Giresun'da tarihi Şah Yolu'ndaki kilise gelecek yaz ziyarete açılacak

ATAKAN ÇITLAK - Giresun'un Alucra ilçesinde halk arasında "Çakrak Kilisesi" olarak bilinen Kimisis Teodoku Kilisesi'nin, restorasyonunun tamamlanmasının ardından 2024 yazında ziyarete açılması planlanıyor.

İl Kültür ve Turizm Müdürlüğünce 2021'de Çakrak Kilisesi'nin Turizme Kazandırılması Projesi ve Şah Yolu Güzergahı Destinasyonu Projesi hazırlandı. Doğu Karadeniz Kalkınma Ajansınca kabul edilen, Giresun Valiliği İl Özel İdaresi ile Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından da desteklenen projenin çalışmaları devam ediyor.

Geçmişte "Şah Yolu" olarak adlandırılan güzergahta uygulanan proje kapsamında, sahile 75 kilometre uzaklıkta ve 1788 rakımdaki Çakrak köyünde, aralarında 13. yüzyılda yapılan Aya Yorgi'nin de bulunduğu 6 kilisenin restore edilerek turizme kazandırılması hedefleniyor.

Yaklaşık 3 yıldır devam eden çalışmalar çerçevesinde, tarihi kemer köprüsüyle ilgi gören Kimisis Teodoku Kilisesi'ndeki restorasyonun ilk etabı tamamlandı.

İlerleyen dönemlerde ise köydeki diğer tarihi yapılar restore edilecek.

- "Kiliselerin bölge turizmine kazandırılması için yapılan çalışmalar önemli"

Proje Koordinatörü ve Giresun Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Gazanfer İltar, AA muhabirine, Çakrak köyünün, Karadeniz'de antik bir liman olan Zefre Limanı'ndan başlayıp Erzurum ve Sivas'a ulaşımı sağlayan tarihi Şah Yolu üzerinde önemli bir yerleşim olduğunu söyledi.

Çakrak ve civarındaki tarihi yapılardan Aya Yorgi'nin 13. yüzyılda, diğerlerinin ise 19. yüzyılda inşa edildiğini belirten İltar, "19. yüzyılın ikinci yarısından itibaren göçle birlikte Çakrak'ta büyük bir nüfus yoğunluğu oldu. Çakrak köyü bu tarihten itibaren büyüme ve gelişme gösterdi. Köy çevresinde 6 mahallesi var. Her mahallede değişik büyüklüklerde kiliseler mevcut. Osmanlının son döneminde yapılan bu kiliseler, Neo-Bizans olarak değerlendirilecek mimari üsluba sahip." dedi.

Kiliselerin bölge turizmine kazandırılması için yapılan çalışmaların önemli olduğunu dile getiren İltar, "Kiliselerin tamamının beden duvarları hatta bazılarının tonoz örtüleri günümüze kadar ayakta kalabilmiş. Bugün bu kiliselerden biri restore ediliyor. Akabinde diğer kiliselerin de restore edilerek bu güzergahta turizm hareketliliğinin başlatılması planlanıyor." diye konuştu.

- "Yapı içerisinde ve etrafında arkeolojik kazılar yapıldı"

İltar, Pera Mahallesi'ndeki Kimisis Teodoku Kilisesi'nin ilk restore edilen yapı olduğunu belirterek, şunları kaydetti:

"Çalışmalar kapsamında yapı içerisinde ve etrafında arkeolojik kazılar yapıldı. Bazilikal planlı kilisede yaptığımız kazılarda açığa çıkan sütunların fresklerle kaplı olduğunu gördük. Köy merkezindeki diğer kiliseyle ilgili elimizde birtakım kayıtlar var. Bu kayıtlardan, kilisenin Bizans döneminden beri var olduğu, 19. yüzyılda yeniden yapıldığı, bu aşamadaki mimarı, ustaları, iç tasarımı gibi konularda bilgi sahibi oluyoruz. İlk etap çalışmaları tamamlanan kilisenin 2024 yaz döneminde turizme kazandırılması planlanıyor. Restorasyon çalışmalarında kazıda elde edilen sağlam durumdaki mimari buluntular özgün yerlerinde kullanıldı. Eksik parçalar aslına uygun olarak yeniden yapıldı. Beden duvarları, kapı, pencere, taşıyıcı kolon, sütun ve kemer gibi elemanlardaki çalışmalar tamamlanarak projenin ilk etabı bitirildi. Bahar aylarında çalışmaların ikinci etabına başlanılarak, sonra tonoz ve örtü sistemi ile peyzaj işleri yapılacak."

Projenin tamamlanmasıyla Giresun'un yeni bir turizm destinasyonuna kavuşacağını vurgulayan İltar, "Mavi Göl ve Kuzalan Şelalesi'nin bulunduğu destinasyonu Kümbet Yaylası üzerinden Kırkharman, Çıkrıkkapı, Çakrak, Gölyanı Obası, Tekke köyü gibi yerlerdeki tarihi kale, cami, kilise, köprü, çeşme gibi kültür ve tabiat varlıklarının bulunduğu Yağlıdere Vadisi'ne bağlamayı ve böylece Şah Yolu bölgesini turizme kazandırmayı hedefliyoruz." bilgisini verdi.