"Müze zengini" Edirne ziyaretçi sayısını daha yukarılara taşımak istiyor

GÖKHAN BALCI - Edirne'deki müzeler 2023 yılında 1 milyon kişi tarafından ziyaret edildi.

Tescilli 1368 taşınmaz kültür varlığı, 894 sivil mimari örneğiyle “açık hava müzesi”ni andıran kent, son dönemde açılan müzeleriyle de kültür turizminde öne çıkmaya devam ediyor.

Kentte Türk ve İslam Eserleri, Edirne, Balkan Tarihi, Vakıf Eserleri, Fatih Sultan Mehmet, Necmi İğe Evi Etnografya, Edirne Kent, Hasan Ali Yücel Çocuk, Sultan 2. Bayezid Külliyesi Sağlık, Milli Mücadele ve Lozan, İlhan Koman Heykel ve Resim, Osman İnci, Uzunköprü Kent, Tarihte Kurulmuş Türk Devletleri, Osmanlı Padişahları, Padişah Çadırı, Balkanlarda Osmanlı Eserleri ve Doğa Tarihi müzeleri yer alıyor.

Tarihi dokusu kadar müzeleri de şehre ziyaretçi çekiyor.

- "Müzeler kenti olma yolunda ilerliyoruz"

İl Kültür ve Turizm Müdürü Kemal Soytürk, AA muhabirine, Edirne'nin "Müzeler kenti" olma yolunda emin adımlarla ilerlediğini söyledi.

Soytürk, geçen yıl 700 bin civarındaki ziyaretçi sayısının bu yıl yüzde 50'ye yakın arttığını belirterek, "Müzelerimiz geçen yıl 1 milyon ziyaretçi ağırladı, bu ciddi bir rakam. Bununla yetinmiyoruz tabii müzeleri yaşayan, dinamik bir yer haline getirmek istiyoruz." dedi.

Soytürk, müzeler arasında en çok ziyaretçiyi Trakya Üniversitesi Sultan 2. Bayezid Külliyesi Sağlık Müzesi, Selimiye Vakıf Müzesi ve Fatih Sultan Mehmet Müzesi'nin çektiğini ifade etti.

- "Çanakkale'den sonra en büyük tabya"

Soytürk, Edirne müzeleri arasında 2021'de açılan Balkan Tarihi Müzesi'nin de önemli bir yeri olduğuna işaret etti.

Müzenin, Çanakkale'den sonraki en büyük tabya olduğunu ifade eden Soytürk, "Hıdırlık Tabya'ya hem yerel halkımızın hem de il dışından gelen vatandaşlarımızın yoğun ziyareti var. İstanbul, Bursa Çanakkale ve İzmir bölgesinden Çanakkale'yi ziyarete gelenleri de burada ağırlıyoruz. Müzelerimizin yaşayan müze olmasını istiyoruz. Özellikle şehirde yaşayan çocuklarımızı Balkan Tarihi Müzesi'nde buluşturmayı önemsiyoruz. Çocuklarımıza burada ecdadımızı tanıtıyoruz." diye konuştu.

Soytürk, müze ziyaretçilerine kültürel miras hakkında detaylı bilgi verdiklerini, çocuklara "Açık Hava Müzesi Edirne" kitabını hediye ederek kentin kültürel değerlerini gelecek kuşaklara anlattıklarını kaydetti.

Kentteki önemli müzeler şöyle:

- Sağlık Müzesi

Külliyenin önemli bir bölümünü oluşturan eski adı Medrese-i Etıbba olan Tıp Medresesi, medrese ve şifahane bölümlerinden oluşuyor. Dönemin hekimlerinin yetiştirildiği bölümde 18 öğrenci odası, dershane ve orta avlu bulunuyor.

Geçmişte tedavi sırasında musiki, su sesi ve güzel kokudan da yararlanılan şifahanede tıbbın gelişimi, metin ve o dönemki tıp aletleriyle anlatılıyor. Müzede, minyatürlerle de dönem yansıtılmaya çalışılıyor.

Külliyenin camisi hariç diğer bölümleri, Vakıflar Genel Müdürlüğünce 1984'te Trakya Üniversitesine (TÜ) devredildi. TÜ bünyesinde sağlık müzesine dönüştürülmesi çalışmalarına 1993'te başlanan darüşşifa, Kültür ve Turizm Bakanlığının 1997'deki onayıyla resmen müze olmuştu. Ruh Hastalarını Readaptasyon Derneğinin katkılarıyla, 2000 yılında şifahane kısmı Psikiyatri Tarihi Bölümü olarak düzenlenmişti.

