İngiliz akademisyen, muhtemel İşçi Partisi iktidarında ekonominin hemen düzelmeyeceğini savundu

LONDRA (AA) - BEHLÜL ÇETİNKAYA - İngiltere'deki İşçi Partisinin eski politika danışmanlarından ve parti üstüne akademik çalışmalar yapan Prof. Patrick Diamond, muhtemel İşçi Partisi iktidarında hedefin önce istikrarı sağlamak olduğunu, ekonominin ise 4-5 yıl içinde düzeleceğini söyledi.

Londra Üniversitesi Queen Mary Koleji Öğretim Üyesi Diamond, İngiltere'de 4 Temmuz'da yapılacak seçimler öncesi anketlerde açık ara önde görünen İşçi Partisinin politikalarını, vaatlerini ve Genel Başkan Keir Starmer'ın siyasi profilini AA muhabirine değerlendirdi.

İngiltere'nin siyasi çalkantıları olmayan istikrarlı bir yönetime sahip olma imajının son yıllarda değiştiğini anlatan Diamond, İşçi Partisi iktidarının büyük değişimlerden ziyade istikrarı hedeflediğini söyledi.

Diamond, İngiltere'de enflasyonun yüzde 2'lere gerilemesine rağmen hayat pahalılığının devam ettiğini belirterek, sözlerini şöyle sürdürdü:

"İşçi Partisi iktidarı, faizlere doğrudan müdahale edemez çünkü bağımsız bir merkez bankası var ama daha istikrarlı bir ekonomi yönetimi ve enflasyondaki sürdürülebilir gelişmelerle faizler, bu yıl sonuna kadar düzenli olarak düşecektir. Bu da mortgage ödeyen insanlar üzerinde artan baskıyı azaltacaktır. Hayat pahalılığına yönelik de düzenlemeler yapacaklar. Örnek olarak kamu sektöründe maaşlara zam yapmak, ekonominin başka sektörlerinde de işçi haklarını güçlendirmek istiyorlar."

Diamond, İşçi Partisinin görevdeki ilk yıllarında hayat pahalılığını hafifletmeyi amaçladığına da dikkati çekti.

Mevcut Muhafazakar Parti iktidarındaki grevler, iş yavaşlatma ve protestolara da işaret eden Diamond, "Doktorlar yüzde 35'lik bir zam talep ediyor. Bu, İşçi Partisinin ilk günden gerçekleştirmesi zor olan bir istek. İşçi Partisi, böyle önemli bir artışın olamayacağını ve 4-5 yıllık süreçte zamanla gerçekleşeceğini kabul ettirmek için sendikalarla görüşmek zorunda." dedi.

Diamond, bazı kamu sektörlerinde maaşlar nedeniyle yeni işe alımların da yapılamadığını kaydederek, İşçi Partisinin sendikalara 5 yıllık sürede istediklerini verebileceğini anlatması gerektiğini belirtti.

"Orta vadede daha iyi bir ekonomik büyümenin olacağı ve kamunun ihtiyacı olan harcamaların yapılabileceği yönünde bir umut var." diyen Diamond, seçim kampanyasının da değişimin hemen değil zaman içinde olacağı üzerine kurulduğuna dikkati çekti.

- "2019'da Müslüman seçmenlerin yüzde 87'si İşçi Partisini destekledi"

Diamond, İşçi Partisinin özellikle göçmen ve Müslüman seçmenlerin desteğini kaybettiğinin ancak bu kaybın çok büyük olmadığının altını çizdi.

İşçi Partisinin hala göçmen ve Müslümanların ilk tercihi olduğunu vurgulayan Diamond, "Müslüman toplumu, Gazze meselesi ve nasıl ele alınması gerektiği konusunda çok farklı görüşleri benimsiyor." dedi.

İsrail-Filistin meselesinde dengeli bir politika benimseneceğini öngören Diamond, Filistinlilerin haklarının tanındığı kadar İsrail'in beklentilerinin de destekleneceğini söyledi.

Diamond, İşçi Partisinin iki devletli çözümü desteklediğini, 7 Ekim'den sonraki ilk dönemde kullandığı dille son dönemdeki dil arasında farklılıklar olduğunu belirtti.

"Starmer ve (Gölge Dışişleri Bakanı) David Lammy'nin son dönemdeki konuşmalarına bakıldığında daha dengeli bir yaklaşım tercih edildiğini görüyorum." diyen Diamond, özellikle Müslüman seçmenlerin Gazze konusunda endişeleri olsa da İşçi Partisine oy vereceğini öne sürdü.

