Basra'yı Türkiye üzerinden Avrupa'ya bağlayacak Kalkınma Yolu Projesi'nin başlangıç noktası Fav kapılarını AA'ya açtı

MEHMET ALACA - Irak'ı Türkiye üzerinden Avrupa'ya bağlayacak Kalkınma Yolu Projesi'nin başlangıç noktası Basra'daki Büyük Fav Limanı kapılarını Anadolu Ajansına (AA) açtı.

Irak Limanları Genel Şirketi Genel Müdürü Dr. Ferhan el-Fertusi, Irak Başbakanlığının daveti üzerine Bağdat ve Basra'da yetkililerle görüşen AA muhabirine inşası devam eden Büyük Fav Limanı ve limanın bağlanacağı Kalkınma Yolu Projesi'ne dair değerlendirmelerde bulundu.

İnşasını, yaklaşık 5 milyar dolarlık anlaşma ile Güney Koreli Daewoo şirketinin üstlendiği Büyük Fav Limanı, Fırat ve Dicle nehirlerinin denize dökülmeden önce birleştiği Şattülarap'ın ağzında yer alıyor.

Ülkenin güneyindeki Basra'da bulunan ve tamamlandığında Orta Doğu'nun en büyük limanı olması beklenen Büyük Fav Limanı'nın inşa çalışmaları hummalı biçimde sürüyor.

Irak'ın son yıllarda yoğun enerji harcadığı önemli projelerden biri olan liman, 54 kilometrekare üzerine inşa edilip 90 rıhtım kapasitesine sahip olacak. Liman için inşa edilen ve uzunluğu yaklaşık 14 bin 523 kilometre olan dalgakıran da dünyanın en uzun dalgakıranı olarak Guinness Dünya Rekoru unvanını aldı.

Liman açık denize açıldığı için büyük konteyner gemilerine ev sahipliği yapabilecek.

Çevresinde 2 sanayi bölgesi, konut projeleri, seyahat ve turizm amaçlı alanların da inşa edileceği limanın beş aşamada tamamlanması bekleniyor. Liman projesinin ilk aşamasının 2025 yılı sonlarında tamamlanarak faaliyete geçmesi bekleniyor.

Bölgedeki enerji ve ticaret jeopolitiğinde kritik aktör olması beklenen Büyük Fav Limanı'nın inşasında çeşitli Türk şirketleri de rol alıyor.

Irak'ın, limanın tamamlanması için büyük irade gösterdiğini vurgulayan Fertusi, "Fav Limanı projesi, Irak hükümeti, halkı ve Meclisinin projesi olduğu için tüm Iraklı taraflar bunu destekliyor ve engellerin aşılması için çaba harcıyor. Bu proje için belirlenen maliyet tahsis edildi." dedi.

Fertusi, projenin gerçekleşmesi için Irak hükümetinin desteği olduğunu ve Irak Limanları Genel Şirketinin bütün imkanlarını seferber ettiğini belirterek, "Gördüğünüz gibi projenin yapımında önemli mesafe katedilmiş durumda. Gece gündüz durmadan çalışmalar devam ediyor ve Allah'a şükür herhangi bir engel yok." diye konuştu.

- "Büyük Fav Limanı ile Kalkınma Yolu birbirinin tamamlayıcısı"

Başlangıç noktası Büyük Fav Limanı olan Kalkınma Yolu Projesi, limandan başlayarak Divaniye, Necef, Kerbela, Bağdat ve Musul üzerinden Türkiye sınırına uzanacak.

1200 kilometrelik çift yönlü kara ve demir yollarını ihtiva edecek Kalkınma Yolu Projesi'nin, Türkiye sınırından Mersin Limanı veya İstanbul üzerinden Avrupa'ya erişim sağlaması öngörülüyor.

Baş aktörleri Irak ve Türkiye olan ve 17 milyar dolara mal olması öngörülen Kalkınma Yolu'nun Asya ile Avrupa arasında yeni ticari köprülerden biri olması bekleniyor. Nitekim Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani de projeyi "ekonomik nehir" olarak tanımlıyor.

Fertusi, Kalkınma Yolu ile Büyük Fav Limanı projelerine ilişkin, "Bunlar ayrılmaz ve birbirini tamamlayan projelerdir. Bu limana gelen tüm ürünler Kalkınma Yolu aracılığıyla Türkiye'ye gidecek. Bu proje oldukça titiz şeklide tasarlandı ve bir dünya geçiş noktası olarak doğu ticaretini batıya bağlayacak türdendir." ifadesini kullandı.

Başbakan Sudani'nin iki ekonomi projesine dahil olmak isteyen bütün aktörlere kapılarının açık olduğu yönündeki ifadelerini hatırlatan Fertusi, "Bu (Kalkınma Yolu) projenin temelinde Irak, Türkiye, Birleşik Arap Emirlikleri ve Katar'ın yer aldığı dörtlü bir iş koalisyonu var. Proje ile ilgili ilk müzakereler yaklaşık bir ay önce başladı ve yakın zamanda da ikinci müzakereler yapılacak. Körfez'i Akdeniz, Avrupa ve Kafkaslar'a bağlayan proje, katılan ve katılmayan tüm bölge ülkelerine ekonomik katkı sağlayacaktır." şeklinde konuştu.

Fertusi, Büyük Fav Limanı ve Kalkınma Yolu Projesi tamamlandığında yüksek gelirler öngördüklerini vurgulayarak, "Irak başta olmak üzere tüm yatırımcı şirketler için (ekonomik getirisi) olumlu ve büyük olacak. Bu projeye yönelik Avrupa ve Asya'nın çeşitli şirketlerinin rağbet göstermesi ve önem vermesi projenin ne kadar başarılı olduğunun kanıtı ve göstergesidir." dedi.

Liman projesinin ilk aşamasının 2025'in sonlarına doğru tamamlandığını duyurduklarında talebin boyutlarının daha da net görüleceğini ifade eden Fertusi, limanın çevresinde inşa edilecek sanayi bölgelerinin de Kalkınma Yolu Projesi'ne destek vereceğini vurguladı.