Avrupa Konseyi Avrupa Müze Ödülü'nü 2004'te kazanan müze, 2005'te Hırvatistan'ın Dubrovnik kentindeki "Dünya Ödüllü Müzeler Buluşması"nda en iyi 2. sunum, 2008'de ise Almanya'nın Köln kentinde en iyi sunum ödülüne, bu yılın başında da iletişim sektörünün en prestijli ödüllerinden biri kabul edilen Mercury Mükemmellik Ödülleri'nde bronz ödüle layık görülmüştü.

-Türk İslam Eserleri Müzesi

Selimiye Cami bahçesindeki Türk İslam Eserleri Müzesi, tematik müze olarak Edirne'nin turizmdeki en büyük kozu müzelerin arasında önemli bir yeri teşkil ediyor. Ana dershane odası, öğrenci odaları ve revaklı avludan oluşan medresenin müzeye dönüştürülmüş şekliyle 100 yıldır aynı amaçla hizmet veriyor.

Kitabelerden, mezar taşlarına, eski dönem silahlarından, tekke eşyalarına pek çok değerli eşyanın sergilendiği müzede oluşturulan Kırkpınar sergi odasında da Kırkpınar'a özgü temsillere yer veriliyor.

- Selimiye Vakıf Müzesi

Selimiye Cami'nin bahçesindeki müzede Vakıflar Genel Müdürlüğüne bağlı cami ve mescitlerden elde edilen tarihi eser niteliği kazanmış teberrukat (bağışlanmış) eşyalarından örnekler, Osmanlı dönemine ait yapıların onarımları sırasında ele geçen çini parçaları, lüleler, vakıf cami ve mescitlerinden gelen hat levhalar, Kur'an-ı Kerimler, şamdanlar, hilyeler, usturlaplar, rahleler, çini parçaları ve değişik objeler sergileniyor. Ayrıca dershane olarak kullanılan büyük odada yapının özgün işlevini yansıtan bir canlandırmaya yer verilmiş, revak bölümünde de Mimar Sinan anlatılmaya çalışılmış.

- Edirne Arkeoloji ve Etnografya Müzesi:

Müze, Selimiye Cami'nin arkasında yer alıyor.

Arkeoloji ve Etnografya seksiyonu bulunan müzede pişmiş toprak, tekstil, ahşap, kemik eserler, metal eserler galerileri bulunuyor.

Müzenin arkeoloji bölümünde bahçede Roma dönemine ait lahitler, dolmen, menhirler, Osmanlı'ya ait mezar taşları, Helenistik, Roma ve Doğu Roma dönemlerine ait sütun başlıkları, heykeller ve Osmanlı Dönemine ait su kültürü ile ilgili olan Edirne’nin balıklı havuzları ve kuşlukları sergileniyor.

- "Tarihte Kurulmuş Türk Devletleri", "Osmanlı Padişahları", "Padişah Çadırı" ve "Balkanlar'da Osmanlı Eserleri" müzeleri

Tarihi ve kültürü anlatan dört müze, Yancıkçı Şahin Mahallesi'nde, geçmişte han olarak kullanılan ve Sedefkar Mehmet Efendi tarafından yaptırılan 17. yüzyıl eseri Tarihi Ekmekçizade Ahmetpaşa Kervansarayı'nda yer alıyor.

Müzelerde, tarihte kurulan 16 Türk devletinin kurucuları, 36 Osmanlı padişahı ve Türkiye Cumhuriyeti'nin Kurucusu Büyük Önder Mustafa Kemal Atatürk'ün silikon heykelleri yer alıyor. Müzede ayrıca Otağ-ı Hümayun çadırında II. Murat'ın Varna Zaferi sonrası tebrikleri kabulü canlandırılıyor.

Balkanlar'daki Osmanlı eserleri de yine bu komplekste sergileniyor.

- Fatih Sultan Mehmet Müzesi

Fatih Sultan Mehmed’in babası Sultan II. Murad tarafından yaptırılan Saatli Medrese, müzeye dönüştürülerek 2021 yılında ziyarete açıldı.

Geleneksel sanatların çağdaş tasarımlarla yorumlandığı resimli bir kitap gibi tasarlanan müzede birebir ölçülerde silikon heykeller, özel tasarlanan altmış figürün yer aldığı dioramalar ve minyatürlerle Edirneli Fatih'in hayatı anlatılıyor.