Diamond, "Birçok Müslüman, Gazze'deki durum konusunda endişesi olduğu halde, ülkenin genel ekonomik durumu ve kamu hizmetleri gibi konularda İşçi Partisinin en iyi politikalara sahip olduğuna inanarak İşçi Partisine oy verecektir. Ayrıca Gazze konusundaki rahatsızlıkları nedeniyle İşçi Partisine oy vermeyecek Müslümanlar da var. Ancak bu, sonuçları değiştirecek kadar önemli ölçüde olacak gibi görünmüyor. Ülkenin kuzeybatı, Manchester ve Glasgow gibi bölgeleri ile bazı Londra bölgelerinde önemli oranda Müslüman oyları var. Ancak yine de seçimin genel sonucuna etki etmeyecek." diye konuştu.

Diamond, mayıstaki yerel seçimlerde Müslüman oylarının sonuca etki edecek şekilde başka partilere kaydığını da hatırlatarak bunun genel seçimde yaşanmasını beklemediğini dile getirdi.

Müslüman seçmenin Gazze dışında İngiltere'deki hayat pahalılığı, ekonomi, işçi hakları ve daha iyi kamu hizmetlerine de oy vereceğini belirten Diamond, "2019 seçimlerinde Müslüman seçmenlerin yüzde 87'si İşçi Partisini destekledi. İşçi Partisinin burada güçlü bir tabanı ve konumu var. Gazze meselesi nedeniyle bu destek bir miktar düşebilir ama bunun çok büyük bir düşüş olacağı konusunda şüphelerim var." değerlendirmesini yaptı.

- "Fransa aşırı sağın kontrolüne geçerse İngiltere'nin müzakere edebilme pozisyonu zayıflar"

Dünyada yükselen popülist siyasetçiler ve aşırı sağa değinen Diamond, bu tür siyasi akımların ve söylemlerin hükümetlere güvenin azaldığı ve yaşam kalitesinin yükselmediği dönemlerde tırmanışa geçtiğini söyledi.

ABD'de Donald Trump, Fransa'da ise Marine Le Pen'in seçilme ihtimaline karşı muhtemel İşçi Partisi iktidarının alacağı pozisyonu da değerlendiren Diamond, "İngiltere, ABD'ye birçok konuda bağımlı. İngiltere başbakanının da görevi, ABD başkanını en iyi politikaya doğru yönlendirmektir. Starmer da Başkan Trump'ı ikna etme, kontrol etme ve yönlendirmeyi umacaktır." dedi.

Diamond, Le Pen ve Hollanda da Geert Wilders ile ilişkilerin Avrupa Birliği (AB)-İngiltere ilişkilerini iyileştirme konusunda etkili olacağını vurgulayarak şunları söyledi:

"İşçi Partisi, bu seçim kampanyasında İngiltere'nin AB'ye yeniden katılmasını öne sürmüyor ancak 2020'de yapılan çıkış anlaşmasını iyileştirmek istiyor. Çünkü İngiliz ekonomisinin AB'den çok fazla uzaklaştığı hissi var. İngiltere başbakanının yeniden müzakere edebilme becerisi, önemli AB ülkelerinin siyasetlerine de bağlı. Örneğin Fransa, aşırı sağın kontrolüne geçerse bu durum İngiltere'nin müzakere edebilme pozisyonunu zayıflatacaktır. Bu nedenle Avrupa'da olacaklar İngiltere'deki İşçi Partisi hükümetini de etkileyecektir."

İngiltere'nin Avrupa'daki güvenlik işbirliğinin parçası olması gerektiğini kaydeden Diamond, "Ardından da ticaret ve ekonomi konularını ele almalıyız. Hızlı bir ekonomik büyüme için AB ile daha çok ticari ilişkiler kurmalıyız. Bu, yeniden katılmak değil, tekrar müzakere etmek demektir." ifadelerini kullandı.

- Gölge bakanlar, İşçi Partisi hükümetinde de bakan olacak

Starmer'ın liderlik özellikleri ve nasıl bir başbakan olacağını da değerlendiren Diamond, Starmer'ın 2015'e kadar savcılık ve memurluk yaptığını, siyasete ise geç atıldığını kaydetti.

Starmer'ı medyaya "malzeme" vermemiş biri olduğu için "sıkıcı" olarak nitelendiren Diamond, "Ülkedeki atmosfer, 'İlginç lider istemiyoruz' şeklinde. Ülke istikrar, düzen ve huzur istiyor. Aklı başında liderler istiyor. Starmer da bunu sunuyor." değerlendirmesini yaptı.

Gölge kabinedeki isimlerin muhtemel İşçi Partisi iktidarında da bakanlık görevlerine geleceğini iddia eden Diamond, bunların başında Gölge Dışişleri Bakanı David Lammy, Gölge Maliye Bakanı Rachel Reeves ve Gölge İçişleri Bakanı Yvette Cooper'ı saydı.

Diamond, Starmer'ın yardımcısı Angela Rayner'ın, hükümette kilit bir rol üstleneceğine dikkati çekti.