KAYSERİ (AA) - Erciyes Üniversitesi (ERÜ) kampüsünde yaygın görülen ve kampüsle özdeşleşen gelengi (Anadolu yer sincabı) popülasyonunun azalması üzerine bilimsel çalışmayla rapor hazırlandı.
ERÜ'den yapılan yazılı açıklamaya göre, konunun araştırılması için üniversite bünyesinde Gelengi İzleme Komitesi kuruldu.
Bilim insanlarının yer aldığı komitenin yaptığı inceleme neticesinde, gelengi popülasyonunda azalmaya neden olan muhtemel faktörler ve çözüm önerileri ortaya kondu.
Raporda, küresel ısınma, iklim değişikliği nedeniyle yaşanan kuraklık ve vejetasyon zayıflığına bağlı olarak yetersiz beslenmeden gelengi nüfusunun azaldığı belirtildi.
Yanlış şehirleşme ve yapılaşmaların getirdiği ağır yük ve komplikasyonlar, Kovid-19 pandemi sürecinde sokağa bırakılan kedi ve köpek sayısındaki artış, 2022 yılı bahar mevsiminin yağışlı ve soğuk geçmesine bağlı olarak gelengi popülasyonunda yavru gelişiminin olumsuz etkilenmesi, mevsim kaymasının yarattığı muhtemel biyolojik saat dalgalanmalarının gelengilerin üreme periyotlarını olumsuz etkilemesi, rekreasyon ve peyzaj çalışma alanlarının artmasının popülasyon üzerine negatif etkisi de raporda yer aldı.
- Çözüm önerileri
Raporda, kampüs ekosisteminde sulama rejiminin gece saatlerine programlanması, ilave peyzaj çalışmalarında yeni çim alanlarının oluşturulmaması, mevcut step-bozkır özelliğindeki alanlarda tohumlu bitkilerin bulunduğu bitki örtüsünün gelengi popülasyonunun geleceğini garanti altına alacak şekilde korunması gibi çözüm önerilerinde de bulunuldu.
Haziranda gün dönümünü takiben ekim ayına kadar kampüs ekosisteminde yer alan tohumlu bitkilerin, tohum tutma dönemlerinde ve gelengilerin beslenme ve kış uykusu periyoduna girene kadar biçilmemesi, halihazırda mevcut kolonilerin yaşam alanlarının belirlenmesi, mevcut aktif gelengi yuva sayılarının tespit edilmesi, bu alanların yönlendirici tabelalar ve uyarıcı levhalar ile işaretlenmesi ve yuvaların yakınlarına arpa, buğday, yulaf, mısır gibi tane yemlerin bırakılması da öneriler arasında yer aldı.
Resmi kurumlar ve sivil toplum örgütlerinin de işbirliğine davet edildiği raporda, şu tavsiyelerde bulunuldu:
"Kampüs ekosisteminde gelengi kolonilerinin bulunduğu üreme ve beslenme alanlarına gelişigüzel moloz, hafriyat, çöp gibi atıkların dökülmemesi, Doğa Koruma ve Milli Parklar ile işbirliği kapsamında kampüs ekosisteminde mevcut kolonilerin güçlendirilmesi ve popülasyonun artırılması için yakın bölgelerden gelengi kolonilerinin transferlerinin yapılması, belediyeler ile sıkı işbirliği yapılarak kampüs içerisinde bulunan sahipsiz hayvanların sahiplendirilme yoluna gidilmesi, sürdürülebilir kalkınma hedeflerine uygun, kampüs ekosistemini güçlendirmeye yönelik ekolojik projelerin öncelikli proje kapsamında değerlendirilmesi, bu kapsamda özellikle Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü ile yüksek işbirliği koordinasyonu içerisinde model olabilme karakteristiğine sahip, üremede ileri suni tohumlama teknolojisi kullanımı gibi yeni nesil projeler geliştirilmeli."