MEB'de, yeni müfredatı destekleyecek "dijitalleşme" mesaisi

BUĞRAHAN AYHAN - Milli Eğitim Bakanlığınca (MEB) kamuoyunun görüşüne açılan Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli kapsamında hazırlanan yeni müfredat taslağı ile getirilecek "beceri" odaklı ve "değerler" temelli eğitime geçişin kolaylaştırılması için yapay zeka teknolojileri, üç boyutlu yazıcılarla desteklenmiş yenilikçi sınıflar ve EBA'da zengin içerikler kullanılacak.

MEB Yenilik ve Eğitim Teknolojileri (YEĞİTEK) Genel Müdürü Mustafa Canlı, yeni müfredat taslağında yer alan becerilerin desteklenmesi amacıyla eğitimde Fatih Projesi kapsamında yürüttükleri son çalışmalara ilişkin AA muhabirinin sorularını yanıtladı.

Canlı, Fatih Projesi'nin örgün eğitim çağındaki bütün öğrencileri, öğretmenleri ve okulları kapsadığını, bugüne kadar okullara kurdukları 617 bin 500 etkileşimli tahtaya bu yıl 25 bin daha ekleneceğini, 12 bin 400 okulu fiber olmak üzere kırsalda uydu ile erişim verilenler haricinde tüm okulları yüksek hızlı internete kavuşturduklarını söyledi.

Kırsaldaki erişimi zor bölgelerdeki 1400 okulun uydu ile internet hizmeti aldığını kaydeden Canlı, 1500 eski bilgisayar laboratuvarını yenilediklerini, 1500 de yeni bilgisayar laboratuvarı kuracaklarını anlattı. Mustafa Canlı, ayrıca tüm derslerin disiplinlerarası yaklaşımla işleneceği "beceri" odaklı öğrenme etkinliklerinin yer alacağı üç boyutlu yazıcılarla desteklenmiş 500 yenilikçi sınıfın bu yıl kurulacağını ifade etti.

Genel Müdür Canlı, YEĞİTEK uzmanları olarak yeni müfredatın gerektirdiği becerileri geliştirme odaklı çalışmalar yaptıklarını, yeni müfredattaki değerler ve becerileri, Fatih Projesi'nde ürettikleri içeriklerde, simülasyonlarda, animasyonlarda, eğitsel videolarda "ana mihenk taşı" olarak kullanacaklarını belirtti.

Belirli bir bilgiye çevrim içi kaynaklardan bu kadar kolay ulaşabildiği bir dönemde, yeni müfredatla, okullarda öğrencilere bilgi yüklemek yerine öğretmenlerin temel bilgileri vererek beceri kazandıracakları bir sürecin amaçlandığına işaret eden Canlı, "Etkileşimli tahtalarımızda, EBA platformumuzdaki içerikler, etkinlikler, şu anda geliştirmekte olduğumuz yenilikçi sınıflar ve teknoloji odaklı öğrenme senaryoları gibi çalışmalar tam olarak bunu hedefliyor." diye konuştu.

Canlı, müfredatın hayata geçirilmesi ile öğrencilerin karar verme, problem çözme ve eleştirel düşünme gibi becerilerinin geliştirilmesi, proje çalışmalarının hayata geçirilmesi ve etkinlik düzenleyebilmeleri için yardımcı dijital kaynaklar hazırladıklarını anlattı.

- "Bu sene hedeflenen 750 civarında etkileşimli içeriğin 158'ini tamamladık"

Genel Müdür Canlı, EBA'da bütün ders içerikleri için eğitim materyali üretilmesini amaçladıklarını, bu sene hedefledikleri 750 civarında etkileşimli içeriğin 158'ini tamamladıklarını ve EBA'ya yüklediklerini ifade etti. Bu kapsamda, iki bin öğretim içeriği üretmeyi hedeflediklerini dile getiren Canlı, "Birinci sınıftan sekizinci sınıfa yani temel eğitim ve orta öğretim düzeyindeki bütün içerikleri EBA'da tamamlayacağız. Daha sonra lise düzeyine geçeceğiz." dedi.

- "Sanal ve arttırılmış gerçeklik içerikleri de üretmeye başladık"

Mustafa Canlı, bütün öğretmenlerin etkileşimli tahtalarda dersini işlerken kullanabileceği zenginleştirilmiş kitaplara yönelik çalışmalar yürüttüklerini de bildirdi.

Ders işlendiği sırada öğrencilerin önündeki kitapların yanı sıra tahtada da öğretmenin zenginleştirilmiş kitap aracılığıyla dersi tam ekran işleyebilmesini amaçladıklarını ifade eden Canlı, şunları söyledi:

"EBA'nın içerisinde videolar, animasyonlar, sesler, görseller ve infografikler var. Fakat bunları tek tek bulup öğretmenin bir ders sırasında sırayla göstermesi yerine kitabı direkt sınıfta konuyu işlerken, o kitabın üstüne eklenmiş, zenginleştirilmiş bu materyallerle öğrencilerin ilgisini gerektiğinde tahtaya toplayacak, öğrencilerin gerektiğinde bir soruyla karşılaşıp çözmesini sağlayacak, sınıf içerisinde etkileşimi arttıracak bu zenginleştirilmiş kitapları da şu anda EBA'ya geliştirerek yüklüyoruz."

Bugüne kadar 56 kitabı zenginleştirip EBA'ya yüklediklerini bildiren Canlı, yakın zamanda 25 ders kitabının daha zenginleştirilip yükleneceğini, temel eğitim düzeyindeki bütün kitapları tamamladıktan sonra ortaöğretim kitaplarına geçeceklerini söyledi.

