Çözülemeyen cinayetler "dedektif böcekler"le aydınlatılıyor

FATMA SEVİNÇ ÇETİN - Çürüyen cesetlerin üzerinde bulunan ve gelişim gösteren böcekler, ölüm zamanının ve cesedin bir yerden bir yere taşınıp taşınmadığının aydınlatılmasında önemli ipuçları veriyor.

Ankara Üniversitesi Adli Bilimler Enstitüsü Adli Biyoloji Uzmanı Doç. Dr. Nihal Açıkgöz, AA muhabirine, cinayetlerde böceklerin kanıt olarak kullanıldığı adli entomoloji bilimine ilişkin bilgi verdi.

Güçlü koku alma yetenekleri sayesinde böceklerin cesetlere ulaşmalarının 4 dakika sürdüğünü bildiren Açıkgöz, ceset üzerinde beslenen böceklerin bıraktıkları yumurtalardan larvalar oluşmasının ise 20 ile 60 dakika arasında değiştiğini anlattı.

Ceset üzerinden alınan larvaların cinayetlerin çözülmesinde önemli ipuçları verdiğini bildiren Açıkgöz, "Cesedi bulduğumuz zaman üzerinde hangi tür böcek varsa, cesedin çürüme durumuyla bağlı olarak hangi durumda hangi böcek geliyorsa o andan itibaren geriye doğru dönerek ölüm zamanını tahmin etmeye çalışıyoruz." dedi.

Böceğin türüne ve hava sıcaklığına bağlı olarak bulguların farklılık gösterdiğini belirten Açıkgöz, kişinin ölüm nedeninin tespitinde kullanılan böceklerin ceset üzerindeki yaşam döngülerinin ortama bağlı olarak 15 gün ile 1 ay arasında değiştiğini söyledi.

- Çalışmalar sayesinde 20 vaka aydınlatıldı

Böceklerin sadece yer ve zaman değil, cesedin bir yerden bir yere taşınıp taşınmadığı konusunda da ipuçları verdiğini belirten Açıkgöz, "Ceset şehirde öldürülmüş ormanlık alana atılmışsa hem şehrin sineği hem de ormanlık alanın sineği üzerinde bulunuyor. Bu bize olayın öncesini veriyor." diye konuştu.

Açıkgöz, 2008'den bu yana adli entomoloji alanında çalıştıklarını, bu çalışmalar sayesinde 20 vakanın aydınlatıldığını anlatarak, Türkiye'nin bu alandaki çalışmalarının Avrupa ve Amerika ile birebir gittiğini vurguladı.

Böceklerin tiksinilen canlılar olduğunu ve bu yüzden adli entomoloji çalışmalarına gereken önemin yeterince verilmediğini dile getiren Açıkgöz, "Bizimkiler sessiz dedektifler, sessiz kanıtlardır. Sessiz sedasız bize çok bilgi verirler. Bu işi yapmak gerçekten çok zor, işi yapan sayısı da çok az. Bunun artmasını, daha fazla öğrenci olmasını ve daha çok çalışma yapılmasını istiyoruz." ifadelerini kullandı.

Cezayir Blida Üniversitesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Meriem Taleb de Türkiye, İspanya, İtalya ve Cezayir'in Akdeniz ülkesi olma özelliğiyle benzer habitata sahip olduğunu, cinayetlerin çözümünde aynı türdeki böceklerden yararlanıldığını söyledi.