Erzurum'da süt toplama merkezi kırsaldaki kadınların geçim kaynağı oldu

İLHAMİ ERKILIÇ - Erzurum'un hayvan varlığıyla öne çıkan Karayazı içesinde, belediye desteğiyle kurulan süt toplama merkezi, çoğunluğu kadınlardan oluşan 312 süt üreticisinin geçim kaynağı oldu.

Türkiye'nin en yüksek rakımlı ikinci ilçesi Karayazı, zengin bitki örtüsüne sahip meraları ve hayvan varlığıyla dikkati çekiyor. Yaklaşık 90 bin büyükbaş ve 125 bin küçükbaş hayvan varlığının bulunduğu ilçede, çoğunluğu kadınlardan oluşan 312 süt üreticisi faaliyet gösteriyor.

Üreticiler, Karayazı Belediyesinin geçen yıl eylül ayında hayata geçirdiği süt toplama merkezi projesiyle hayvanlardan elde ettiği sütü hem değerinde satıyor hem de emeklerinin karşılığını alıp aile bütçelerine katkı sağlıyor.

Yazları günlük ortalama 20 ton ve üzeri, kışın ise günlük 5 ila 10 ton civarında toplanan sütler, proje kapsamında Erzurum Ticaret Borsası ve çeşitli kurumlara satılıyor.

Karayazı Kaymakamı ve Belediye Başkan Vekili Muammer Sarıdoğan, AA muhabirine, 2 bin 300 rakımlı ilçede Erzurum ölçeğinde örnek bir projeyi hayata geçirdiklerini söyledi.

İlçede hayvancılık noktasında ciddi potansiyelin olduğunu belirten Sarıdoğan, "İklimden dolayı ilçede tarımda çok aktif değiliz. Yaklaşık 90 bin büyükbaş,125 bin civarında küçükbaş hayvana sahibiz. Buradaki hayvancılık potansiyelini görünce Sayın Valimizin de önderliğinde Karayazı Belediyesi olarak süt toplama merkezini kurduk." dedi.

Sarıdoğan, merkezi kurmadan önce piyasadaki süt toplayıcılarının ilçedeki üreticilerden sütü düşük miktarlarda "çerçi usulü" domates ve ekmek gibi ürünler karşılığında satın aldığını anlattı.

Proje kapsamında köylünün ürettiği sütün gerçek değerinde satılmaya başladığını vurgulayan Sarıdoğan, şöyle devam etti:

"Merkezimizde en fazla mayıs ayında süt toplanıyor ve bu ayda 312 üreticimize 1 milyon 842 bin lira ödeme yapmıştık. 1 ayda kişi başı 35 bin lira süt parası ödediğimiz üreticilerimiz var. Yani çiftçimiz, beslediği hayvandan ürettiği sütü gerçek değerinde satıp hem aile ekonomilerine hem de Erzurum ölçeğinde kent piyasasına olumlu etkisi oldu."

Sarıdoğan, hayvanların bakımını ve süt üretimini genellikle kadınların yaptığına, toplanan sütler için verilen hesap numaralarının çoğunun da kadınlara ait olduğuna işaret etti.

- "Üreticilerimiz yapmış olduğu hizmetin, çektikleri zahmetin karşılığını aldı"

Belediye olarak İl Tarım ve Orman Müdürlüğüyle ortaklaşa Kuzeydoğu Anadolu Kalkınma Ajansı'na sundukları yeni bir projenin de kabul edildiğini ifade eden Sarıdoğan, "Süt toplama merkeziyle kadınlarımız, üreticilerimiz yapmış olduğu hizmetin, çektikleri zahmetin karşılığını aldı. Erzurum'da ilk diyebileceğimiz kabul edilen yeni projemiz kapsamında 7 mahallemizde süt toplama tanklarını konuşlandırdık, bazı eksikler var onları gideriyoruz." diye konuştu.

Sarıdoğan, 7 kişinin çalıştığı süt toplama merkezinde sütün litresini piyasa değerinde topladıklarını sözlerine ekledi.

İlçe Tarım ve Orman Müdür Vekili Halim Ceylan da süt toplama merkezine ilk etapta 5 tonluk süt soğutma tankıyla başlanıldığını, daha sonra ilgili kurumların desteğiyle kapasiteyi artırdıklarını anlattı.

İlçedeki 25 mahallede üreticilerden topladıkları sütlerin gerekli laboratuvar ve sağlık kontrollerinin ardından soğutma depolarına sevk edildiğini dile getiren Ceylan, "Merkezin en önemli özelliği, insanlar hayvancılığa verdiği emeğin karşılığını gördü. Devlet memuru maaşı kadar para kazandıklarını görünce bu işi daha çok önemseyip hayvancılığın gelişmesine ve gelir kaynaklarının artmasına sebep oldular. Aylara göre rakam değişebiliyor ama ortalama günlük 10 ila 20 ton arasında toplanan sütü Ticaret Borsası alıyor." bilgilerini verdi.

- Üreticiler sütü değerinde satıp parasını zamanında alıyor

Süt üreticisi 58 yaşındaki Hürriyet Bahtiyar da sağdıkları sütü belediye aracılığıyla kolayca satabildiklerini belirterek, "Zamanında paramızı alıyoruz, emeği geçenlerden Allah razı olsun. Sütümüzü değerinde satıyoruz. Emeklerimizin karşılığını alıyoruz." ifadelerini kullandı.

Ürettikleri sütü değerinde sattıkları için mutlu olduğunu dile getiren Dilek Çelik de "Belediye ve İlçe Tarım Müdürlüğü hizmetlerinden memnunuz. Süt toplama merkezi sayesinde sütümüzün değeri arttı, sattığımız sütle aile ekonomisine katkı sağlıyoruz." dedi.

Çelikli Mahallesi'nde süt üreticisi Ayfer Çiçek ise kış şartlarında bile sütlerini rahatlıkla sattıklarını aktararak, "Hizmetten çok memnunuz, süt toplama merkezinin bize önemli katkısı oldu. İlçe tarım yetkilileri ve belediyemize desteklerinden dolayı teşekkür ederiz." diye konuştu.