EBA için sadeleştirilmiş eğitici videolar ürettiklerini ifade eden Canlı, öğrenciye bir konu ya da kavramın 3-4 dakikalık videolarla anlatılacağını aktardı.

Genel Müdür Canlı, "Geçmişte de üretilmişti fakat şu anda artık yeni neslin daha hızlı video tüketme alışkanlığını da göz önünde bulundurduk. Şu anda 376 eğitsel video üretim sürecine girmiş durumdayız. Bunlarla sınırlı değiliz. Pek çok simülasyon ve eğitsel oyun geliştiriyoruz. Mesela sanal gerçeklik içerisinde bir hücre modellemesinden tutun, anatomisinden, güneş sistemlerine kadar sanal ve artırılmış gerçeklik içerikleri de üretmeye başladık." dedi.

- ÖBA'da tüm öğretmenlere teknoloji eğitimleri sunuluyor

Fatih Projesi kapsamında, öğretmenlerin eğitim alabilmeleri için Öğretmen Bilişim Ağı'nda (ÖBA) 47 dijital beceri eğitim başlığının bulunduğunu hatırlatan Canlı, öğretmenlerin dijital yeterlik çerçevesini Öğretmen Yetiştirme Genel Müdürlüğü ile belirlediklerini, şu anda öğretmenlerin belirlenen 10 yeterlik çerçevesinde alacakları eğitimlerin içeriklerini hazırladıklarını anlattı. Mustafa Canlı, "2025 yılı başı itibarıyla en az 200 bin öğretmenimizle başlayacak bir çalışmayla dijital yetkinliklerini en üst seviyeye çıkarmak için uzaktan, yüz yüze ve hibrit eğitimler sunmaya devam edeceğiz." diye konuştu.

-"Türkçe okuma becerilerine yönelik bir yapay zeka aracı üzerinde çalışıyoruz"

YEĞİTEK Genel Müdürü Mustafa Canlı, yapay zekanın rolüne ilişkin soru üzerine, yapay zekanın eğitim alanında nerelerde kullanılacağı konusunda planlamaların sürdüğünü söyledi.

Bakanlık olarak bu konudaki tüm uluslararası çalışmalara katıldıklarını belirten Canlı, Türkçe okuma becerilerinin değerlendirilmesi ve okuma becerilerindeki sorunların tespitine yönelik bir yapay zeka aracı üzerinde çalıştıklarını bildirdi. Canlı, yapay zeka destekli çalışmanın, Türkçe ve edebiyat öğretmenleri, yerli sektör firmaları ve akademisyenlerle ilerlediğini belirterek, şu bilgileri paylaştı:

"Çocukların bir metni hangi düzeyde okuduğu, dakikada kaç kelime okuduğu, nerelerde sıklıkla hata yaptığı, hangi materyallerle bu okumayı geliştirebileceğine yönelik bir sistem. Aynı zamanda disleksi ya da benzeri okumaya dair güçlüklerin tespiti ve buna yönelik yönlendirme yapabilen bir yapay zeka aracının şu anda çalışmalarını yürütüyoruz. Önümüzdeki eğitim öğretim dönemine yetiştirmeye çalışıyoruz. Yine benzer şekilde dil derslerinde öğretmenlerimizin öğrencilerle konuşma ve tartışma gibi etkinlikler yapabilmesi için yapay zeka destekli etkinlik öneri aracı geliştirme çalışmalarına başladık."

Eğitimde yapay zeka ile ilgili geliştirilebilecek konuların ortak akılla belirlenmesi gerektiğini vurgulayan Canlı, bu kapsamda mayıs ayında İstanbul Teknopark'ta uluslararası bir forum düzenleneceğini bildirdi. Canlı, bu forumda, yapay zekanın eğitim alanında geliştirilme sürecinin ele alınacağını, çıkacak sonuç ile oluşturulacak "Yapay Zeka Politikaları Belgesi"nin Türkçe ve İngilizce olarak paylaşılacağını ifade etti.

- "Yeni PARDUS sürümümüz hazır"

Genel Müdür Mustafa Canlı, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi (ULAKBİM) işbirliğiyle hayata geçirilen yerli ve milli işletim sistemi PARDUS hakkında da bilgi verdi.

Okullardaki 220 binden fazla etkileşimli tahtanın PARDUS işletim sistemi kullandığını, tüm etkileşimli tahtaların bu sisteme geçirilmesi için çalışmaların devam ettiğini bildiren Canlı, PARDUS'un, etkileşimli tahtalarda kullanımı ile siber güvenlik ve bilgi güvenliği ile ilgili önlemlerin iyileştirilmesinde önemli bir rol üstlendiğini anlattı. Genel Müdür Canlı, "Şu anda tahtalar için yeni bir PARDUS sürümümüz hazır. Eylülden itibaren yeni kuracağımız bütün tahtaları buna geçireceğiz." şeklinde konuştu.

- "Velivizyon" projesi yolda

Genel Müdür Mustafa Canlı, öğrencilerin eğitimle ilgili pek çok bileşeninin sadece Bakanlığın ya da sınıf öğretmeninin kontrolünde olmadığını söyledi.

Çocukların eğitimindeki en büyük rolün ailelerde olduğunu anlatan Canlı, Bakanlığın bu kapsamda "Velivizyon" projesi geliştirdiğini, proje ile velilere yönelik 12 ana başlık altında 27 video ve 17 kamu spotu hazırlanacağını aktardı.