NÜRNBERG (AA) - MUSTAFA YILDIRIM - Almanya'da yaşayan Türk iş insanı, restoranına gelen konukları 28 farklı ülkeden çalışanıyla ağırlıyor.
İkinci Dünya Savaşı'nda yıkıma uğrayan Almanya'nın iş gücü açığını kapatmak için 1960'lı yıllarda Almanya'ya giden Türk gurbetçiler, bugün başarılarıyla dikkati çekiyor.
Almanya'da yatırım yapan, istihdam sağlayan, vergi veren iş insanları, yerel yöneticiler ve Alman halkı tarafından da takdir görüyor.
Konya'dan Münih'e giden, oradan da Nürnberg'e yerleşen ailenin işletmelerinde 350 kişi çalışıyor.
Nürnberg'de gıda toptancılığı, restoran ve kafe işletmeciliği yapan Ahmet Can, AA muhabirine, aile büyüklerinin ardından 1989'da Almanya'ya geldiğini söyledi.
Münih'te gıda toptancılığıyla başlayan iş yaşamlarının restoran ve kafe işletmeciliğiyle sürdüğünü belirten Can, "Nürnberg'de bizden toptan gıda alan bir iş yerini, borçları karşılığında devralmak durumunda kaldık. 'Burayı alalım' diye ben ısrar etmiştim. Almanya'ya yeni gelmiştim. Ağabeylerim 'Sen dil bilmiyorsun, kimseyi tanımıyorsun, burada yapamazsın' dediler. Bir süre dükkanda ikamet ettim. Devraldığımız ilk gün sadece bir marka bir makarna satabilmiştim. Baktım böyle olmuyor. Buradaki Türk arkadaşlarımın da yardımıyla bir Türk matbaacı buldum. Bulgurun, fasulyenin, çayın kilogram fiyatının yazılı olduğu kampanyalı ürünlerin broşürlerini sabaha kadar Türklerin oturduğu evleri dolaşıp posta kutularına attım." diye konuştu.
Bir anda dilini bilmediği, adres bulamadığı bir şehirde iş yaşamına atıldığını anlatan Can, şöyle devam etti:
"Bir ev kiralamıştım, evin yolunu bulamadım ancak gittim dükkanımızı buldum. Bir baktım ki sabahın erken saatlerinde dükkanın önünde 60-70 müşteri sıraya geçmiş bekliyordu. Ucuzluk reklamlarını içeren broşürleri alanlar dükkanın önüne gelmiş. Birkaç ay içerisinde işler bayağı yoğunlaştı. İki sene içinde zirve yaptık. Almanya genelinde 28 şube açtık. 2000 yılına kadar aile şirketi olarak devam ettik. Kardeşlerle ortaklığımız bitince restoran işine girdim. Şu anda kendi iş yerlerimde 50 kişi çalıştırıyorum ancak kardeşlerim ve çocuklarının da yerleri ile birlikte 350 kişi istihdam ediyoruz."
Almanya'da yaşayan yabancıların çoğaldığını, Türkler ve Almanlar kadar iş yerlerine başka milletlerden kişilerin de ilgi gösterdiğini ifade eden Can, "Müşterilerimizin yüzde 70'i yabancı oldu. Nürnberg'in yaklaşık 600 bin nüfusu var. Kentin belediye başkanı geçtiğimiz gün yüzde 51'ini yabancıların oluşturduğunu söyledi. Nürnberg'e ilk geldiğimde bir kişi bile tanımıyordum şimdi ise bu şehirde yaşayanların yüzde 80'ini tanıyorum." dedi.
- "Türk mutfağının 100 çeşidini 28 dille sunuyoruz"
Can, çok sevdiği Mevlana'nın felsefesi ve öğretilerinin iş yaşamına da yansıdığını dile getirdi.
Türk mutfağından 100 civarında çeşit sunduklarını anlatan Can, "Bir nevi Türk kültürünü ve mutfağını da tanıtan bir elçilik görevi yapıyoruz. Türk, Makedon, Arnavut, Bulgar, Ermeni, Ukraynalı, Alman, Iraklı, Pakistanlı, İtalyan gibi 28 ayrı ülkenin vatandaşı çalışanımız var. Kim gelirse gelsin hiç dil sorunu yaşamıyor. Çalışanlarımızın hepsine de zaten Türkçe öğretiyoruz. Çoğu Türkçe de konuşuyor. Türk mutfağını hiç tanımayan yabancıların Anadolu'nun lezzetlerini çok beğendiğine şahit oluyoruz." ifadelerini kullandı.
Aynı zamanda Türkiye'ye döviz kazandırdıklarını kaydeden Can, "Bütün işletmelerimin dekorlarını Türkiye'den getirdim. Tabağından tenceresine, bardağından çatalına kadar her şey Türkiye'den. Kullandığımız gıda ürünlerinin de ülkemizden olmasını tercih ediyoruz." dedi.
Almanya'ya entegre olduklarını vurgulayan Can, "Çok vergiler ödüyoruz. Bu şehrin kalkınmasına katkımız var. Bunu da Alman kurumları takdir ediyorlar. Alman halkı da takdir ediyor." diye konuştu.
- Türkçe öğrenen çalışanlar müşterilerle farklı dilleri de konuşuyor
Arnavutluk'tan 8 yıl önce Almanya'ya geldiğini ifade den Fikret Alili, Türkçeyi restoranda çalışırken öğrendiğini, başka ülkelerin vatandaşları ile kardeşlik içinde çalıştıklarını dile getirdi.
Bulgaristan Türkü olduğunu söyleyen Necla Hasan da bir aile gibi olduklarını, iş yerinde yabancılık çekmediğini belirtti.
Pakistan'dan 10 yıl önce Almanya'ya geldiğini dile getiren Salık Sheet de döner tezgahında çalıştığı restoranın yemeklerinin çok lezzetli olduğunu söyledi.
Kuzey Makedonyalı Orhan Muharemi ise restoran çalışanlarının gelen müşterilerle her dili konuşabildiğini ifade etti.