Tıbbi ve Aromatik Bitki Çeşitliliğinin Korunması Araştırma Komisyonu

TBMM (AA) - Yeditepe Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ekrem Sezik, nane tarımı için milli plan yapılması gerektiğini belirterek, "Bitki ve meyve çayı piyasası ihmal edilemez. Almanya'da son derece fazla, geniş. Rusya, Polonya daha az ama devamlı artıyor. ABD'de ciddi miktarda bitki ve meyve çayı, tıbbi çay satışları var." dedi.

Ekrem Sezik, TBMM Tıbbi ve Aromatik Bitki Çeşitliliğinin Korunmasında, Bunların Üretiminde ve Pazarlanmasında Karşılaşılan Sorunlar ile Alınması Gereken Tedbirlerin Belirlenmesi Amacıyla Kurulan Meclis Araştırması Komisyonuna sunum yaptı.

Sezik, Türkiye'nin, bitki ve meyve çaylarında kullanılan, kolay satabileceği aromatik bitkilerin üretimine ağırlık vermesinin doğru olacağını, çok çeşitli bitki üretimine yoğunlaşmaması gerektiğini söyledi.

Türkiye'de tıbbi ve aromatik bitkileri baştan sona analiz edecek laboratuvar bulunmadığını belirten Sezik, "Ne üniversite laboratuvarları ne devletin Sağlık Bakanlığının, Tarım Bakanlığının laboratuvarı var. Bu çok önemli çünkü piyasa kontrolünüzü bununla yapacaksanız. Yani etkili maddeyi yaptınız ama aynı yerde pestisit, herbisit vesaire ağır metal bunlar yapılamıyorsa o zaman siz tüketiciye zararlı maddeleri de beraber veriyorsunuz demektir." şeklinde konuştu.

Nane tarımı için milli plan yapılmasını öneren Sezik, şunları kaydetti:

"Bitki ve meyve çayı piyasası ihmal edilemez. Almanya'da son derece fazla, geniş. Rusya, Polonya daha az ama devamlı artıyor. ABD'de ciddi miktarda bitki ve meyve çayı, tıbbi çay satışları var. Türkiye'de form çay var, onu çıkarın, ıhlamur ton olarak 180 ton, ada çayı, en çok satılanlar böyle. 2018'de ıhlamur 300 tona çıkmış ki satışların azalmasına rağmen yani istenen hızda gitmemesine rağmen piyasa artıyor. O halde bunların piyasası hazır. Köylü için de bu önemli, önce bunlardan başlamamız lazım. Nane, papatya, melisa, kekik, hedera - yeni girdi listeye - primula, çuha kökü, valeriana, tilia, ıhlamur."

Türkiye'nin genel olarak kafur miktarı fazla olan "İspanyol" lavantası ektiğini anlatan Sezik, "angustifolia" türü lavantanın makbul olduğunu vurguladı.

- "Soğuk çay sektörü yüzde 25-30 büyüdü"

Gıda Takviyesi ve Beslenme Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Samet Serttaş, dünyada normal gıda pazarı yüzde 10-15 büyürken, soğuk çay sektörünün yüzde 25-30 büyüdüğünü söyledi.

"Nane ve maydanoz karışımlarının anksiyete ile endişeyi giderdiğine" yönelik söylemlerin, bu bitkilerle yapılan ürünlere talebi artırdığına işaret eden Serttaş, öte yandan bireylerin son dönemde kendilerine özgü kişiselleştirilmiş bir beslenme profili çıkartılmasını ve bu profile göre beslenmek istediklerini anlattı.

255 milyar dolarlık dünya tüketici sağlığı pazarında 46 milyar dolarlık tıbbi ve bitkisel amaçlı ürünler sektörü bulunduğunu belirten Serttaş, bu sektörde 27 milyar dolarlık payı Asya-Pasifik bölgesinin aldığını kaydetti.

Serttaş, "Batı Avrupa ülkelerinin 7 milyar dolarlık paya sahip olduğu bu sektörde ABD'nin payı ise 6 milyar dolar. Türkiye'de 2018'de tıbbi ve bitkisel amaçlı ürünlerin pazar büyüklüğü 368 milyon lira. 2023 yılında bu pazarın yaklaşık 750 milyona yükselerek ikiye katlanacağı beklentisi var." şeklinde konuştu.

Türkiye'de gıda takviyeleri pazarının 2018 itibarıyla 463 milyon lira olduğunu aktaran Serttaş, 2023'te bu rakamın da iki katına ulaşmasını öngördüklerini bildirdi.