Yeni askerlik sistemi teklifi TBMM Genel Kurulunda kabul edildi (6)

TBMM (AA) - Sözleşmesi feshedilen uzman erbaşlar ile sözleşmeli erbaş ve erlerin varsa kalan askerlik hizmeti, ilgilinin ilişiği kesilmeden Milli Savunma Bakanlığı tarafından belirlenecek birliklerde erbaş ve er olarak tamamlattırılacak.

Askeralma Kanunu'nda, Türk Silahlı Kuvvetlerinden (TSK) ayrılan çeşitli statüdeki personelin işlemleri de düzenleniyor.

Kanunla, muvazzaf ve sözleşmeli subay veya astsubaylar ile uzman erbaş ve sözleşmeli erbaş ve er olup da TSK'den ayrılan veya ilişiği kesilenlerin hizmette geçen sürelerinin askerlik hizmetinden sayılmasına ilişkin esaslar da belirleniyor.

Buna göre, TSK adına okudukları Milli Savunma Üniversitesi ve diğer üniversite, fakülte veya yüksekokullar ile meslek yüksekokullardan mezun olmayı müteakip muvazzaf subay ve astsubay nasbedilenlerin, bu okullarda ay olarak geçen sürelerinin üçte biri ile muvazzaf subay ve astsubaylıkta geçen sürelerinin tamamı askerlik hizmetinden sayılacak.

Dış kaynaktan temin edilen muvazzaf subay ve astsubaylar ile bunların adaylarından deneme süresinin bitimine kadar ayrılanların temel eğitimde ve muvazzaf subay ve astsubaylıkta ay olarak hizmette geçen sürelerinin üçte biri, deneme süresi sonrasında geçen sürelerinin tamamı askerlik hizmetinden sayılacak.

Sözleşmeli subay veya sözleşmeli astsubayların ve bunların adaylarının ön sözleşme ve sözleşme sürelerinin toplamının üçte biri, uzman erbaşların sözleşme döneminde ay olarak geçen sürelerinin üçte biri, sözleşmeli erbaş ve erler ile sözleşmeli er adaylarından, ön sözleşme ve sözleşme döneminde ay olarak hizmette geçen sürelerinin de üçte biri askerlik hizmetinden sayılacak. TSK'nin ihtiyacı olan statülerde istihdam edilmek üzere temini silahaltında iken gerçekleştirilen yükümlülerin silahaltında geçirilen sürelerin tamamı da askerlik hizmetinden sayılacak.

Sayılan hizmet süresi erbaş ve erlerin tabi olduğu hizmet süresini karşılayanlar askerlik hizmetini yapmış sayılacak. Hizmet süresini karşılamayanların eksik kalan süreleri, erbaş ve erlerin tabi olduğu hizmet süresi esas alınarak, kanun hükümlerine göre erbaş ve er olarak tamamlatılacak.

Yedek subay veya yedek astsubay adayı olma hakkı bulunanlar, yedek subay veya yedek astsubaylığa istekli olmaları ve yedek subay adayı veya yedek astsubay adayı seçilmeleri halinde daha önceki hizmet süreleri dikkate alınmaksızın yedek subay veya yedek astsubayların hizmet süresine tabi tutulacak.

Sözleşmesi feshedilen uzman erbaşlar ile sözleşmeli erbaş ve erlerin varsa kalan askerlik hizmeti, ilgilinin ilişiği kesilmeden, Milli Savunma Bakanlığı tarafından belirlenecek birliklerde erbaş ve er olarak tamamlattırılacak. Özel kanunlarda yer alan askerlik yükümlülüğüne ilişkin düzenlemelerden bu kanuna aykırı olanlar uygulanmayacak.

Askerlik hizmetini yerine getiren yükümlüler ile TSK'den çeşitli nedenlerle ayrılan personel, seferberlik kaynağına alınacak. Yedek personel seferberlik ve savaş halinde ihtiyaca göre askere sevk edilecek.

Kanunla, seferberlik kaynağında bulunan personele hangi yaş sınırına kadar yükümlülük verilebileceği de belirleniyor.

Buna göre, yedek personelden; yedek subay ve yedek astsubaylara Emekli Sandığı Kanunu, uzman erbaşlara Uzman Erbaş Kanunu hükümleriyle belirlenen yaş sınırları esaslarına göre, erbaş ve erlere ise askerlik çağının sonuna kadar yükümlülük verilebilecek.

Yedek personel, seferberlik ve savaş hali, olağanüstü haller ile barış şartlarında tatbikat ve eğitim için kısmen veya tamamen çağrılabilecek. Ancak tatbikat veya eğitim için çağırılmış olanların tatbikat veya eğitim süresi 45 günü geçemeyecek. Seferberlik ve savaş hali durumu ile olağanüstü hallerde bu süre Cumhurbaşkanı tarafından lüzumu kadar uzatılabilecek.  

