ANKARA (AA) - Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, "Burada sadece YPG'lilerin çekilmesi değil, YPG'lilerin elindeki silahların alınması, sadece ellerindeki silahların alınması da yeterli değil, tüm mevzilerinin yani muharip mevzilerin kullanılmaz hale getirilmesi ve tahkimatların yıkılması dahil hepsi var." dedi.
Çavuşoğlu, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve ABD Başkan Yardımcısı Mike Pence arasındaki görüşme ile heyetler arası görüşmenin ardından basın mensuplarına açıklamalarda bulundu.
Gazetecilerin sorularını da yanıtlayan Bakan Çavuşoğlu, güvenli bölgenin kapsayacağı alana ilişkin bir soru üzerine, bölgeden ABD askerlerinin çekilme kararı aldıklarını anımsattı.
Münbiç dahil bazı bölgelerde rejim askerlerinin bulunduğunu, Fırat'ın doğusunda Türkiye sınırına yakın bölgelerde de rejim güçlerinin olduğunu bildiklerini ifade eden Çavuşoğlu, "Dünden itibaren Ayn el-Arap-Kobani bölgesine de yine rejim ve Rusya unsurları girdi. Dolayısıyla Münbiç ve bazı diğer bölgeleri de zaten kimlerle görüşeceğiz? Rusya'yla." diye konuştu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın dün akşam Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile telefonda görüştüğünü anımsatan Mevlüt Çavuşoğlu, Putin'in de Türkiye'nin Suriye'de gelecekte atacağı adımları görüşmek üzere Erdoğan'ı Soçi'ye davet ettiğini söyledi.
Soçi'de gerçekleşecek görüşmede bu konuların Rusya ile ele alınacağını söyleyen Çavuşoğlu, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Bizim amacımız nedir? Sizin de söylediğiniz gibi 20 mil yani 32 kilometre derinlikte ve de Fırat'ın doğusundan Irak sınırına kadar yani 444 kilometrelik bir uzunlukta hiçbir teröristin kalmaması ve tüm bu bölgenin güvenli bölge olarak tesis edilmesi. Bu bizim güvenliğimiz açısından da önemli, bildiğiniz gibi Sayın Cumhurbaşkanımızın sürekli vurguladığı ve liderlerle görüşmelerinde de anlattığı ve projelerimizi de artık paylaşıyor, bu bölgelere Suriye'de evini terk etmek zorunda kalan bizdeki ve Suriye içindeki yerinden edilmiş insanlar ve göçmenlerin dönmesi de söz konusu. Yani bunun sadece bir güvenlik boyutu yok, güvenlik boyutu önemli ama bunun insani boyutu var, göçmenlerin dönmesi var dolayısıyla 444 kilometre ve 20 mil 32 kilometrelik bir derinlikte bir güvenli bölge ama bunun bir kısmını Amerika'yla hallediyoruz, Münbiç ve bazı kısımlarını Rusya ile görüşeceğiz ve önümüzdeki süreçte bu bölgenin tamamının güvenli bölge haline gelmesi için hangi adım gerekiyorsa bunu da atacağız."
YPG'nin geri çekilmesinin silahları bırakacağı anlamına gelip gelmediğine yönelik bir soruya Bakan Çavuşoğlu, "Burada sadece YPG'lilerin çekilmesi değil, YPG'lilerin elindeki silahların alınması, sadece ellerindeki silahların alınması da yeterli değil, tüm mevzilerinin yani muharip mevzilerin kullanılmaz hale getirilmesi ve tahkimatların yıkılması dahil hepsi var. Yani silahların alınması, tahkimatlar ve yine muharip mevzilerin kullanılmaz hale getirilmesi gibi detaylar da var." yanıtını verdi.
- ABD'ye ziyaret
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın 13 Kasım'da ABD'ye gerçekleştirmesi beklenen ziyaretin hala geçerli olup olmadığına ilişkin bir soru üzerine ise Çavuşoğlu, "Trump davet etti ve bugün de gördük ki davet halen geçerli, dünden beri yaptığımız görüşmelerde de bunu görüyoruz. Tabii ki önümüzdeki süreçte inşallah bu ortak açıklamanın içinde yer alan unsurlar başarılı bir şekilde uygulanır, bizim endişelerimiz giderilir, beklentilerimiz de karşılanır, adımlar atılır ve tabii ki bu ziyaret de o şartlarda gerçekleşir." şeklinde konuştu.
