ANALİZ- Barzani'nin Bağdat ziyareti sonrası KDP ile İran destekli Şii gruplar arasında yakınlaşma olur mu?

HAYDAR KARAALP - Irak’taki Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) Başkanı Mesud Barzani'nin 6 yıl aradan sonra gerçekleştirdiği Bağdat ziyareti, "KDP ile İran destekli Şii siyasi partiler ve silahlı yapılar arasında daha yumuşak bir dönemin başlangıcı" şeklinde yorumlanıyor.

KDP lideri Barzani, 3 Temmuz'da Bağdat'ı ziyaret ederek Şii siyasi liderlerin yanı sıra Sünni ve Türkmen toplumunun temsilcileriyle bir araya geldi.

Barzani'nin Bağdat temaslarını AA muhabirine değerlendiren uzmanlar, söz konusu ziyaretin, özellikle KDP karşıtı Şii radikal gruplar ile yeni bir dönemin başlangıcı olabileceğini belirtiyor.

Iraklı siyasi analist Ahmed el-Yasiri, Barzani'nin Bağdat ziyaretinin Irak'taki iç siyasi çekişme ve çatışmaların sona erdirilmesinde önemli olduğunu, bu ziyaretin bilhassa iktidarı elinde bulunduran Şii Koordinasyon Çerçevesi ile KDP ve topyekûn IKBY ile izlenen "sert" ve "keskin" politikaların neden olduğu siyasi anlaşmazlığı giderebileceğini belirtti.

Yasiri, şunları kaydetti:

"Mesud Barzani'nin Bağdat ziyareti, Şii iktidarla ve onu destekleyen radikal Şii gruplarla buzları eritti, Erbil'in yeniden Bağdat ile iletişim sağlamasına vesile oldu.

Barzani, halen etkin bir mevkide bulunmasa da ailesi içinde sembolik olarak ağırlığı olan önemli bir şahsiyet. Barzani, aynı zamanda 'Kürt liderliği' olarak değerlendiriliyor. Bu ziyaretiyle Barzani, Bağdat ile IKBY arasındaki memur maaşları ve petrol ihracatı gibi konuları da gündeme taşımıştır."

Yasiri, Irak merkezi hükümetinin PKK'yı terör örgütü olarak kabul etmesinin de bir ilk olduğunu belirterek, bunun Türkiye, IKBY ve Bağdat ilişkilerinde önemli bir aşama olduğunu söyledi.

"Irak hükümeti, terör örgütü PKK ile mücadeleye bizzat girişebilir." değerlendirmesinde bulunan Yasiri, Barzani'nin de bu meselelerdeki pozisyonunun ne olacağını Bağdat'tan öğrenmek istediğini ileri sürdü.

- "KDP-İran yakınlaşması doğar mı?

Yasiri, İran'da Mesud Pezeşkiyan'ın cumhurbaşkanı seçilmesiyle birlikte önümüzdeki dönemde İran-KDP yakınlaşmasının da yaşanabileceğini sözlerine ekledi.

Siyasi analist Salah Buşi, Barzani'nin ziyaretini "Bağdat ile Erbil arasında siyasi uzlaşı arayışı" olarak gördüklerini belirtti.

Buşi, "Barzani'nin Bağdat ziyareti, Irak devletinin taraflar arasında siyasi olarak yönetilmesine yeni boyutlar getirecek. IKBY'deki siyasi karar gücü Erbil'den geçer. Koordinasyon Çerçevesi de IKBY'deki iç politikada uzlaşı sağlanmasını destekliyor." dedi.

Bölgesel gelişmeler ve İran'daki cumhurbaşkanı seçiminin IKBY ve KDP'yi de etkileyeceğini kaydeden Buşi, yeni dönemde İran ile Erbil merkezli KDP arasında yakınlaşmanın söz konusu olabileceğini sözlerine ekledi.

- "İran, Şii siyasi güçlerin KDP'ye karşı daha fazla tavizler vermesini sağlayacak"

Diğer bir siyaset yorumcusu Mücaşi Temimi ise, Barzani'nin Bağdat temaslarına ve KDP ile Şii Koordinasyon Çerçevesi arasında yaşanan yakınlığa "iç ve dış etkenlerin yol açtığı" değerlendirmesinde bulundu.

Temimi, şunları kaydetti:

"KDP, siyasette uzun yıllar var olan bir parti ve Erbil'i tamamen kontrolü altında bulunduruyor. Bağdat ile bölgesel yönetim arasındaki herhangi bir diyalog Erbil'den geçer. Barzani ve KDP, Bağdat'taki Şii siyasi grupları kendisiyle diyaloğa itti. İç ve dış etkenler Şii siyasi grupların da KDP ile yakınlaşmasını sağladı. IKBY Başkanı Neçirvan Barzani'nin İran ziyareti, KDP ve Şii siyasi gruplar arasında memur maaşlarının (IKBY) banka hesaplarına yatırılması gibi sorunlu konularda uzlaşıyı da beraberinde getirdi. İran, Şii siyasi güçlerin, KDP'ye karşı daha fazla tavizler vermesini sağlayacak. Şii silahlı grupların Erbil'i füzelerle hedef alma dönemi de bitti. ABD'deki Cumhuriyetçi ve Demokratlar da KDP'yi destekliyor. Bu da Şii siyasi partiler üzerinde KDP ile anlaşmaları yönünde baskı oluşturuyor. Irak siyasetinde KDP ve Barzani'nin ağırlığı belli. Gelecek dönemde, Irak Meclis Başkanı’nın seçimi gibi konularda KDP ve Mesud Barzani'nin rolünü daha net bir şekilde göreceğiz."