Çin'de insan embriyosunda yasa dışı gen düzenlemesi yapan doktora hapis cezası

ANKARA (AA) - Çin'de dünyada ilk kez insan embriyosunun DNA'sını değiştirme deneyleri yaptığını ileri süren biyolog Hı Cienkui ve ekibinden iki araştırmacı, yasa dışı tıbbi faaliyette bulunmaktan hapse mahkum edildi.

Çin haber ajansı Şinhua'da yer alan habere göre, Guangdong eyaletine bağlı Şıncın kentindeki mahkeme, Hı'yı, "insan embriyosunda yasa dışı gen düzenlemesi yaptığı" gerekçesiyle 3 milyon yuan (yaklaşık 2 milyon 550 bin lira) para cezasına çaptırdı.

Mahkeme ayrıca Hı ile birlikte söz konusu uygulamaları icra eden araştırmacılar Kıang Renli'ye iki yıl hapis ve 1 milyon yuan (yaklaşık 850 bin lira) ve Hin Cinzu'ya ise iki yıl ertelemeli 18 ay hapis ve 500 bin yuan (yaklaşık 425 bin lira) para cezaları verdi.

- İddiaları tartışmalara sebep olmuştu

Hı, geçen yıl kasımda, Şıncın'daki özel laboratuvarında yaptığı deneylerde, tüp bebek tedavisi gören çiftlerden alınan sperm ve yumurtalardan üretilen embriyoların DNA'larında gen düzenleme yöntemiyle değişiklik yaptığını ve bunun sonucunda genleriyle oynanmış ilk bebeklerin dünyaya geldiğini iddia etmişti.

Çin Güney Bilim ve Teknoloji Üniversitesi (SUST) Biyoloji Bölümünde görevli bilim insanı Hı, tüp bebek tedavisi gören çiftlerle gerçekleştirdiği deneyde bastırılmış düşük seviyede HIV enfeksiyonu taşıyan babalardan alınan spermlerin HIV olasılığından temizlendiğini ve bu spermlerin laboratuvar ortamında yumurtayla bir araya getirilerek embriyo oluşturulduğunu ileri sürmüştü.

Embriyolarda AIDS'e yol açan HIV virüsünün bulaşmasını engellemek için genetik oynama yaptıklarını ifade eden Hı, embriyolardan Lulu ve Nana adlı ikiz kız bebeklerin dünyaya geldiğini iddia etmişti.

Hı, bu yolla bir bebeğin daha dünyaya geldiğini ileri sürmüştü.

Olayın ardından Çin Ulusal Sağlık Komisyonu, Guangdong Eyalet Sağlık Komisyonuna söz konusu iddialara yönelik soruşturma başlatması talebinde bulunmuş ve sonuçların gecikmeksizin kamuoyuyla paylaşılması gerektiğini bildirmişti.

Hı'nın bu iddialarını 122 Çinli bilim insanı, ortak açıklamayla "delilik" olarak değerlendirmiş, SUST'tan yapılan açıklamada da söz konusu çalışma "şoke edici" şeklinde nitelendirilmiş ve akademik etik ve normları ciddi şekilde ihlal ettiği vurgulanmıştı.

İddiaların odağındaki Lulu ve Nana isimleri verilen genetiği değiştirilmiş bebeklerin ailelerinin kim olduğu ve nerede oldukları bilinmiyor.

Çin hükümetinin 2003'te çıkardığı düzenleme, insan embriyosu üzerinde sadece araştırma amaçlı deney yapılabileceğini ancak embriyonun büyüme süresinin 14 günü geçemeyeceğini belirtiyor.