Körüklü fotoğraf makinesiyle turistlere nostalji yaşatıyor

BEHÇET ALKAN - Fotoğrafçı Yücel Erdaş, Nevşehir'in Avanos ilçesinde körüklü fotoğraf makinesiyle siyah-beyaz fotoğraflarını çektiği turistlere nostalji yaşatıyor.

Mustafa Kemal Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümünden 2005 yılında mezun olduktan sonra 2019'a kadar çeşitli kazı çalışmalarında görev alan Erdaş (49) daha sonra çocukluğundan beri ilgi duyduğu fotoğrafçılığa yöneldi.

Bir süre Mardin ve İstanbul'da siyah-beyaz fotoğraf çekerek turistlere nostalji yaşatan Erdaş yaklaşık bir ay önce geldiği Nevşehir'in Avanos ilçesinde bu işi sürdürüyor.

Yücel Erdaş, AA muhabirine, fotoğrafçılığa farklı giriş yapmak istediği için halk arasında körüklü model olarak bilinen "alaminüt fotoğraf makinesi" temin etmeye çalıştığını, bunda başarılı olamayınca karanlık oda özelliğine sahip kendi makinesini tasarladığını söyledi.

Erdaş, 1920'lerden 1960'lara kadar yaygın kullanılan alaminüt fotoğraf makinesinde kamera ve karanlık odanın bir arada bulunduğunu, bu şekilde bir teknikle çalışarak siyah-beyaz fotoğraf elde etmenin heyecan verici olduğunu belirtti.

Bu tür makinelerle sokak fotoğrafçılığı kavramının da ortaya çıktığını dile getiren Erdaş şöyle konuştu:

"Bu makinelerin sadece koleksiyonerlerin elinde dekoratif amaçlı olduğunu, yeni üretimin olmadığını gördüm. Bu makineyi tasarlayabilir miyim diye araştırma içine girdim. Belli bir hazırlık aşamasından sonra ilk kameramı tasarladım. Sadece objektifi satın aldım, kalan parçalar kendi tasarımım. Bu tür kameraların özelliği, içinde kimyasallar var, fotoğraf çektikten sonra baskıyı kamera içinde yaparsınız ayrıca bir karanlık odaya veya mekana ihtiyaç yok. Elektrik veya güç kaynağına gerek duyulmaz. Bunda kullanılan fotoğraf kartları kırmızı ışıktan etkilenmiyor. Bu da bize kırmızı ışık altında çalışabilme imkanı verir. Bu, laboratuvar ortamının küçük bir örneği gibi düşünülebilir. Bu kültürün gelecek kuşaklara aktarılması için Avanos'un iyi bir yer olduğunu düşünüyorum. Avanos, sanat ve sanatçıların değer gördüğü bir yer. Avanos'a yakışır bir iş yaptığımı düşünüyorum. Buradaki sanat ortamına ve kültüre katkı sunacak küçük bir çaba olarak görüyorum."

- Turistler hatıra fotoğrafı için objektifin karşısına geçiyor

Erdaş'ın oluşturduğu "Avanos Hatırası" yazılı dekorda siyah-beyaz fotoğraf çektiren Azerbaycanlı turist Samile Aliyeva da Kapadokya gezisi kapsamında ziyaret ettiği ilçede eski tarz fotoğraf makinesi görünce ilgisini çektiğini ifade ederek "Kardeş ülkeye gezmek için geldim. Burada eski teknikle fotoğraf çekildiğini görünce kameranın karşısına geçtim. Bu güzel fotoğrafı evimin başköşesinde saklayacağım." dedi.

Nazlısu Yıldırım ise cep telefonuyla gün içinde pek çok fotoğraf çektiğini ancak eski tekniğe sahip fotoğraf makinesinin karşısına geçmenin heyecan verici olduğunu dile getirdi.

Mehmet Aras da fotoğrafa meraklı olduğunu ancak ilk kez alaminüt fotoğraf makinesi ile karşılaştığını ve düşünmeden objektife poz verdiğini söyledi.

Makine ile ilgili Erdaş'tan bilgi aldığını anlatan Aras, "Bu, çok değişik bir fotoğraf çekim tarzı. Yıllar önce insanlara tanıdık gelen şeyler bizim için farklı olabiliyor. Fotoğrafçılığa ilgimiz olunca da böyle bir sistemi görünce kaçırmak istemedik. Fotoğraf çektirdik, bizim için çok güzel bir hatıra oldu." ifadesini kullandı.