Filistinli genci öldüren Yahudi yerleşimcilere iktidardaki aşırı sağdan destek

İsrail'de iktidardaki aşırı sağcı isimler, 19 yaşındaki Filistinli Kusay Cemal Matan'ı öldüren Yahudi yerleşimcilere destek verirken, muhalefet ise Batı Şeria'daki "Yahudi yerleşimci terörüne" karşı hükümeti eleştirdi.

İşgal altındaki Batı Şeria'da yer alan Ramallah yakınlarındaki Burka köyüne 4 Ağustos'ta Yahudi yerleşimcilerin baskını sırasında çıkan olaylarda bir Filistinli gencin ateş açılarak öldürülmesiyle ilgili bölgedeki kaçak Yahudi yerleşim biriminde yaşayan iki kişi gözaltına alındı.

İsrail polisi, gözaltına alınanların Elisha Yared ve başına isabet eden taş nedeniyle hastanede tedavi gören Yehiel Indore olduğunu açıkladı.

Yared'in koalisyon hükümetinde yer alan Yahudi Gücü Partisi Milletvekili Limor Son Har-Melech'in yakın zamana kadar sözcülüğünü yaptığı ve İsrail İç Güvenlik Teşkilatı Şin-Bet'in (Şabak) izleme listesinde olduğu belirtildi.

Indore'nin olayda Filistinliyi öldüren silahı ateşlediğinden şüphelenildiği ancak çıkan olaylarda başına isabet eden taş nedeniyle hastanede tedavi gördüğü ve henüz ifadesinin alınmadığı aktarıldı.

Şüphelilerin dün çıkarıldıkları mahkemece "taksirle veya taammüden adam öldürme" ve "soruşturmanın engellenmesi" gerekçesiyle gözaltı süreleri 5 gün uzatıldı.

İsrail polisi, mahkemeye "olaylara karışan Filistinlilerin henüz sorgulanmadığını" ancak Filistinliler hakkında da gözaltı işlemleri yapılabileceğini bildirdi.

- Aşırı sağcı bakan ve vekillerden yerleşimcilere destek

Öte yandan İsrail'de kolluk kuvvetlerinden sorumlu aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir, gözaltına alınan yerleşimcilere destek mesajı verdi.

Ben-Gvir, basına yaptığı açıklamada, "Benim politikam açık. Taş atanlara karşı kendini savunan herkese madalya verilmeli." dedi.

Soruşturmayı yürüten polislere de çağrıda bulunan Ben-Gvir, "Yahudilere taş atarak öldürmeye çalışan Filistinlilerin de kovuşturulmasını" istedi.

Şüphelilerden biriyle ilişkili olduğu ifade edilen Ben-Gvir'in partisi Yahudi Gücü Milletvekili Limor Son Har-Melech de dün Tel Aviv'de bir güvenlik görevlisinin öldürüldüğü silahlı saldırıya atıfta bulunarak, Yahudi yerleşimciyi savundu.

Har-Melech, "Filistinliyi öldüren güvenlik güçlerinin alkışlandığını ancak canını korumaya çalışan bir Yahudi'nin ise hastanedeyken gözaltına alındığını" kaydetti.

İsrail'de iktidar koalisyonunda yer alan aşırı sağcı bazı milletvekilleri de güvenlik güçleri ve yargıyı eleştirerek Yahudi yerleşimcilere destek verdi.

- Muhalefetten hükümete "Yahudi terörizmi" eleştirisi

Eski İsrail Savunma Bakanı ve Ulusal Birlik Partisi Başkanı Benny Gantz, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, "Tehlikeli bir Yahudi ulusal terörizmi gözümüzün önünde büyüyor; evleri, arabaları yakıyor, ateş ediyor, birçok durumda İsrail askerlerini tehlikeye atacak şekilde kanunları kendileri koymaya çalışıyor." ifadelerini kullandı.

Burka'daki olayın İsrail askerlerinin vatandaşlarını korumak yerine onları kovaladığı bir dizi hadiseden sonuncusu olduğunu kaydeden Gantz, şu değerlendirmede bulundu:

"Ulusal liderlerimizin sessizliği, güvenlik teşkilatlarının liderlerini desteklemekten geri durması ve hükümet, iktidar koalisyon üyelerinin bu fanatiklerin destekçisi olması, imajımız üzerine bulaşmış bir leke ve güvenliğimize bir tehdit."

İşçi Partisi Başkanı Merav Michaelli de sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, "Artık açık açık söylemenin zamanı geldi. Netanyahu hükümetinde teröristlerin destekçisi bir parti var. Eğer ki teröristlerin ailelerini sınır dışı etmek istiyorsanız, buna terörist yerleşimcinin aileleriyle başlayabilirsiniz." ifadeleriyle hükümete tepki gösterdi.

- İsrail ordusu Burka'daki olaya "geç müdahaleyi" savundu

İsrail ordusu, Burka'daki olaylara geç müdahale ettiği yönündeki eleştirilere cevap verdi.

Ordu Sözcülüğünden yapılan yazılı açıklamada, Yahudi yerleşimcilerin sürü hayvanlarıyla Burka köyüne geldiği, taraflar arasında olay çıktığı ancak kendilerine yapılan ihbarda yanlış konum bildirildiği aktarıldı.

İsrail askerlerinin olay yerine ulaştığındaysa Filistinli gencin öldürülmüş olduğu belirtildi.

- İşgal altındaki Batı Şeria'da Yahudi yerleşimci şiddeti

İsrail'de Başbakan Binyamin Netanyahu'nun 2022 sonunda kurduğu koalisyon hükümetinde, Filistinlilere yönelik ırkçı eylem ve söylemleriyle tanınan, Yahudi yerleşimcilerin destekçisi aşırı sağcı Bezalel Smotrich ve Itamar Ben-Gvir gibi isimler kritik görevlere getirildi.

Aşırı sağcıların iktidara geldiği dönemde, özellikle işgal altındaki Batı Şeria'da Yahudi yerleşimcilerin Filistin köylerine düzenlediği; araçların, evlerin ateşe verildiği, etrafa ateş açıldığı toplu saldırılarda artış yaşanıyor.

Birleşmiş Milletlerin İnsani İşler Koordinasyon Ofisi'nin açıkladığı verilere göre yılbaşından bu yana Yahudi yerleşimcilerin Filistin beldelerine saldırı düzenlediği 581 olaydan 149'u Filistinlilerin yaralanma veya ölümüyle sonuçlandı.

İnsan hakları örgütleri ise İsrail makamlarını, Yahudi yerleşimcilerin Filistin bölgelerine saldırılarında failleri cezasız bırakmakla eleştiriyor.

İşgal altındaki Batı Şeria'nın Ramallah kentine bağlı Burka köyüne 4 Ağustos Cuma akşamı Yahudi yerleşimcilerin düzenlediği baskında çıkan olaylarda, 19 yaşındaki Filistinli Kusay Cemal Matan yerleşimcilerin açtığı ateş sonucu öldürülmüştü.