- Sefer görev emri ve tebliği

Kanuna göre, seferde görev alacak yedek personele bu görevlerinin barışta en son görev yaptığı birlik ve kurumlarca tebliğ edilecek. Birlik ve kurumlarca tebliğ edilemeyenler ile sonradan sefer görev emri verilenlerin tebliğ işlemleri askerlik şubeleri tarafından yapılacak.

Barış döneminde tatbikat veya eğitim için askerlik şubesine çağrılan yedek personel askerlik şubesine gelerek silahaltı davetiyesini almak zorunda olacak.

Devlet memuru olan yedek personel silahaltına alındıklarında silahaltında bulundukları sürece Devlet Memurları Kanunu gereğince izinli sayılacak. Seferberlik ve savaş hali sona erdiğinde, bu personel, barış zamanında görev yaptığı memuriyetin eşiti olan memuriyete geri dönecek. Barış döneminde seferberlik tatbikatları ve ferdi seferberlik eğitimlerine katılıp terhis edilen devlet memurları atanmış olduğu memuriyete geri dönecek.

Yedek subay ve yedek astsubayların terfilerine ilişkin usul ve esaslar hakkında, Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu hükümleri uygulanacak. Yedek personel silahaltına alındığında askeri üniforma giymeye mecbur olacak.

Seferberlik ve savaş halinde; silahaltına alınacak yedek personel ile muvazzaf olarak askerlik hizmetini yerine getiren yükümlülerden alt sınırı beş yıl hapis ve daha fazla hapis cezasını gerektiren suçlar hariç olmak üzere diğer bir suç ile sanık olanların yargılamaları veya mahkum oldukları cezanın infazı terhis sonrasına bırakılacak.

Terhis sonrasına bırakılan bu süreler için dava ve ceza zaman aşımı süresi işlemeyecek.

- Seferberlik durumunda celp, sevk, katılış ve bakayalar

Seferberlik ilan edildikten sonra birliğine askerlik şubesi vasıtasıyla gitmek isteyen yedek personelin sevki, askerlik şubesi başkanlıklarının sırasıyla mahalli ve merkezi planlama kapsamında icra edeceği faaliyetler ile sağlanacak.

Sefer görevi alan yedek personel; seferberlik ilanında, askerlik şubeleri aracılığıyla sevk edilmek isteyenler ilan saatinden başlayarak altı saat içinde en yakın askerlik şubesine başvuracak. Kendiliğinden birliğe katılmak isteyenler ise ilan saatinden başlayarak 48 saat içinde birliğe katılacak. Yurt dışında bulunanlar ise en geç altı saat içinde konsolosluk veya elçiliklere başvurarak, 48 saat içinde birliğine katılacak.

Yabancı ülkelerde bulunanlar, bulundukları yerin elçilik veya konsolosluklarınca çağrılacak.

Seferberlik ve savaş hallerinde birliğe katılışlarda gecikme olması halinde yükümlüler mazeretlerini belgelemek zorunda olacak. Yurt içinden ve yurt dışından kanunla belirlenen süreden sonra yapılan katılışlarda mazeretlerini belgelemeyenler hakkında kanunun yoklama kaçağı, saklı ve bakayacılara verilecek cezalara ilişkin hükümleri uygulanacak.

Seferberlik tatbikatlarına ve ferdi seferberlik eğitimlerine sevk için çağrıldıkları halde sevke ilişkin mazeretlere sahip olan yedek personel, bu mazeretlerini kanıtlayan belgeleri askerlik şubesine teslim edecek. Bunlar hakkında bakaya işlemi yapılmayacak ve mazeret bitimini müteakip yedek personel birliklerine sevk edilecek.

Bu mazeretler dışındaki nedenlerle silahaltına çağrılıp birlikte işleme tabi olduğu kişilerin en son gönderilme tarihine kadar askerlik şubesine gelmeyenler ile askerlik şubesine gelip sevk evrakı alanlardan, kendilerine verilen yol süresi sonunda birlikte işleme tabi olduğu kişilerin en son gönderilme tarihine kadar birliğine katılmayanlar bakaya olarak kabul edilecekler ve haklarında ilgili ceza hükümleri uygulanarak eksik hizmetleri tamamlatılacak.

Yedek personelin erteleme usul ve esasları Cumhurbaşkanlığı tarafından çıkarılan yönetmelik ile belirlenecek.

Barış zamanı ile seferberlik ve savaş halinde sağlık durumunda değişiklik olduğunu beyan eden sefer görev emri almış yedek personel sağlık durumlarının tespiti için askerlik şubesi başkanlıkları tarafından Sağlık Bakanlığınca belirlenen en yakın yetkili sağlık kurullarına sevk edilecek ve alacakları sağlık kurulu raporuna göre işlem yapılacak. Sevk belgesini aldıktan sonra istirahat raporu alanların istirahatleri sonunda kalan hizmetleri tamamlatılacak.

Seferberlik ve savaş halinde terhis tarihi Cumhurbaşkanınca belirlenecek.

(Sürecek)