Kazakistan'da nesli tükenme tehlikesi altındaki tazı ve töbet yeniden yaygınlaştırılıyor

ASTANA (AA) - MEİRAMGÜL KUSSAİNOVA - Kazakistan, yüzyıllardır uçsuz bucaksız bozkırda sürüleri vahşi hayvanlardan koruyarak çobanlara yardım eden töbet ve avcılıkta kullanılan tazının neslini korumak istiyor.

Tazı ve töbet, 4 bin yıllık geçmişiyle Orta Asya'nın en eski köpek ırkları olarak dikkati çekiyor.

Kazak bozkırlarındaki göçebe yaşamın ayrılmaz bir parçası olan töbet, yüzyıllardır sürüleri vahşi hayvanlardan koruyarak çobanlara hem yardımcı hem de güvenli dost oldu. Avcılıkta kullanılan tazılar, ülkede 1930'larda meydana gelen büyük kıtlık döneminde avladığı hayvanlarla insanlara yiyecek sağlayarak birçok köyü açlıktan kurtardı.

Kazakistan hükümeti, son dönemde nesli tükenme tehlikesiyle karşı karşıya olan tazı ve töbet cinsi köpekler yeniden yaygınlaştırıyor.

- Tazı ve töbet, Kazak devlet sınırlarının güvenliğini sağlayacak

Ülkenin bir nevi ulusal markaları listesine dahil edilen tazı ve töbetin neslini korumak için kanun da çıkarıldı. Bu yıl yürürlüğe giren kanunla bu köpek türlerinin neslini devam ettirmek için genetik altyapı oluşturulacak, ulusal bir merkez kurulacak.

Tazı ve töbet, Kazakistan devlet sınırlarının güvenliğinin sağlanmasında da kullanılacak. Milli Güvenlik Komitesinin Sınır Teşkilatı, bu görev için yabancı köpeklerin yerine tazı ve töbeti eğitmeye başladı.

- "Tazı çok naif bir dış görünüşe sahip ama tilki, tavşan gibi çeşitli hayvanları avlayabiliyor"

75 yaşındaki tazı yetiştiricisi Ramazan Sadıkuly, AA muhabirine, çocukluğundan beri bu işi yaptığını ve baba mesleğini devam ettirdiğini söyledi.

Sadıkuly, tazının bir av köpeği olduğunu belirterek "Zamanında göçebe yaşamı benimseyen halkımız tazıyı avcılıkta kullandı. Tazı, ilk önce sahibine sadık. Senden çok şey istemiyor. Verdiğini yiyor. Ayrıca tazı çok temizdir." dedi.

Tazıyı 6 aylıktan itibaren ava çıkardıklarını anlatan Sadıkuly, "Tazı çok naif bir dış görünüşe sahip ama tilki, tavşan gibi çeşitli hayvanları avlayabiliyor. Çünkü hareketleri hızlı ve iz sürerek avını yakalayabiliyor." ifadelerini kullandı.

- "Bir göçebe için mutlaka yanında bulundurması gereken bir köpekti"

Ayas Alzhanov da 12 yıldır töbet yetiştirdiğini anlattı.

Alzhanov, şu anda Bizon isimli töbetiyle çeşitli etkinliklere katıldığını belirterek "Bizon, 3 yaşında ama 85 kilogram. Günde 2,5 kilogram et tüketiyor." dedi.

Töbetlerin büyük bir köpek ırkı olduğunu dile getiren Alzhanov, "Töbet, bir süs köpeği değil bir çoban köpeğidir. Töbet, atalarımız tarafından çobanların güvenliğini sağlamak, sürüyü vahşi hayvanlardan korumak ve bekçilik yapmak için kullanıldı. Bir göçebenin mutlaka yanında bulundurması gereken bir köpekti." ifadelerini kullandı.

Alzhanov, töbetlerin özgür bir köpek olduğunu belirterek "Eğitsen bile emirlere uymaz çünkü çok gururlu bir köpek." diye konuştu.

Kazak töbetlerinin Orta Asya'daki Alabay gibi diğer çoban köpeklerinden farklı özelliğini de anlatan Alzhanov, "Bizim töbetlerimiz daha büyük ve tüyleri de daha sert oluyor. Çünkü sıcak yerlerde büyük köpekler fazla yaşayamaz." dedi.