Hedasi Barajı'na ilişkin müzakereler 2 yıl sonra Kahire'de başladı

Mısır, 2 yılı aşkın süredir askıya alınan Hedasi (Nahda) Barajı ile ilgili müzakerelerin Etiyopya ve Sudan'dan heyetlerin katılımıyla yeniden başladığını duyurdu.

Mısır Sulama Bakanlığı, konuya ilişkin yazılı bir açıklama yayımladı.

Açıklamada, Mısır, Sudan ve Etiyopya'dan heyetlerin katılımıyla Kahire'de bu sabah başlayan müzakerelerin, 13 Temmuz'da düzenlenen Mısır-Etiyopya zirvesinde varılan sonuçlar kapsamında gerçekleştirildiği kaydedildi.

Mısır Sulama Bakanı Hani Suveylem de üç ülkenin çıkarları dikkate alınarak Hedasi Barajı'nın doldurulması ve işletilmesine ilişkin bağlayıcı bir yasal anlaşmaya varılmasının önemini vurguladı.

Bu konuda atılacak her türlü tek taraflı adımın durdurulmasının önemine dikkati çeken Suveylem, anlaşma olmaksızın barajın doldurulup işletilmesine devam edilmesinin 2015 yılında imzalanan Prensip Anlaşması'nın ihlali anlamına geldiğini belirtti.

Suveylem, Mısır'ın, "üç ülkenin de maslahatına ve anlaşmaya varılmasına olanak tanıyan pek çok teknik ve hukuki çözümün var olduğu" yönündeki görüşünü teyit etti.

Hedasi Barajı'na ilişkin müzakereler, Afrika Birliğinin üç ülkenin görüşleri arasında köprü kurma girişiminin başarısız olmasının ardından Nisan 2021'den bu yana duraksamıştı. Yeni müzakerelerin, barajın dördüncü dolum işleminin yaklaşması kapsamında başladığı ifade ediliyor.

- Mısır ve Etiyopya'nın Hedasi Barajı anlaşmazlığı

Etiyopya, Mısır ve Sudan, 10 yıldan uzun süredir Hedasi Barajı ile ilgili karşı karşıya geliyor.

Nil sularının yaklaşık yüzde 80'i topraklarında doğmasına rağmen sadece yüzde 3'ünden yararlanabilen Etiyopya, Afrika'nın en büyüğü olacak Hedasi Barajı'nın inşasına 2 Nisan 2011'de başladı.

Baraj, Sudan-Etiyopya sınırına yakın bir bölgede, Nil Nehri'ni yüzde 85 besleyen Mavi Nil Nehri kolu üzerinde yapılması nedeniyle büyük önem taşıyor. Etiyopya, Hedasi Barajı ile enerji açığını kapatmayı ve elektrik satmayı amaçlıyor.

Addis Ababa yönetimi, Mısır ve Sudan ile bir anlaşmaya varmamasına rağmen barajın doldurulmasında ısrar ederken, Kahire ve Hartum yönetimleri, Nil suyunun paydaş ülke başına düşen yıllık paylarının etkilenmemesi için öncelikle üçlü anlaşmaya varılması gerektiğini vurguluyor.

Tepkilere rağmen Temmuz 2020'de ilk dolum işleminin yapıldığı barajda, 20 Şubat 2022'de de ilk kez elektrik üretimine başlanmıştı.