Soğanlı kabartma halısı ilmek ilmek geleceğe aktarılıyor

BEŞİR KELLECİ - Geleneksel halı dokumacılığının örneklerinden Soğanlı kabartma halısı, Bayburt'ta açılan kurslar aracılığıyla gelecek nesillere aktarılıyor.

Aydıntepe ilçesinde Halk Eğitimi Merkezi Müdürlüğünce unutulmaya yüz tutan yöreye özgü halı dokumacılığını yaşatmak amacıyla açılan kurs, aynı zamanda kadın istihdamına da katkı sağlıyor.

Kursiyerler, usta öğreticilerden öğrendiklerini tezgahta ilmek ilmek dokudukları rengarenk kabartma halılara yansıtıyor.

Kadınlar dokudukları, motiflerini ve adını yörede verimli topraklarıyla bilinen Aydıntepe Ovası ve Soğanlı Dağları'ndan alan halı başına 2 bin lira gelir elde ediyor.

Merkezin yanı sıra çeşitli noktalarda satışa sunulan el emeği göz nuru halılar, farklı illere gönderilmek üzere sipariş üzerine de dokunuyor.

- "Elimizden gelen desteği vereceğiz"

Aydıntepe Milli Eğitim Müdürü Metin Bilgin, AA muhabirine, Soğanlı kabartma halısının ilçede yüzyıllardır dokunduğunu söyledi.

Bilgin, yaşam şekillerindeki değişiklik ve sanayileşme nedeniyle unutulmaya yüz tutan geleneği yeniden canlandırmak amacıyla 2006'dan itibaren çalışma yaptıklarını belirtti.

Kurslar sayesinde Soğanlı kabartma halısı üretimine yeniden başlandığını anlatan Bilgin, "Buradaki üretim o yıldan beri devam etmektedir. İnşallah gelecek nesillere aktarılması yine bu şekilde devam edecektir. Biz de elimizden gelen desteği vereceğiz." dedi.

- Soğanlı kabartma halıları en değerli hediyelerin başında geliyor

Aydıntepe Halk Eğitimi Merkezi Müdürü Aydın Doğan ise halı ve kilim dokumacılığının, Orta Asya'dan bugüne ulaşan geleneksel el sanatları içerisinde önemli bir yeri olduğunu ifade etti.

Doğan, Aydıntepe'de de el tezgahlarında yüzyıllardan beri nakış nakış Soğanlı kabartma halısı dokunduğuna işaret ederek, "İlçemizde bu işe gönül vermiş kişiler ve merkezimizin bu geleneğin gelecek kuşaklara taşınması noktasındaki gayretleri ve açılan kurslar sayesinde Soğanlı kabartma halısı varlığını ve ihtişamını sürdürmeye devam ediyor." diye konuştu.

Doğan, ilçede yüzyıllardır dokuması yapılan halının zemin kısmının Aydıntepe Ovası'ndan, kabartma kısmının ise Soğanlı Dağları'ndan esinlenilerek oluşturulduğunu dile getirdi.

Halının geleneksel Türk motiflerini de barındırdığını vurgulayan Doğan, şunları kaydetti:

"Eli belinde, su yolu, insan, muska, göz, yıldız, tarak ve bereket gibi ana motifleri içerisinde barındıran Soğanlı kabartma halıları saf koyun yününden kök boyama tekniğiyle, günümüzde ise tamamen boyanmış yün ipliklerden yapılmaktadır. Yöremizde kış mevsiminin uzun geçmesi nedeniyle yöre kadınlarının uzun kış gecelerinde yaklaşık bir ayda dokuduğu halılar, onların duygu dünyalarının birer yansıması gibidir. İlimizde misafirlere verilecek en kıymetli eşyaların başında gelen halılar aynı zamanda yöre halkına ekonomik katkı da sağlamaktadır. "

Kursiyerlerden 39 yaşındaki Nurcan Şentürk, 5 aydır halı dokuma eğitimi aldığını söyledi.

Halı dokumanın zor ancak keyifli olduğunu anlatan 4 çocuk annesi Şentürk, "Yöremize ait el sanatını geçmişten geleceğe aktarabilmek için gayret gösteriyoruz." ifadelerini kullandı.

Şentürk, kurs sayesinde aile bütçesine de katkı sağladığını, ayda ortalama bir halı dokuduğunu sözlerine ekledi.