Deniz suyunun ısınması mavi yengeç ve balon balığının Karadeniz'e gelmesine neden oluyor

GÖKHAN GÜCÜKLÜOĞLU - Sinop Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Su Ürünleri Avlama ve İşleme Teknolojisi Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Osman Samsun, küresel iklim değişikliği nedeniyle deniz suyu sıcaklığında yaşanan artışın mavi yengeç ve balon balığı gibi türlerin Karadeniz'de yaşam sürebilmelerine olanak sağladığını söyledi.

Samsun, AA muhabirine, yaşam alanları Kızıldeniz ve okyanuslar olan balon balığı ve mavi yengeç gibi deniz canlılarının son yıllarda Karadeniz'de balıkçıların ağlarına takılmaya başladığını söyledi.

Mavi yengecin Karadeniz'de ilk kez 2013'te görüldüğüne işaret eden Samsun, aynı canlının bu yıl da Karadeniz'de ağlara takılmaya devam etmesinin, küresel iklim değişikliğinin en net göstergelerinden olduğuna dikkati çekti.

Mavi yengeç ve balon balığı gibi canlıların göç ettikleri ve üreme yaptıkları yerin normal şartlarda Karadeniz olmadığının altını çizen Samsun, "Peki neden Karadeniz'de bu türleri yaklaşık 10-11 yıldır görüyoruz? 'Küresel iklim değişikliği' çok sık kullanılan bir kelime. Su sıcaklığının birkaç derece dahi artması, bütün dünyadaki canlıların başta üreme özelliklerini, üreme içgüdülerini, davranışlarını, akabinde de göçlerini etkiliyor." dedi.

- Mavi yengeç Karadeniz'de 22 santimetreye kadar büyüyor

Özellikle yaşam alanı Kızıldeniz olan balon balığının Karadeniz'deki diğer canlılar üzerinde olumsuz etki yarattığını anlatan Samsun, şunları kaydetti:

"Kızıldeniz'den gelen balon balığı Akdeniz'e, oradan Ege'ye geldi. Sonra zaman içinde biz bu balıkları Karadeniz'de gördük. Bu balıklar geldikleri yerde hakim oluyorlar, diğer türler üzerinde baskınlık kuruyorlar ve o bölgenin demersal ise demersal (yer balığı), pelajik ise pelajik (açık deniz veya okyanusun sahil veya deniz tabanına yakın olmayan kısmı) diğer biyolojik canlıları üzerinde olumuz etkiler yapıyorlar.

Mavi yengeç ise yenebilen bir türdür, besin değeri vardır, kıymetlidir. Yapılan bilimsel araştırmalara göre, bu türün Karadeniz'de 22 santimetreye kadar büyüdüğü ifade ediliyor. 2023'te deniz dibine dalarak araştırma yapan bir üniversite hocamız, mavi yengecin yumurtalarına da rastlandığını ifade etti. Başka ülkelere göre bizim sularımızda ne kadar hızla gelişecekler, ne kadar zamanda popülasyonda hakim noktaya gelecekler, bunları araştırmalarla ortaya koymamız söz konusu."

Samsun, ilerleyen süreçlerde mavi yengeç ve balon balığı dışında farklı deniz canlılarının da deniz suyu sıcaklığına bağlı olarak Karadeniz'e gelmesini beklediklerini sözlerine ekledi.