Güvenlik soruşturması usullerine ilişkin teklif TBMM'de (1)

TBMM (AA) - AK Parti milletvekillerince hazırlanan, ilk defa veya yeniden kamu hizmeti ve görevlerine atanacaklar hakkında yapılacak güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması hükümlerinin yeniden düzenlenmesine ilişkin maddeleri de içeren Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Başkanlığına sunuldu.

Teklife göre, kamu hizmetlerinin etkin ve sağlıklı bir biçimde yürütülmesi amacıyla 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu kapsamında memuriyete atanacaklar için "Güvenlik Soruşturması, Bazı Nedenlerle Görevlerine Son Verilen Kamu Personeli İle Kamu Görevine Alınmayanların Haklarının Geri Verilmesine ve 1402 Numaralı Sıkıyönetim Kanununda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun" kapsamında güvenlik soruşturması, arşiv araştırması yapılması şartı getiriliyor.

Devlet Memurları Kanununda, devlet memurluğuna alınacaklar için genel şartlar arasında sayılan "Güvenlik soruşturması/arşiv araştırması yapılmış olmak" ibaresi, Anayasa Mahkemesinin 29 Kasım 2019 tarihli kararıyla iptal edilmişti.

Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilen hüküm uyarınca yapılan güvenlik soruşturması veya arşiv araştırması sonucuna göre memuriyete veya kamu görevine atanmayan kişiler tarafından süresinde açılmış, kanun yolu aşamasında bulunanlar dahil görülmekte olan iptal davalarında bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 15 gün içinde, süresinde açılacak iptal davalarında ise dava dilekçesinin idareye tebliğinden itibaren 30 gün içinde; idarece resen, ilgililer hakkındaki güvenlik soruşturması veya arşiv araştırmasının yürürlükteki mevzuat hükümlerine göre yeniden yapılmasına karar verilecek.

Bu karar en geç 7 gün içinde davaya bakmakta olan mahkemeye bildirilecek.

Mahkemece bu bildirim üzerine 6 ay süreyle davanın geri bırakılmasına karar verilecek. Yeniden yapılan güvenlik soruşturması veya arşiv araştırması sonucunda idarece dava konusu işlem kaldırılarak ilgilinin atanmasına karar verilmesi durumunda, bu husustaki işlem idare tarafından 7 gün içinde mahkemeye ve ilgilisine bildirilecek. Bildirim üzerine mahkemece dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilecek.

İlgilinin atanmamasına karar verilmesi durumunda, bu husus da idare tarafından 7 gün içinde mahkemeye ve ilgilisine bildirilecek. Bildirim üzerine mahkemece dava dosyası bu işlem yönünden tekemmül ettirilecek ve uyuşmazlık, yürürlükteki mevzuat hükümlerine göre sonuçlandırılacak.

Geri bırakılmasına karar verilen davalarda, 6 aylık süre içinde idarece bildirimde bulunulmayan hallerde, mahkemece bu sürenin dolduğu tarihten itibaren kaldığı yerden davaya devam olunacak. Ancak mahkemece işin esası hakkında karar verilinceye kadar İdare tarafından bildirimde bulunulması halinde uyuşmazlık ilgili bentler uyarınca sonuçlandırılacak.

- Veriler silinecek

İlk defa veya yeniden kamu hizmeti ve görevlerine atanacaklar hakkında da güvenlik soruşturması veya arşiv araştırması yapılacak kişilerin, Anayasa'ya ve devlete sadakat ve bağlılık, terör örgütleriyle eylem birliği içerisinde olmamak, bu örgütlere yardım etmemek, kamu imkan ve kaynaklarını bu örgütleri desteklemeye yönelik kullanmamak ya da kullandırmamak, bu örgütlerin propagandasını yapmamak ilke ve kuralları; kolluk kuvvetleri tarafından halen aranıp aranmadığı, kolluk kuvvetleri ve istihbarat birimlerinde ilişiği bulunup bulunmadığı ve hakkında herhangi bir tahdit olup olmadığı yönlerinden kamu hizmet ve görevlerine uygunluğunun değerlendirilmesini sağlayacak veri, güvenlik soruşturması veya arşiv araştırması yapmakla görevli birimlerce ilgili kamu kurum ve kuruluşu bünyesinde kurulan Değerlendirme Komisyonuna iletilecek.

Komisyon bu verilere ilişkin değerlendirmelerini atamaya yetkili amire sunacak.

Güvenlik soruşturması veya arşiv araştırması yapmakla görevli birimler ile değerlendirme komisyonları, veri güvenliğine ilişkin mevzuatta belirtilen önlemleri alacak.

Bu kapsamda elde edilen kişisel veriler, yalnızca amacına yönelik olarak işlenip, aktarabilecek.

Bu veriler, ilgili hakkında talebe konu işlemin tekemmülünü müteakiben veya her durumda iki yılın sonunda değerlendirme komisyonlarınca silinecek ve yok edilecek. Ancak bu veriler, işleme karşı dava açılması halinde karar kesinleşmeden silinmeyecek ve yok edilmeyecek.

Mahkemelerin bu konudaki talepleri, değerlendirme komisyonunun bünyesinde bulunduğu ilgili kamu kurum ve kuruluşu tarafından karşılanacak.

Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması, Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü ve mahalli mülki idare amirlikleri tarafından yapılacak.

- KDV istisnası uzatılıyor

Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından tabiat parkı ve milli parklarda 29 yıl süreyle yatırımcılara kiraya verilen alanların kira süreleri 20 yıl olarak yeniden düzenleniyor.

Kültür Bakanlığı Döner Sermaye Kanununun öngörülen düzenlemeyle, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından sunulan kamu hizmetlerinde ihtiyaç duyulan taşınmaz mal alımları ile kültür veya turizm yatırımlarına ilişkin kamulaştırma bedelleri dahil olmak üzere her türlü destek döner sermayeden sağlanabilecek.

Kamulaştırma Kanunu'na eklenmesi öngörülen maddeyle, Arsa Üretimi ve Değerlendirilmesi Hakkında Kanun kapsamında 8 Aralık 2004 tarihinden sonra yapılmış olan kamulaştırma iş ve işlemlerine ilişkin davalarda husumet TOKİ’ye, bu tarihten önceki kamulaştırma iş ve işlemlerine ilişkin davalarda ise Çevre ve Şehircilik Bakanlığına yöneltilebilecek.

İstimlak Kanunu uyarınca, kesinleşmiş mahkeme kararlarına istinaden idareler adına tescil edilen taşınmazların eski malikleri adına kamu bankalarına yatırılan ancak hak sahiplerine ödenmediği tespit edilen kamulaştırma bedelleri nedeniyle idareler aleyhine açılacak her türlü davada değer; taşınmazın idare adına tescil edildiği tarih, değerleme tarihi olarak esas alınarak ve o tarihteki nitelikleri gözetilerek tespit edilecek.

Tespit edilen bedel, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan Toptan Eşya Fiyatları Endeksi, Üretici Fiyat Endeksi ve Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi tablosundaki aylık değişim oranları esas alınarak dava tarihi itibarıyla güncellenerek hak sahiplerine ödenecek.

Yatırım ve üretimin teşvik edilmesi amacıyla, sanayi sicil belgesini haiz katma değer vergisi mükelleflerine münhasıran imalat sanayiinde kullanılmak üzere yapılan yeni makine ve teçhizat teslimlerine ilişkin KDV istisnası, 31 Aralık 2022 tarihine kadar uzatılıyor. Cumhurbaşkanına uygulama süresini iki yıla kadar uzatabilme yetkisi veriliyor.

(Sürecek)