İtalya'da 1980'deki Ustica uçak kazasının arkasında Fransız füzesi olduğu öne sürüldü

İtalya'da "Ustica katliamı" olarak bilinen, 1980'de Ustica Adası açıklarında 81 kişinin öldüğü uçak kazasının arkasında bir Fransız füzesinin olduğu ileri sürüldü.

Ülkede iki dönem başbakanlık ve bir dönem Anayasa Mahkemesi Başkanlığı yapan Giuliano Amato, La Repubblica gazetesine verdiği röportajda, eski hava yolu firması Itavia'nın 27 Haziran 1980'deki Bolonya-Palermo uçuşunu gerçekleştiren Dc-9 model uçağının Ustica Adası açıklarında düştüğü olaya ilişkin daha önce de gündeme gelen önemli bir iddiayı dile getirdi.

Itavia uçağının, merhum Libya lideri Muammer Kaddafi’yi hedef alan bir plan kapsamında vurulduğunu ileri süren Amato, "Ustica yakınlarında 27 Haziran 1980'de düşen Itavia'nın Dc-9'u, bir Fransız füzesi tarafından vuruldu. Kaddafi'nin uçağını vurmak için bir plan yapılmıştı. Fakat Libya lideri, kendisine kurulan tuzaktan kurtuldu çünkü (İtalyan Sosyalist Parti lideri ve eski Başbakan Bettino) Craxi tarafından önceden uyarılmıştı." ifadelerini kullandı.

Amato, Itavia uçağının vurulmasıyla sonuçlanan olayın arkasındaki planın senaryosunun, birçok uçağın hareket halinde olduğu bir NATO tatbikatı sırasında Kaddafi'nin uçtuğu uçağın "kasıtsız bir kaza" sonucu vurulması üzerine olduğunu da aktardı.

Fransa'ya olaydaki sorumluluğunu kabul etme çağrısı da yapan Amato, "Artık Elysee Sarayı, Paris'in vicdanına yük olan bu onursuzluğu ortadan kaldırabilir." değerlendirmesini yaptı.

- Amato'nun açıklamasına tepkiler

İtalyan devletinin önemli makamlarında görev almış bir isim olan Amato'nun, Ustica olayına dair açıklamaları İtalya'da gündem yaratırken bir yandan da gözlerin Fransa'ya çevrilmesine yol açtı.

İtalya Başbakanı Giorgia Meloni, yaptığı yazılı açıklamada, "Giuliano Amato'nun Ustica hakkındaki açıklamaları dikkat edilmesi gereken önemli sözlerdir. Ancak Başkan Amato, bu sözlerinin kişisel çıkarımları sonucu olduğunu da belirtiyor." ifadesini kullandı.

Meloni, Amato'ya daha önce yargı ve parlamentodaki soruşturma süreçlerinde bu olaya yönelik varılan sonuçlar dışında bildiği unsurlar varsa bunları, hükümetin gerekli tüm tedbirleri alması için paylaşması çağrısı da yaptı.

Başbakan Yardımcısı ve Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Matteo Salvini de yazılı açıklamasında, şunları kaydetti:

"Giuliano Amato, Ustica ile ilgili eşi benzeri görüşmemiş ciddiyette açıklamalarda bulundu. Sözlerini destekleyen somut unsurların olup olmadığını mutlaka anlamak gerekiyor. Amato'nun açıklamalarının ağırlığı ve olaylar sırasındaki rolü göz önüne alındığında Fransız yetkililerin de değerlendirmelerini bekliyoruz."

Eski Temsilciler Meclisi Başkanı Roberto Fico da Amato'nun açıklamalarının büyük bir ağırlığı olduğunu ve Fransa'dan net bir adım beklediklerini söyledi.

Ustica Olayı Mağdurları Derneği Başkanı Daria Bonfietti de Amato'nun bu açıklamasını memnuniyetle karşıladıklarını bildirdi.

Amato'nun iddiasında adı geçen eski Başbakan Bettino Craxi'nin oğlu Bobo Craxi ise "X" platformunda yaptığı paylaşımda, "Babam, Kaddafi’yi bombalayacakları konusunda 1986'da uyardı, daha önce değil." ifadesini kullandı.

İtalyan ANSA ajansının haberine göre, söz konusu olayla ilgili iddiaların sorulduğu Fransa Cumhurbaşkanlığı ise "Yorum yok" yanıtını verdi.

- Ne olmuştu?

27 Haziran 1980'de Itavia Havayolları’nın 870 sefer sayılı Bolonya-Palermo uçuşunu gerçekleştiren Dc-9 model yolcu uçağı, Tiren Denizi'nde Ustica Adası açıklarında düşmüştü. Olayda uçakta bulunan 81 kişi hayatını kaybetmişti.

Olayın ardından uçağın, kendiliğinden düşmediği ve dış etkenler nedeniyle düştüğü iddiaları yıllarca İtalyan kamuoyunun gündeminde yer almıştı.

Uçağın, Ustica açıklarında uçtuğu sırada bölgede yapılan NATO tatbikatına katılan bazı savaş jetlerince vurulduğu iddiası da gündeme getirilmişti.

Son olarak, Amato’nun açıklaması, 2013’te sonuçlanan Yargıtaydaki sürecin kararında da yer almıştı. Yargıtayın konuya ilişkin kararında, uçağın bir füzeyle düşürüldüğü tezinden sıkça bahsedilmişti.