İstanbul'da ofis doluluğunda son 10 yılın en yüksek oranına ulaşıldı

UĞUR ASLANHAN - Haziran ayı itibarıyla İstanbul ofis pazarında genel arz 6,46 milyon metrekare olarak gerçekleşirken, doluluk oranı son 10 yılın en yüksek rakamı olan yüzde 84,9'a yükseldi.

AA muhabirinin, gayrimenkul danışmanlık şirketi Cushman & Wakefield I TR Internatıonal tarafından hazırlanan "Gayrimenkul Pazarı Görünümü" başlıklı rapordan derlediği bilgilere göre, Haziran 2023 itibarıyla İstanbul ofis pazarında genel arz 6,46 milyon metrekare olarak gerçekleşti.

Ülke genelinde metrekare başına birincil ofis kiralarının en yüksek olduğu bölgelerin başında 765 lirayla Levent gelirken, onu 516 lirayla Esentepe-Gayrettepe bölgesi takip etti. Kira bedeli Maslak ve Anadolu Yakası'nda 455 TL, İzmir ve Ankara'da ise 268 TL olarak gerçekleşti.

Öte yandan haziran ayı itibarıyla İstanbul genelinde bulunan ofislerin doluluk oranı yüzde 84,9 ile son 10 yılın en yüksek oranına ulaştı. Gelecek dönemde yükselen talebin ve boşluk oranlarındaki düşüşün devam edeceği ve birincil kiralar üzerinde yukarı yönlü hareketin sürekliliğini koruyacağı öngörülüyor.

- İstanbul Finans Merkezi'nden 1,5 milyon metrekarelik ofis arzı

Raporda Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın katılımıyla 7 Nisan'da bankalar etabının açılışı gerçekleştirilen İstanbul Finans Merkezi'nin ofis stokuna yapacağı katkıya da yer verildi.

Buna göre, küresel çapta öneme sahip İstanbul Finans Merkezi'nde Vakıfbank, Ziraat Bankası ve Halk Bank'ın ilgili birimleri faaliyete geçti. Diğer etapların da bu yıl içerisinde tamamlanarak yaklaşık 1,5 milyon metrekare arzın pazara katılması bekleniyor. Bu arzın yaklaşık yüzde 50'si kamu bankaları ve kamu kurumları tarafından kullanılacak.

- Abdi İpekçi Caddesi 13 yıl sonra yeniden zirvede

İstanbul'un ana caddelerindeki mağaza kiraları ele alındığında, bu caddelere olan yüksek talep kiraları da artırdı. Caddelere olan yoğun talep ve doluluk oranları, birincil kiraların yüksek seyretmesine neden oldu.

Haziran 2023 itibarıyla İstanbul'da mağazaların aylık kiralarının en pahalı olduğu cadde metrekare başına 250 dolarla Abdi İpekçi oldu, onu 220 dolarla İstiklal Caddesi izledi. Böylece, 2010'dan beri en pahalı cadde unvanına sahip olan İstiklal Caddesi zirvedeki yerini Abdi İpekçi Caddesi'ne bıraktı.

Ana cadde mağazalarının metrekare kiraları İstanbul'da 4 bin 545, Ankara'da 1960, İzmir'de ise 1860 lira olarak gerçekleşti.

- AVM sayısı 448'e yükseldi

Yılın ilk yarısında Piyalepaşa AVM, Lotus Nişantaşı AVM ve Wins Town AVM'nin açılışı gerçekleşirken, toplam arz 448 AVM ile 14 milyon metrekareye yükseldi.

Ocak-haziran döneminde cadde ve alışveriş merkezlerindeki yoğun talep nedeniyle yüksek doluluk oranları gözlemlendi. Ancak kısıtlı arza rağmen markalar büyüme stratejilerini sürdürmeye devam etti.

Uluslararası perakende markalarının Türkiye'deki iş birliklerini artırdığı görülürken, Türk şirketler de mağaza açılışlarını sürdürdü.

- Batı Avrupalı şirketler Türkiye'den tedariki artırmayı planlıyor

Rapora göre, düşük maliyetler, yakınlık, Avrupa ile serbest ve açık ticaret ağlarına sahip olunması ve özellikle Kovid-19 salgınından sonra üretimin yakın kıyılara taşınmaya başlaması yabancı yatırımcıları Türkiye'de üretim yapmaya teşvik ediyor.

2023 BoF-McKinsey State of Fashion anketine göre, moda yöneticilerinin yüzde 65'i tedarik zinciri zorluklarını ele almak için yakın tedariki düşünürken, Batı Avrupalı katılımcıların yüzde 85'i Türkiye'den tedariki artırmayı bekliyor.

Öte yandan, Mitsubishi Manisa'da halihazırda var olan üretimini iki katına çıkarmak için çalışmalarını sürdürüyor. Bu yılın son çeyreğinde yeni modeliyle görücüye çıkacak olan "Mitsubishi Colt" da OYAK Renault'un Bursa'daki tesislerinde üretilecek.

Ford, Koç Holding ve LG Energy Solution da Ankara Organize Sanayi Bölgesi'nde yer alacak ve tamamlandığında Avrupa'nın en büyük elektrikli batarya tesisi olması hedeflenen batarya fabrikasını kurmak için anlaştı.

Türkiye ise bu yatırımlar için önem arz eden lojistik altyapıyı geliştirmek amacıyla 2053 Ulaştırma Vizyonu kapsamında yatırımlarına devam ediyor.

- Türkiye, birçok yabancı elektrikli araç üreticisinin radarında

Son dönemde Türkiye'deki otomotiv sektöründe elektrifikasyon hızla ivme kazandı. Elektrikli otomobillerde uygulanan indirimli özel tüketim vergisi (ÖTV) oranının artırılacağı haberleri, Türkiye'yi birçok yabancı elektrikli araç üreticisinin radarına soktu.

Opel, Türkiye pazarında büyümek ve elektrifikasyon dönüşümünde öncü rol üstlenmek istediğini açıkladı. Büyük Çinli otomotiv firması BYD (Build Your Dreams) Türkiye pazarına girmek için adım attı.

Toyota Otomobil Sanayi Türkiye, Türkiye'nin ilk şarj edilebilir hibrit otomobili olan yeni Toyota C-HR modelinin üretimini Sakarya tesislerinde gerçekleştireceğini duyurdu. Batarya sistemleri üreticisi Siro, 2024'te tamamlanması hedeflenen batarya geliştirme ve üretim tesisini inşa etme çalışmalarına başlayacağını açıkladı. Raporda, Togg, İspark ve Tesla'nın Türkiye'de kurmayı planladığı şarj istasyonlarına ilişkin bilgilere de yer verildi.