KOSGEB ve TÜBİTAK destekli "yapay zeka"lı sistemle balıkların ağırlığı anbean izleniyor

ZEYNEP DUYAR - KOSGEB ve TÜBİTAK desteğiyle işbaşı yapan Türk şirketi, oluşturduğu yerli ve milli yapay zekalı sistemle balıkların ağırlığı ve gelişimlerini sürekli takip ederek, hem işletmelerin kar marjlarını geliştirmeyi hem de pazara sunulan balıkların artırılmasını hedefliyor.

Isparta merkezli Argema Teknoloji Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. Üst Yöneticisi (CEO) Merve Büşra Ayık, AA muhabirine, geliştirdikleri sistem ve faaliyetlerine ilişkin bilgi verdi.

Süleyman Demirel Üniversitesi Elektrik Elektronik Mühendisliği bölümü mezunu olduğunu belirten Ayık, üniversite bittikten sonra girişimcilik hayatlarını ticarileşme boyutuna getirdiklerini söyledi.

Balık çiftlikleri için yüzde 100 yerli ve milli yazılımlı, yapay zekalı bir sistem geliştirdiklerini belirten Ayık, çiftliklerde üretilen balıkların gramaj değerlerini firmalara bu yazılım sayesinde sunduklarını bildirdi.​​​​​​​

Ayık, standart 350 bin balık kapasiteli kafesler üzerinden değerleme yaptıklarını ifade ederek, şirketlere sundukları bu hizmetle kar marjları konusunda iyileşme sağlayabildiklerini dile getirdi.

Aynı zamanda pazara sunulan balıkların satış fiyatını dahi etkilediklerine dikkati çeken Ayık, şöyle konuştu:

"Türkiye'de ve dünyada balık çiftliklerinin yüzde 100 kar marjı bulunuyor. Türkiye'nin bu noktada ihracat konusunda Avrupa'da ikinci sırada olduğunu fark ettiğimiz zaman, bu sektörün teknolojiyle uyum içinde gelişmesi gerektiğini düşündük. Sistemimizi buna göre entegre ettik. Ağ kafeslere kameralı sistemimizi entegre ederek, üretilmekte olan levrek, alabalık, çipura ve somon gibi balıkların suyun altında gramaj değerlerini tespit ediyoruz. Böylece kullanıcı firmaya, balıklara ne kadar yem atmaları gerektiği, balıkların o yemleri yiyip yemediği ve gelişip gelişmedikleri bilgisini veriyoruz. Firmaya mali konuda da tasarruf sağlıyoruz. Balık çiftliği sektöründe yüzde 70-80 maliyeti yem oluşmakta. Firmalar yemi doğru kullanabildiklerini öğrendiği anda büyük kar marjı geliştirecek, pazara daha büyük kar marjıyla girecekler. Pazara sunduğumuz balık rakamı artınca insanlara daha fazla balık yeme seçeceğini de sunmuş oluyoruz."

- KOSGEB ve TÜBİTAK desteğiyle ilerlediler

Ayık, şirketi 2022'de kurduklarını, bu projeyi de öncelikle KOSGEB'e sunduklarını ve buradan 500 bin lira teşvik aldıklarını anlattı.

Projeyi biraz daha geliştirdikten sonra TÜBİTAK'tan 1,5 milyon liraya yakın hibe kazandıkları bilgisini veren Ayık, şunları kaydetti:

"Kasımda ürünümüz ticari boyutuna kavuşacak ve ilk satışımızı gerçekleştirmiş olacağız. Bu süreçte anlaştığımız firmalar var. Türkiye'deki balık çiftliği sektörünün teknolojileşmeye yönelik büyük talebi var. Bu konudaki gelişimlere her zaman destek sağlıyorlar. Bizim temel amacımız ihracat yapmak. Yurt dışına satış sağlayıp ülkemizdeki gelişimleri dünyaya sunmak istiyoruz."

- Dünyada başka örneği yok

Ayık, sistemin Türk mühendislerince yerli ve milli olarak geliştirildiğini dile getirdi. Dünyada biri ABD menşeli diğeri İzlanda'ya ait manuel olarak kullanılan ve somon üzerine çalışan iki sistem bulunduğunu belirten Ayık, kendilerinin geliştirdiği sistemin ise kendi kararını verebilen (otonom) yapıda olduğunu, alabalık, levrek, somon ve çipura üzerinde çalışabildiğini anlattı. Merve Büşra Ayık, yazılımsal farklılığı ve 4 tür üzerinde çalışmasıyla Türk mühendislerin geliştirdiği sistemin dünyada başka bir örneğinin bulunmadığını sözlerine ekledi.