Çin’de ŞİÖ Zirvesi

PEKİN (AA) - Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) üyesi ülkelere hitaben “Soğuk savaş zihniyetini, bloklar arasındaki çarpışmayı reddetme ve başkalarının güvenliğine mal olan birilerinin tam güvenliğini sağlama noktasındaki uygulamalara karşı çıkmalıyız.” dedi.

Ülkenin Şandong eyaletine bağlı Çingdao kentinde düzenlenen ŞİÖ Zirvesi’nde konuşan Şi “Şanghay ruhu bizim ortak varlığımız. ŞİÖ bizim ortak evimiz. ŞİÖ üyelerinin ortak bir gelecek için, uzun vadeli barışı, evrensel güvenliği ve ortak refahı yaşayan açık, kapsayıcı, temiz ve güzel bir dünya için yakın çalışmalıyız.” diyerek, üye ülkelere, insani ve kültürel ilişkiler vasıtasıyla yakın ilişkileri güçlendirmeleri çağrısı yaptı.

ŞİÖ üyesi ülkelerin Birleşmiş Milletler, uluslararası organizasyonlarla ortaklıklarını artırması ve Uluslararası Para Fonu (IMF), Dünya Bankası ve diğer finansal kurumlarla diyalog halinde olması gerektiğini dile getiren Şi, bu çabaların küresel yönetişimin iyileştirilmesine ve gündemdeki sıcak konuların çözümüne katkıda bulunacağını vurguladı.

Şi, bu şekilde örgütün uluslararası ilişkilerde yeni bir bölgesel iş birliği modeli olduğunu ve ŞİÖ’nün gözlemci üye ve diyalog ortaklarıyla Birleşmiş Milletler ile diğer uluslararası ve bölgesel organizasyonlar ile kapsamlı iş birliğine sahip olduğunu belirtti.

Şi ayrıca ŞİÖ üye ülkelerinin terör, ayrılıkçılık, aşırıcılığa karşı 2019-2021 iş birliği programını aktif şekilde uygulaması gerektiğini ifade ederek, söz konusu ülkelerin barış görevleri çerçevesinde ortak terörle mücadele tatbikatları yürütmesi, savunma ve bilgi güvenliği konusunda iş birliğini artırması gerektiğinin altını çizdi.

- "Soğuk savaş zihniyetini reddetmeliyiz"

"Soğuk savaş zihniyetini, bloklar arasındaki çarpışmayı reddetme ve başkalarının güvenliğine mal olan birilerinin tam güvenliğini sağlama noktasındaki uygulamalara karşı çıkmalıyız." ifadelerini kullanan Şi, bencil, öngörüsüz, kapalı kapı politikalarının reddedilmesi gerektiğini söyledi.

Şi, "Açık dünya ekonomisini inşa edebilmek için Dünya Ticaret Örgütünün kurallarına sahip çıkmalı ve çoklu ticaret sistemini desteklemeliyiz." diyerek, karşılıklı insani değişim, öğrenim ile kültürel yanlış anlamaların ve çarpışmaların üstesinden gelinmesi gerektiğini belirtti.

- "ŞİÖ uluslararası ilişkilerde yeni bir sayfa açtı"

Geleneksel olan ve olmayan güvenlik tehditlerinin ortaya çıkmaya devam ettiğine ve tek taraflılık, ticari korumacılık, küreselleşmeye karşı çıkmaların yeni şekillere büründüğüne işaret eden Şi, Şanghay ruhunun, medeniyetlerin çarpışması, soğuk savaş, kazananı olmayan oyunlar gibi olguların ötesine geçerek, uluslararası ilişkiler tarihinde yeni bir sayfa açtığını vurguladı.

Şi öte yandan Fıngyün-2 uydusuyla tüm ülkelere meteoroloji hizmetleri sağlama konusunda istekli olduklarını kaydederek, ŞİÖ çatısı altındaki ülkelere 30 milyar yüen (yaklaşık 4,7 milyar dolar) ŞİÖ ülkelerine borç verileceğini duyurdu.

Konuşma öncesi Şi, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Hindistan Başbakanı Narendra Modi, Kazakistan Devlet Başkanı Nursultan Nazarbayev, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sooronbay Ceenbekov, Tacikistan Cumhurbaşkanı İmamali Rahman, Pakistan Cumhurbaşkanı Memnun Hüseyin, Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev’i teker teker karşıladı. Daha sonra üye ülke liderleri aile fotoğrafı çektirdi.

ŞİÖ 2001’de Rusya, Çin, Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan ve Özbekistan tarafından Şanghay’da kurulmuştu.