Suyu çekilen ve yosun tutan Balık Gölü'nde "canlı yaşamı" tehlikede

ABDULLAH SÖYLEMEZ/MUHAMMET ALİ ATEŞ - Ağrı'nın Taşlıçay ilçesinde suyu çekilen ve yosun tutan Balık Gölü'nde, balık ve kuşların yaşam alanı daralıyor.

Taşlıçay ilçesine yaklaşık 30 kilometre uzaklıktaki Sinek Yaylası ve Aras Dağları'nın kesiştiği bölgede yer alan Balık Gölü, adaları, kuş ve balık türleriyle doğa tutkunlarının ilgisini çekiyor.

Kış mevsimi boyunca yüzeyi buzla kaplanan göl, yaz aylarında da kamp yapmak isteyen doğa tutkunları ve sıcak havadan bunalıp dinlenmek isteyenlerin uğrak yeri haline geliyor.

Doğubayazıt ilçe merkezinin ve güzergahtaki bazı köylerin su ihtiyacını karşıladığı gölün yosun tutması ve suyunun çekilmesi canlı yaşamını da olumsuz etkiliyor.

- "Gölde her geçen yıl su seviyesi azalmaktadır"

Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi (AİÇÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Faruk Kaya, AA muhabirine, dünyadaki göllerin yarısının son 30 yılda küçüldüğünü söyledi.

Balık Gölü'nün Türkiye'nin en yüksekte yer alan en büyük alanlı gölü olduğunu ve ortalama derinliğinin 70 metre olduğunu belirten Kaya, şöyle devam etti:

"Özellikle son 10 yılda bölgede yaşanan sıcaklık artışı, buna bağlı olarak buharlaşma sonucunda Balık Gölü'nde her geçen yıl su seviyesi azalmaktadır. Geçen yıla göre nispeten yağışlar bu sene biraz daha fazla olmasına rağmen su seviyesinin yine düştüğünü görmek mümkün. Doğal etkenlerle birlikte beşeri etkenlerin de göl suyunun seviyesinin düşmesinde önemli bir etkisi var. Balık Gölü dereler, kar ve yer altı sularıyla beslenmekte."

Kaya, son yıllarda bölgede kar yağışının da azalmasıyla gölün beslenme miktarının azaldığını anlattı.

Yaklaşık 54 kilometre uzaklıkta olan Doğubayazıt ilçesinin içme ve kullanma suyunun Balık Gölü'nden karşılandığını hatırlatan Kaya, şunları aktardı:

"Herhangi bir kontrole tabi olmadan, maalesef gelişigüzel ve sınırsız şekilde su alınmakta. Hatta son dönemlerde gölde su seviyesinin azalmasıyla içme suyunu şehre götüren boru hatları yüzeyde kalmaya başlayınca makinelerle su borulara pompalanmaya başlandı. Bu da ciddi sorunlar oluşturuyor. Suyun pompalanmasıyla canlılara zarar verilmekte. Hem Doğubayazıt hem de güzergahtaki köyler Balık Gölü'nden beslenmektedir."

- "Balık Gölü aynı zamanda bir kuş cenneti"

Balık Gölü'nün aynı zamanda bir kuş cenneti olduğunu anımsatan Kaya, suların çekilmesiyle ekolojik dengenin zamanla daha fazla bozulacağını vurguladı.

Doğubayazıt ve köyleri için başka su kaynaklarının bulunması gerektiğini söyleyen Kaya, şunları kaydetti:

"Çevrede çok sayıda dağlık alan ve kaynak suları var. Bunun mutlaka bir an önce temin edilmesi gerekiyor. Bu şekilde devam ederse Balık Gölü'nün ekolojisi bozulmayla yüz yüze kalacak. Nitekim şimdi çekilen fotoğraflarda da görülüyor, suların çekilmesiyle gölün tabanındaki bitki florası yüzeye çıkmış durumda. Orada yaşayan canlıların yaşam alanını tehlikeye koymakta ve sınırlandırmakta."

Gölün çevresinde turizm tesisi bulunan Yakup Birlik de Doğubayazıt'ın büyüdükçe gölden daha fazla su gittiğini, geçmişte tekneyle dolaştıkları yerlere şimdi gidemediklerini anlattı.