İzmit Körfezi'nin dip çamurundan balata üretildi

ŞENGÜL AZBAY - Kocaeli Üniversitesi (KOÜ) akademisyenleri tarafından İzmit Körfezi'nden çıkarılan dip çamurundan balata üretildi.

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile Kocaeli Büyükşehir Belediyesi ortaklığında hayata geçirilen "İzmit Körfezi Doğu Baseni Dip Çamurunun Temizlenmesi, Susuzlaştırılması ve Bertaraf Hizmeti Projesi" kapsamında, İzmit Körfezi'nin doğu yakasından başlanarak dip çamuru temizliği yapılıyor.

KOÜ Mühendislik Fakültesi, Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü tarafından 3 ay önce başlatılan projede, İzmit Körfezi'nden çıkarılan dip çamurundan balata üretildi.

Öğretim Üyesi Prof. Dr. Rıdvan Yamanoğlu, AA muhabirine, toz metalürjisi alanında çalıştıklarını, tozlardan yola çıkarak farklı alanlarda parça üretimi yaptıklarını belirterek, savunma sanayisi, otomotiv sektörü ve biyomalzemelere yönelik çalışmalar gerçekleştirdiklerini söyledi.

KOÜ Rektörü Prof. Dr. Nuh Zafer Cantürk'ün öncülüğünde, İzmit Körfezi'nden çıkarılan dip çamurla ilgili yapılan bilimsel çalışmalara dahil olduklarını dile getiren Yamanoğlu, Türkiye'nin yerlileştirme ve millileştirme çalışmalarına katkı sunmayı amaçladıklarını anlattı.

Bu doğrultuda raylı sistemlere yöneldiklerini, dip çamurundan balata malzemesi geliştirmeyi amaçladıklarını aktaran Yamanoğlu, lisans, yüksek lisans ve doktora öğrencilerinden oluşan 10 kişilik bir ekibin, sadece KOÜ'nün desteğiyle projeyi yürüttüğünü kaydetti.

Yamanoğlu, İzmit Körfezi'nden çıkan dip çamurunun, TÜBİTAK ve farklı kurumlarda analizinin yapıldığını vurgulayarak, dip çamurunda zararlı bir bileşenin olmadığının belirlendiğini, 3 aylık çalışma sonunda balata ürettiklerini bildirdi.

Dip çamurunun kurutma ve boyutlandırma işleminin ardından KOÜ'de üretilen özel metalik bileşimlerin tozuyla karıştırıldığını belirten Yamanoğlu, bu karışımın daha sonra yüksek sıcaklıkta vakum altında sinterlendiğini (metal ve/veya seramik tozlara termal enerji uygulanmasıyla yoğunluk kontrollü malzemeler geliştirme) anlattı.

- "Çok güzel sonuçlar elde ettik"

Patent almak için çalışmalara başladıklarını bildiren Yamanoğlu, "Dip çamurunun doğal karakteristiği düşünüldüğünde, çok güzel sonuçlar elde ettik. Zaten yüzde 20'ye kadar çalışmalarımızda balata malzemesine ilave ettik." değerlendirmesinde bulundu.

Yamanoğlu, elde ettikleri ürünü geliştirmeyi sürdürdüklerini, üründe çamur kullanımını yüzde 50'lere kadar çıkarabileceklerini bildirdi.

Dünyada denizden çıkarılan çamurun, bu şekilde geri dönüşümünün sağlanmasıyla ilgili bir proje duymadığına işaret eden Yamanoğlu, şöyle devam etti:

"Balata içerisinde kullandığımız metal matris malzemesini de KOÜ bünyesinde üretebildiğimiz için topyekun malzememiz özgün oluyor. Bundan sonraki hedefimiz; ne kadar fazla dip çamurunu bunun içine sokabilirsek, yerleştirebilirsek, aynı zamanda matris malzemesini ne kadar geliştirebilirsek piyasalarındakinden daha iyi bir ürün ortaya koymak. Daha iyi bir ürün, daha düşük maliyetli, piyasalardakinden daha iyi sürtünme özelliği olan daha iyi aşınma karakteristiği olan, maddesi bize özgü bir ürün ortaya çıkarmak istiyoruz. Gerçekten dahil gelen raporlar incelendiğinde herhangi bir sağlığı riske atacak bir ürün olmadığını gördük."

- "Piyasalardakinden en az yüzde 50 daha ucuz olacak"

Yamanoğlu, 25 yıldır Kocaeli'de yaşadığını, İzmit Körfezi'ndeki dip çamuru projesinin sahilde yürüyen herkesin takdirle izlediği bir çalışma olduğunu belirtti.

KOÜ'de dip çamurunun değerlendirilmesi konusunda başka projeler de yürütüldüğünü kaydeden Yamanoğlu, "Çamur demek, partiküllerden oluşan ürün. Yani toz. Bu toz endüstriyel uygulamalarda, savunma sanayinde, otomotiv sektöründe kullanılabilir. Balata skuterden tutun hızlı trenlere kadar kullanılabilir. O yüzden sayısız, sınırsız bir alan bulunulabileceğine inanıyorum. Burada kritik nokta şu; hem çamur bizim ilimizin çamuru hem de çamura dahil edeceğimiz malzemeyi de üniversite bünyesinde ürettiğimiz için piyasadakinden en az yüzde 50 daha ucuza yapabileceğimiz bir ürün olacak." ifadelerini kullandı.

Proje ekibinden Yiğit Gönülalan da projenin önemine değinerek, "Hem çevre kirliliği açısından hem hava kirliliği açısından bir geri dönüşüm malzemesi elde etmek çok önemli. Geri dönüşümden, dip çamurundan elde ettiğimiz malzemeyi aşınma testine tabi tuttuk. Gerçekten istediğimiz özelliklerde bir iyileşme tespit ettik." diye konuştu.