücret gelirlerini yıllık beyanname ile beyan etmesi esası getirilecek.

- Gelir vergisi tarifesine yeni dilim

Teklifle, gelir vergisi tarifesine yeni dilim eklenerek üst dilim yüzde 35'ten yüzde 40'a çıkarılacak. Böylece 500 bin lira ve üzerinde kazanç elde edenler yüzde 40 oranında gelir vergisi verecek.

Mevcut tarifenin ilk 4 dilimi korunmak suretiyle 500 bin liraya kadar gelir elde eden grupların vergi yüklerinde herhangi bir değişiklik yapılmayacak.

Yabancı para cinsinde ihraç edilen menkul kıymetlerden sağlanan getiriler ile döviz cinsinden açılmış hesaplardan elde edilen gelirler üzerinden yapılacak vergi kesintisi nispetlerini ayrı ayrı veya birlikte bir katına kadar artırma veya kanuni oranına kadar indirme konusunda Cumhurbaşkanına yetki verilecek.

Lig usulüne tabi spor dallarında en üst liglerde faaliyette bulunan sporculara uygulanan gelir vergisi kesinti oranı, yüzde 15'ten yüzde 20'ye çıkarılacak.

Mevcutta sözleşmesi bulunan sporcular için bu sözleşmenin bitimine kadar gelir vergisi kesintisi yüzde 15 olarak uygulanacak. 31 Ekim 2019 tarihi itibarıyla yapılan sözleşmelerde kesinti yüzde 20 olarak uygulanacak.

Sporculara yönelik ücret ve ücret sayılan ödemelerden yapılacak gelir vergisi kesinti oranlarının uygulanma süresi 31 Aralık 2019'dan 31 Aralık 2023'e uzatılacak.

Sporcuların ücret gelirleri toplamı 500 bin lirayı aşması halinde bu gelirler yıllık beyannameyle bildirilecek. Bu durumda kesilen vergilerin, hesaplanan gelir vergisinden mahsup edilebilmesi için işverence vergi dairesine ödenmiş olması şartı getirilecek.

Teklifle 2019 yılı ücret gelirlerine, bu yıla ilişkin 2020'de verilecek gelir vergisi beyannameleri dahil, yapılan değişiklik öncesi mevcut tarife uygulanacak. 1 Ocak 2020'den itibaren elde edilen ücret gelirleri ise yeni tarifenin Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre 2019 yılı için belirlenen yeniden değerleme oranında artırılmış haliyle uygulanacak.

- Sahte belgeyle mücadele

Teklifle sahte belge düzenleme ve kullanma fiilleriyle etkin şekilde mücadele edilmesi, vergiye uyum seviyesinin yükseltilmesi ve kayıt dışı ekonomiyle mücadelenin etkinliğinin artırılması amacıyla düzenleme yapılacak.

Mükellefiyet süresi, aktif ve öz sermaye büyüklüğü, ödenen vergi tutarı, çalışan sayısı, vergisel yükümlülüklerin yerine getirilip getirilmediği gibi hususlar dikkate alınarak, mükelleflerin vergisel uyum seviyelerine yönelik Hazine ve Maliye Bakanlığınca yapılan analiz ve değerlendirme çalışmaları sonucunda sahte belge düzenleme riskinin yüksek olduğu tespit edilen mükellefler, vergi incelemesine sevk edilecek ve bunlar nezdinde yoklama yapılacak.

Yoklamanın ardından Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirlenen esaslar çerçevesinde vergi dairesinin mükellefin sahte belge düzenleme riskinin yüksek olduğuna ilişkin görüşü ve ilgisine göre vergi dairesi başkanı veya defterdarın onayıyla mükellefiyet kaydı terkin edilecek ve bu durum mükellefe tebliğ edilecek.

Vergi Usul Kanunu kapsamında "izaha davet edilenler"in izahta bulunma süreleri, beyanname verme ve ödeme süreleri 15 günden 30 güne çıkarılacak. Ayrıca kullanılan sahte veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge tutarı, bir takvim yılında 100 bin lirayı geçmeyen veya bu tutarı geçse bile ilgili yıldaki toplam mal ve hizmet alışlarının yüzde 5'ini aşmayan mükelleflere ziyaı uğratılan vergi üzerinden yüzde 20 oranında vergi ziyaı cezası kesilecek.

- Vergi cezalarında indirim

Teklifle Vergi Usul Kanunu'nun, vergi cezalarında indirimi düzenleyen maddesinde değişiklik yapılacak. Vergi ziyaı cezalarında ilk kez işlenip işlenmediğine bakılmaksızın indirim oranı yüzde 50 olarak belirlenecek. Düzenlemeye göre uzlaşmanın vaki olması halinde ödenecek vergi ziyaı cezası için yüzde 25 indirimden yararlanılmasına imkan sağlanacak.

