Filistinliler İsrail kontrol noktalarındaki yığılmalardan "Kriz" uygulamasıyla kaçınıyor

ABDURRAUF ARNAUT - Filistinliler, işgal altındaki Batı Şeria'daki ulaşımları sırasında İsrail kontrol noktalarında yaşanan sorunları akıllı telefonlarda kullanılabilen "Kriz" (Ezme-Azmeh) uygulamasıyla hafifletiyor.

İşgal altındaki Filistin topraklarında onlarca İsrail kontrol noktası bulunuyor. Filistinliler, Batı Şeria'da bir yerden bir yere giderken, Doğu Kudüs'ü ziyaret ederken ya da İsrail'deki iş yerlerine ulaşmak için bu kontrol noktalarından geçmek zorunda.

Batı Şeria'daki kontrol noktalarından geçmek için izin gerekmiyor. Doğu Kudüs'e veya İsrail'e geçmek içinse iş ya da tedavi gibi bir neden gösterip izin almak gerekli.

Ancak İsrail güçlerinin aldığı kararlarla bölgede yaşanan olayların bir neticesi olarak kontrol noktaları kapatılabiliyor. Bu kısıtlamalar sonucu küçük ya da geniş çaplı krizler yaşanabiliyor. Geçiş sürecinde bu krizlerden kaçınmak için kontrol noktalarındaki koşulların önceden bilinmesi çok işe yarıyor.

Doğu Kudüs'teki "Burc el-Lukluk Toplum Çalışmaları Merkezi", Filistinlilerin bir kontrol noktasının kalabalık olup olmadığını bilmesine ve başka bir kontrol noktasına gitmesine olanak tanıyan "Kriz" uygulamasını yeniden başlattı.

Uygulama iOS ve Android işletim sistemini kullanan telefonlarda ücretsiz olarak hizmet veriyor. "Kriz" uygulaması, temmuz ayında yeniden piyasaya sürülmesinden bu yana Filistinliler arasında büyük rağbet gördü.

Filistinliler uygulama sayesinde gidecekleri yere doğru yola çıkmadan önce İsrail kontrol noktalarındaki hareket durumunu öğrenebiliyor.

- Yerli üretim

Burc el-Lukluk Toplum Çalışmaları Merkezi Müdürü Muntasır Dkaidek, AA muhabirine yaptığı açıklamada, "Bu uygulama 2016'da Kudüslü bir genç tarafından yapıldı. Başlangıçta Filistin toplumunda revaç buldu ancak işgal güçlerinin tacizi ve ona karşı dava açma çabaları sonucu uygulama kapatıldı." dedi.

Sene başında uygulamanın yapımcısı ile bir grup gencin merkeze geldiğini, Filistinlilerin yararına olacak bu çalışmayı sahiplenmelerini istediğini söyleyen Dkaidek, "halkın yararına" sunulan bir uygulama olduğu için bu talebe karşılık verdiklerini belirtti.

Dkaidek, uygulamanın yapımcısı ile ekibinin basın önüne çıkmak istemediğini aktardı.

- Uygulama kontrol noktalarındaki sorunun hafifletilmesine katkı sağlıyor

Uygulama, kontrol noktasındaki sürecin hızına ilişkin bilgilerinin yanı sıra kullanıcıların hareketin hızlı, yavaş, çok yavaş ve hatta durduğunu belirten kutulara tıklayarak durumun güncellenmesine katkıda bulunmalarına olanak tanıyor.

Uygulama, kişinin bulunduğu yere en yakın kontrol noktalarının isimlerinden oluşan uzun bir liste içeriyor. Belirtilen hedefe ulaşmak için geçilmesi gereken en uygun kontrol noktasını belirlemek için seçilen kontrol noktasının ismine tıklayarak oradaki durum öğrenilebiliyor.

Uygulama ayrıca kontrol noktalarına ulaşmanın en uygun yollarını belirlemek için kullanılabiliyor.

Devamlı sirkülasyonun olduğu kontrol noktalarında durumun her gün, bazen saatte birkaç kez güncellenmesi dikkati çekiyor. Yoğunluğun olmadığı kontrol noktalarında ise birkaç saatte bir, bazen günde bir güncelleme yapılıyor.

İsrail ordusu çoğu zaman kontrol noktalarında hareketi aniden durduruyor. Askerler bazen arabaları ve insanları dikkatli bir şekilde arıyor, bu da hareketi önemli ölçüde yavaşlatıyor.

Akıllı cep telefonları ve internet ağlarının yaygınlaşmasıyla "Kriz" uygulaması, Batı Şeria'da hareket etme sorununun hafifletilmesine önemli katkı sağlıyor.

- Halktan yine halkın yararına

Dkaidek, "Bu uygulama halktan yine halkın yararına. Onu geliştirip besleyenler ile kullananlarla aynı kişiler. Şu ana kadar uygulamayı 30 bin kişi indirdi. Bunların sadece yüzde 5'i eriştikleri kontrol noktalarında durum güncellemesi yapsa uygulamanın gerçek durumunu an be an takip etmek mümkün olur." diye konuştu.

Durum güncellemesinin ancak o lokasyonda iken en fazla 50 metre uzaklıktan yapılabildiğine dikkati çeken Dkaidek, şöyle devam etti:

"Filistinliler öncelikle kendileri için kontrol noktasının durumunu soruyor ve oraya gittiğinde diğer Filistinlilerin oraya ulaşmadan yararlanabilmesi için durumu güncelliyor. Uygulamanın önemi halkın buna olan ihtiyacından kaynaklanıyor. Hangimiz geçeceği kontrol noktasının durumunu ya da yolculuğunu kaç saat süreceğini bilmek istemez?"

Gençlerin Filistin halkına hizmet edecek böyle bir uygulama fikrinin alkışı hak ettiğini vurgulayan Dkaidek, "Uygulamanın herhangi bir maliyeti yok. İnsanlar kontrol noktalarındaki durumu güncelliyor ve bu girişimi başlatan gençler de uygulamayı gelişmelere göre zaman zaman güncelliyor. Biz dernek olarak gerekli tüm ücretleri karşılıyoruz. Bunun dışında çalışma tamamen gönüllülük esasına dayanmaktadır." ifadelerini kullandı.