Bir soru üzerine ABD'nin başkanlık kararıyla sınırlı bir şekilde yaptırım olduğunu anımsatan Çavuşoğlu, "Bunların esasen fiiliyatta bir önemi yok, hiçbir bakanımızın Amerika'da mal varlığı da yok. Daha önce İçişleri Bakanımız ve Adalet Bakanımıza yönelik de böyle bir yaptırım olmuştu daha sonra biz de karşılığını verdik, kaldırdık." dedi.
- "Mevcut yaptırımlar da ortadan kaldırılacak"
Mevlüt Çavuşoğlu, "Şimdi 120 saatlik bir ara verme var, durma değil, ara verme. Niçin? Bu teröristlerin buradan çıkması için ve bunu kim yapacak? ABD yapacak. Bu süreç başladığı zaman ABD'nin taahhüdü ilave yaptırımlarla ilgili herhangi bir çalışma olmayacak. 120 saatlik süreden sonra bu teröristler tamamen buradan çekilirse, bu şartlar yerine geldiği zaman o zaman biz harekatı durduracağız. Harekatın amacı ne? Buradan teröristlerin temizlenmesi, dolayısıyla bu gerçekleştiği andan itibaren de bu aşamaya geldiğimiz zaman da şu andaki mevcut yaptırımlar da ortadan kaldırılacak." ifadelerini kullandı.
Suriyeli sığınmacıların ülkelerine dönmelerine ilişkin takvimin sorulması üzerine, insani konuların matematik meselesi olmadığına işaret eden Çavuşoğlu, bölgenin tamamen güvenli bölge haline gelmesi gerektiğine işaret etti.
İnsanların oluşturulacak güvenli bölgelere gönüllü olarak dönmelerinin desteklenmesi, döndükten sonra da onların en temel ihtiyaçlarının karşılanmasının gerektiğini vurgulayan Bakan Çavuşoğlu, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın muhataplarıyla paylaştığı projenin içeriğinde topraklarına dönecek insanlar için yapılacak şeyler olduğunu hatırlattı.
Bu doğrultuda konut yapımı, sağlık, eğitim hizmeti, su, elektrik gibi temel ihtiyaçların karşılanması gerektiğini, insanların hayatlarını idame edebilmeleri için farklı alanlarda istihdam yaratıcı projelerin aşama aşama hayata geçirilmesi gerektiğine vurgu yapan Çavuşoğlu, "Fırat Kalkanı ve Zeytin Dalı harekatımızdan sonra teröristlerden, DEAŞ ve PKK'dan temizlediğimiz alanlara şu ana kadar 365 binden fazla Türkiye'deki Suriyeli göçmen döndü." diye konuştu.
Bu dönüşlerin bir günde olmadığını ve aşama aşama bunun gerçekleştiğini ifade eden Mevlüt Çavuşoğlu, "Aşama aşama olur bunlar, hani bir takvimlendirilmiş bir şey olmaz ama buralara ilk etapta 1 milyon, daha sonraki aşamada da 2 milyon insanın kendi evlerine dönmesi ve dönerken de onlara gerekli desteğin verilmesi bizim planımız. Burada Avrupa Birliği ve bazı ülkelerin ikircikli açıklamaları da olmuyor değil. Örneğin 'buralara dönecek insanlara yardım etmeyeceğiz' gibi açıklamaları yaptı, Cumhurbaşkanımız da bunun cevabını verdi, 'bunların dönmesine yardım etmek istemiyorsanız gönüllü dönecekler o zaman buyurun siz ülkelerinize alırsınız, orada bunlara bakarsınız' açıklamasının da şeyi budur." şeklinde konuştu.
Bu insani konuları kimsenin siyasi bir meseleye dönüştürmemesi gerektiğini dile getiren Çavuşoğlu, "Bunu Avrupa Birliği ve Avrupa Birliği üyesi ülkeler için söylüyorum. Herkesin bu geriye dönen insanlara en azından en temel ihtiyaçlarını karşılama konusunda yardım etmesi gerekiyor. Suriye'nin yeniden inşası meselesi ise siyasi süreç diğer taraftan ilerliyor biliyorsunuz. 30 Ekim'de Anayasa Komisyonu ilk toplantısını Cenevre'de yapacak, sonra siyasi süreç olduktan sonra şimdi Irak'ta olduğu gibi Suriye'nin yeniden inşası konuşulur, şu anda zaten o aşamada değiliz." değerlendirmesinde bulundu.
(Sürecek)