Türkiye 100 milyon ton emisyon azaltımı hedefine enerji verimliliğiyle ulaşacak

DUYGU ALHAN - Enerji Verimliliği ve Yönetimi Derneği (EYODER) Yönetim Kurulu Başkanı Onur Ünlü, Türkiye'nin 2024-2030 Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planı kapsamında 20 milyar dolarlık yatırım yapmayı hedeflediğini belirterek, emisyon azaltımının yüzde 40'nın enerji verimliliğiyle sağlanabileceğini bildirdi.

Ünlü, Enerji Verimliliği Haftası dolayısıyla AA muhabirine yaptığı açıklamada, Türkiye'de enerjide temiz kaynak kullanımını artırmaya ve bu alandaki maliyetleri düşürmeye yönelik yatırımların 2022'de yaklaşık 2 milyar dolara ulaştığını söyledi.

Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planı'na göre, Türkiye'nin 2024-2030 döneminde sadece enerji verimliliği ile enerji tüketimini yüzde 16 azaltarak 100 milyon ton emisyon azaltımı hedeflediğine dikkati çeken Ünlü, bu yıl itibarıyla enerji verimliliği alanına yapılan yatırımların hızla artacağını aktardı.

Ünlü, plana göre gerçekleştirilmesi hedeflenen yatırımların 20 milyar dolar tutarında olduğuna işaret ederek, "Bu da yıllık yaklaşık 3,3 milyar dolarlık yatırıma karşılık geliyor. Bu yatırımlar sayesinde de 2040'a kadar 46 milyar dolar değerinde enerji tasarrufu sağlayabiliriz." ifadelerini kullandı.

Karbon nötr ekonomiye geçişte yoğun enerji tüketen sistemlerin enerji tüketiminin düşürülmesini sağlayan enerji verimliliği konusunun enerji sektöründe yaşanan sorunların çözümü için kritik rol üstlendiğini vurgulayan Ünlü, "Öyle ki 2040'a kadar ihtiyaç duyulan emisyon azaltımının yüzde 40'ının enerji verimliliğinden sağlanacağı öngörülüyor." diye konuştu.

- Enerji verimliliğiyle sanayi sektörünün enerji tüketimi yüzde 32 azaltılabilir

Türkiye'nin 100 milyon ton emisyon azaltımı hedefi için 2024-2030 yıllarında enerji tüketiminin 37,1 milyon ton eşdeğer petrol (TEP) azaltılmasının planlandığını ifade eden Ünlü, toplam miktarın 11,7 milyon TEP'inin sanayi tarafında gerçekleşeceğini aktardı.

Ünlü, bu kapsamda 2030'a kadar yapılması planlanan 20 milyar dolarlık yatırımın yaklaşık 7 milyar dolarının sanayi alanına ayrılması gerektiğine değinerek, şöyle devam etti:

"Türk sanayisi bu dönüşüm sürecine önem veriyor ve yatırıma hazır. Bu kapsamda özellikle uluslararası yeşil kaynaklı fonlar, sanayiye yönelik hibe desteklerinin artırılması, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yeşil dönüşümün finansmanına yönelik katkıların artması, başta teminatlar alanında olmak üzere bankacılık tarafında yapılacak düzenlemeler ve Enerji Performans Sözleşmeleri'nin yaygınlaşmasıyla birlikte sanayicilerin bu dönüşüm sürecine büyük katkı vermesini bekliyoruz."

Ünlü, Türkiye'de tüketilen enerjinin yaklaşık üçte birinin endüstriyel işletmelerde kullanıldığını ve sanayide tüketilen enerjinin, enerji verimliliği ve tasarruf çalışmalarıyla yüzde 32 azaltılabileceğini aktardı.

Enerji verimliliğini en fazla odağına alan iki sektörün çimento ve gübre sektörleri olduğunu ifade eden Ünlü, şunları kaydetti:

"Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması'na tabi olmayan sektörlerde ise gıda, ilaç, uluslararası tedarik zincirlerinin etkisiyle tekstil ve özellikle son bir yıldır otomotiv ön plana çıkıyor. Bir işletmede yenilenebilir enerji yatırımı yapıldığı zaman, tüketilen enerjinin kaynağı değişir ancak kullanılan enerji miktarı değişmez. Dolayısıyla tüketimi düşürmek için öncelikle enerji verimliliği çalışmaları yapılmalı, ardından bu sayede düşen enerji tüketimi, yenilenebilir enerji kaynaklarından tedarik edilmelidir. Böylece yenilenebilir enerji yatırımının maliyeti de ciddi oranda azaltılabilir."

- Türkiye'nin enerji yoğunluğu enerji verimliliği çalışmalarıyla azaltılabilir

Ünlü, enerji konusunun son yıllarda gündemde olan enerji arzı, güvenliği ve maliyetinde yaşanan sorunlar nedeniyle ülkelerin ve şirketlerin gündeminde ilk sıralarda yer almaya başladığını ifade ederek, enerji sektörünün, küresel sera gazı emisyonlarının yüzde 75'inden sorumlu olduğunu söyledi.

Türkiye'nin enerji yoğunluğunu 2021 ve 2022'de iki yıl üst üste düşürdüğünü ve bunu yapabilen iki ülkeden biri olduğunun altını çizen Ünlü, "Küresel olarak enerji yoğunluğunun iyileşmesi 2022'de yüzde 2 iken, Türkiye yüzde 6,2'ye ulaştı. Ancak dünya genelinde 2050 karbon nötr hedefine ulaşabilmek için çalışılan senaryolarda bu oranın her yıl yüzde 4 olması gerektiği hesaplanıyor. Dolayısıyla her yıl bu yüksek seviyelere ulaşmalıyız." değerlendirmesinde bulundu.

Ünlü, 2022 Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat) verilerine göre Türkiye'nin enerji yoğunluğunun AB ülkelerinden yaklaşık yüzde 28 daha fazla olduğuna işaret ederek, "Bu durum enerji yoğun sektörlerimizin fazlalığını ve enerji verimliliği potansiyelimizi gösteriyor. Enerji yoğunluğumuzu azaltmayı ya katma değerli ürünlerimizi artırarak ya da enerji verimliliği çalışmalarıyla enerji tüketimimizi azaltarak sağlayabiliriz." ifadelerini kullandı.