TURKOVAC'ın üretildiği aşı merkezinin yeni binasında geleceğin bilim insanları yetiştirilecek

RAMAZAN KAYA - TURKOVAC aşısını geliştiren Prof. Dr. Aykut Özdarendeli, Erciyes Üniversitesi (ERÜ) bünyesinde inşaatı süren yeni aşı araştırma merkezinin Türk bilim insanlarının yetişmesine önemli katkı sunacağını söyledi.

Erciyes Üniversitesi Aşı Araştırma ve Geliştirme Uygulama ve Araştırma Merkezi (ERAGEM) için 4 bin 650 metrekare alana yapılan yeni binanın kaba inşaatı tamamlandı.

ERAGEM Müdürü Prof. Dr. Özdarendeli, AA muhabirine, Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığının desteğiyle üniversite tarafından yaptırılan ve Ekim 2024'te tamamlanması planlanan merkez hakkında bilgi verdi.

Özdarendeli, mevcut ERAGEM'in 2015'te ERÜ'nün imkanlarıyla kurulan "biyogüvenlik seviye 3" şartlarında bir merkez olduğunu söyledi.

Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığının desteklediği yeni merkezin inşaatının devam ettiğini hatırlatan Özdarendeli, buranın daha büyük ve biyogüvenlik seviye 3'ün yanında klinik faz çalışmaları için aşı antijeninin üretilebileceği büyük bir merkez olacağını ifade etti.

Bu konuda çok heyecanlı olduklarını vurgulayan Özdarendeli, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Projede belirli bir noktaya gelindi. Bu konuda hem Erciyes Üniversitesi hem Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığının desteği çok önemli. Çalışmalar devam ediyor. Daha büyük bir merkez olacak. Şöyle bir özelliği olacak, klinik öncesi çalışmaları burada yapabiliyoruz ama orada klinik öncesi çalışmaların yanında Faz-1, Faz-2, Faz-3 çalışmaları için de aşı antijeni üretim alanları olacak, BSL 3 (Biosafety Levels/Biyogüvenlik seviye) ve GMP (Good Manufacturing Process/İyi üretim uygulamaları) şeklinde. Bu anlamda çok özel yani bir aşının ya da bir ürünün, illa aşı da olması gerekmiyor, bir ürünün preklinik (klinik öncesi) çalışmalarından Faz-3 çalışmalarına kadar üretilebileceği dünya standartlarında bir merkez tasarladık. Bu ülkenin bir araştırma geliştirme merkezi olacak ve gerek üniversiteden gerek özel sektörden kişiler gelip burada konuyla ilgili çalışmaları olacaksa bizim kapılarımız onlara açık olacak ve bu şekilde GMP artı BSL 3 içeren noktada çalışabilecekler. Bu açıdan gerçekten çok heyecanlıyız."

- "Türkiye'ye hizmet edecek bir merkez haline gelecek"

Mevcut yerlerinde preklinik çalışmaları TURKOVAC'ta bitirdiklerini ancak klinik çalışmaları, faz çalışmaları için aşı antijeninin üretiminin özel sektörde yapıldığını aktaran Özdarendeli, şimdi Faz-3'e kadar olan bütün basamakların yapılabileceği bir aşı araştırma merkezi kuracaklarını anlattı.

Buranın Türkiye'ye hizmet edecek bir merkez haline geleceğini belirten Özdarendeli, "Aynı zamanda yurt dışıyla ilgili birtakım bağlantılarımız şimdiden başladı. Araştırmalar devam edecek ve aşı bilimi konusunda doktora öğrencilerinin yetiştiği, preklinikten kliniğe kadar farklı alanlarda uzman insanların çalışabildiği ve yetiştiği bir alan olacak. Bu anlamda çok önemsiyoruz." diye konuştu.

TURKOVAC çalışmalarının kendilerine ciddi tecrübe kazandırdığını anlatan Özdarendeli, şunları kaydetti:

"Burada 10 kişilik bir grubumuz var, doktora öğrencilerimiz var. Doktorayı bitiren arkadaşlarımız oldu. Gerçekten alttan iyi bir ekip geliyor. Bunun sürekli devam etmesi lazım. Burada edinilen tecrübelerin, bilginin, deneyimin bir üst düzeye çıkarılması gerekiyor. Yani klinik çalışmaların da içerisinde olduğu bütün çalışmaların bir arada yapılacağı bir merkeze kavuşacağız inşallah. Yeni merkezin tasarımıyla ilgili yaptığımız şeyler gerçekten TURKOVAC'tan elde ettiğimiz tecrübeler ve deneyimler sayesinde ortaya çıktı. Bir diğer nokta da Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı ile Erciyes Üniversitesi, TURKOVAC'ta geldiğimiz noktadan dolayı bu çalışmayı çok önemsiyor ve ciddi anlamda bizleri destekliyor."