Düzenlemeyle idareyle mükelleflerin vergiler ve cezalarla ilgili her aşamada anlaşabilmesi, vergi ihtilaflarının süratle çözümlenebilmesi ve yargı mercilerinin iş yüklerinin azaltılması amacıyla Vergi Usul Kanunu'nda "Kanun yolundan vazgeçme" başlığıyla yeniden düzenleme yapılacak.

Bu kapsamda, yargılama aşamasında mükelleflerin istinaf veya temyiz yolundan vazgeçmeleri halinde verilen karara göre, dava konusu edilen verginin veya cezanın bir kısmı ya da tamamından vazgeçilmesi ve idarece de ihtilafların sürdürülmemesi yönünde düzenleme yapılıyor. Bu şekilde tahakkuk eden vergi ve cezaların, vadesi geçirilmeksizin gecikme faiziyle ödenmesi halinde ayrıca indirim yapılacak.

Vergi Usul Kanunu kapsamında sahte veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge kullanma fiilinin işlenmiş olabileceğine dair hakkında ön tespite ilişkin yazı tebliğ edilen mükelleflerin, süresinde beyanname vermeleri durumunda kesilen yüzde 20 oranındaki vergi ziyaı cezası, uzlaşma kapsamı dışında tutulacak.

- Görüşmelerden

HDP Şırnak Milletvekili Hüseyin Kaçmaz, Türkiye'de demokrasi ve hukukun yerlerde, işsizliğin had safhada, eğitim ve sağlığın bitmiş durumda olduğunu savunarak, "Ülkede kriz var, memnuniyetsizlik var ve artık iktidar politika üretemiyor, çözüm üretemiyor ve bu sebeple Kürt düşmanlığı üzerinden de bugün Rojava'da bir savaş politikası devam ediyor." ifadesini kullandı.

Kaçmaz'ın konuşmasına tepki gösteren AK Parti Grup Başkanı Naci Bostancı, bir strateji çerçevesinde "Kürt düşmanlığı" sözünün sürekli tekrar edildiğini ve buradan bir kriz çıkartılarak derinleştirilmek istendiğini söyledi.

Bunu doğru bir tavır olarak görmediğini dile getiren Bostancı, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Çünkü herhangi bir toplumsal kesimin adını zikrederek, öyle olmadığı halde, kendilerine karşı husumet güdüldüğü, düşmanlık edildiği şeklindeki dilin tekrar edilmesi, esasen nefret suçu kapsamına girecek bir durumdur. Yürüttükleri siyaset itibarıyla nefret suçlarına karşı mesafeli olduklarını ifade edenlerin, esasen insanları birbirlerine karşı getirebilecek böylesi dillerden kaçınması, diğer türden stratejilerden daha kıymetlidir diye düşünüyorum çünkü Türkiye Cumhuriyeti'nin ve burada siyasi heyetlerin genel olarak bulunduğu pozisyon teröre karşı olmaktır.

Kürt düşmanlığına ilişkin eğer bir arayış içinde olacaksak gerçekten de bize yakın tarihin de söylediği, olayların da söylediği PKK'nın oynadığı roldür, PKK'nın şiddet marifetiyle insanları birbiri aleyhine kışkırtma stratejisidir. Aynı zamanda Suriye'de, Suriye'nin kuzeyinde bir özerk bölge oluşturmak için kendisine itaat etmeyen Kürtleri sürgün eden siyasal yaklaşımdır."

MHP Grup Başkanvekili Muhammed Levent Bülbül ise "Kürt düşmanlığı" ifadesinin sistematik bir kara propaganda faaliyeti olduğunu belirterek, "Çünkü bunun tarihsel ve sosyolojik anlamda herhangi bir gerçekliği söz konusu değildir." dedi.

Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin tarih boyunca Kürt kökenli vatandaşlara bu memleketin, milletin kurucu unsuru olarak baktığını, kendilerinin de öyle baktıklarını belirterek, "Yüce Meclis çatısı altında kendilerine, Kürt kökenli kardeşlerimize reva görülen bu ifadeleri asla ve asla kabul edemeyiz. İfade edildiği üzere asıl haksızlık, kötülük, zulüm, bizzat 'haklarını güdüyoruz ve takipçisiyiz' dedikleri yapıların ve onların kınamadıkları terör örgütünün kundakta Kürt kökenli ailelerin evlatlarına, bebeklerine kurşun sıkıldığı ahvalde onlara karşı çıt ses çıkaramamaktır Kürt düşmanlığı." ifadesini kullandı.

HDP Grup Başkanvekili Hakkı Saruhan Oluç, Türkiye'de sistematik bir hukuksuzluğun yaşandığını, kendilerinin de bunu dile getirdikğini savundu. Oluç, "31 Mart seçimlerinde kazanmış olduğumuz 65 belediyenin 24'üne kayyum atanmış vaziyette, belki önümüzdeki birkaç gün içinde yenileri de atanacak. Esas itibarıyla biz bu hukuksuzluğu, bu demokrasisizliği konuşuyoruz." dedi.

Teklifin, birinci bölümünün kabul edilmesinin ardından ikinci bölüm üzerindeki görüşmelere geçildi.

(Bitti)