TBMM (AA) - Belediyeler veya valiliklerce düzenlemeye tabi tutulan arazi ve arsaların dağıtımı sırasında alınacak düzenleme ortaklık payları, yüzden 40'tan yüzde 45'e çıkacak.
TBMM Başkanlığına sunulan Tapu Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına dair Kanun Teklifine göre, mevcut düzenlemede olan Kamu Ortaklık Payları (KOP) kaldırılarak yerine Düzenleme Ortaklık Payı (DOK) getiriliyor.
Teklifle düzenleme ortaklık paylarına ilişkin alan, usul ve esaslar yeniden belirleniyor. Buna göre düzenleme ortaklık payları, düzenlemeye tabi tutulan yerler ile bölgenin ihtiyacı olan yol, meydan, park, otopark, çocuk bahçesi, yeşil saha, ibadet yeri ve karakol, Milli Eğitim Bakanlığına bağlı öğretime yönelik eğitim tesis alanları, Sağlık Bakanlığına bağlı sağlık tesis alanları, pazar yeri, semt spor alanı, toplu taşıma istasyonları ve durakları, otoyol hariç erişme kontrolünün uygulandığı yol, su yolu, resmi kurum alanı, mezarlık alanı, belediye hizmet alanı, sosyal ve kültürel tesis alanı, özel tesis yapılmasına konu olmayan ağaçlandırılacak alan, rekreasyon alanı olarak ayrılan parseller ve mesire alanları gibi umumi hizmet alanlarından oluşacak.
Düzenlemeye tabi tutulan alan içerisinde bulunan taşkın kontrol tesisi alanları Hazine mülkiyetindeki alanlardan karşılanacak. Herhangi bir parselden bir defadan fazla düzenleme ortaklık payı alınmayacak. Ancak imar planı kararı ile yapılaşma koşulunda ve nüfusta artış olması halinde, artış olan parsellerden, uygulama sonucunda oluşan değerinin önceki değerinden az olmaması kaydıyla, ilk uygulamadaki düzenleme ortaklık payı oranını yüzde 45'e kadar tamamlamak üzere ilave düzenleme ortaklık payı kesintisi yapılabilecek.
Belediye veya valiliğin parselasyon planlarını, imar planlarının kesinleşme tarihinden itibaren 5 yıl içinde yapması ve onaylaması esas olacak. Parselasyon planı yapmamaları sebebiyle doğacak her türlü kamulaştırma iş ve işlemlerinden belediyeler veya valilikler sorumlu olacak.
Mevcut yapılar nedeniyle parsellerden düzenleme ortaklık payı alınamadığı hallerde, bu payın miktarı, düzenlemenin gerçekleştirilebilmesi için yapılacak kamulaştırmada kullanılmak üzere bedele dönüştürülecek.
Bedel takdiri, bedel tespiti esasları gözetilerek Sermaye Piyasası Kanunu'na göre lisans almış gayrimenkul değerleme uzmanları veya ilgili idare takdir komisyonlarınca raporlandırılarak tespit edilecek. Tespit edilen bedel, tapu kütüğünün beyanlar hanesinde belirtilecek.
Tespit ve ilan edilen bedel, yeniden değerleme oranında güncellenmek suretiyle ödenmedikçe devir yapılamayacak ve yapı ruhsatı verilemeyecek. Bedelin tamamen ödenmesi halinde taşınmaz maliki ya da idarenin talebi üzerine terkin edilecek.
Düzenleme sonucu taşınmaz maliklerine verilecek parseller, öncelikle düzenlemeye alınan taşınmazın bulunduğu yerden, bu mümkün olmuyor ise en yakınındaki eşdeğer alandan verilecek.
Düzenleme alanında bulunan imar adalarında, asgari parsel büyüklüğünü karşılamak kaydıyla, imar uygulama alanında kalan hisseli arsa ve araziler, hisse sahiplerinin muvafakati halinde veya fiili kullanım esasına göre müstakil hale getirilebilecek.
Uygulama imar planında hüküm bulunmaması halinde yönetmelikte belirlenen asgari parsel büyüklüklerinin altında parsel oluşturulamayacak.
Kamu hizmetlerine ayrılan yerlere rastlayan alanlardaki ağaç ve yapılar, belediye veya valilikçe bedeli ödenerek sökülüp yıkılabilecek. Düzenlemeye ilişkin usul ve esaslar bakanlıkça yönetmelikle belirlenecektir.
Belediye ve mücavir alanlar içinde veya dışındaki iskan dışı alanlarda yapılacak tarımsal amaçlı seralar, entegre tesis niteliğinde olmamak ve ilgili il tarım ve orman müdürlüğünden uygun görüş alınmak koşuluyla yapı ruhsatı aranmadan yapılabilecek.
Etüt ve projelerinin ruhsat vermeye yetkili idarece incelenmesi, fen, sanat ve sağlık kurallarına uygun olması zorunlu olacak. Etüt ve projelerinin inşasının sorumluluğu, müellifi ve fenni mesulü olan mimar ve mühendislere ait olacak.
Yapılaşmamış parseller, parsel maliklerinin muvafakati, araç giriş ve çıkışlarının trafiği aksatmaması ve ilgili idaresinden izin alınmak kaydıyla, zemini geçirimli malzeme ile kaplanarak ve gerekli işaretlemeler yapılarak, yapı kapsamına girmeyecek şekilde açık otopark olarak işletilebilecek.
Metruk yapılar ile bir kısmı veya tamamının yıkılacak derecede tehlikeli olduğu belediye veya valilik tarafından tespit edilen yapıların sahiplerine bu yapıların izalesi için belediye veya valilikçe üç gün içinde tebligat yapılacak. Tebligat yapılamaması halinde bu durum tebligat yapan idarenin internet sayfasında 30 gün süre ile ilan edilecek. Tebligat varakası, tebliğ yerine kaim olmak üzere tehlikeli yapıya asılacak. Malik dışında binada ikamet amacıyla oturanlara da ayrıca tahliye için tebligat yapılacak.
Tebligatı veya ilanı müteakip 30 günü geçmemek üzere ilgili idarece belirlenen süre içinde yapı sahibi tarafından tehlikeli durumun ortadan kaldırılmaması halinde, tehlikenin giderilmesi veya yıkım işleri belediye veya valilikçe yapılacak. Yapılan masraf yüzde 20 fazlası ile yapı sahibinden tahsil edilecek.
İmar planlarında kamu hizmetleri için ayrılan yerlerde alanı, sınırı, hisse düzeltimi yapılamaması nedeniyle zamanla sicili ile zemini uyumsuz hale gelen, veya zamanla farklı nedenlerle fiili kullanıcısı ile maliki farklılaşmış parseller gibi konu çeşitliği ve taraf fazlalığı bulunan ve münferit davalar ile çözümü mümkün olmayan taşınmazların sınır ve koordinatları Çevre ve Şehircilik Bakanlığının teklifiyle Cumhurbaşkanınca belirlenecek.
Belirlenen alanlarda her türlü iyileştirme, iş ve işlemler ile tapudaki işlemlerin yürütülmesinde, imar planı ve imar uygulamaları ile hak sahibine devir ve benzeri ilgili işlemlerde bakanlık yetkili olacak. Uygulamaya ilişkin usul ve esaslar bakanlıkça belirlenecek.
(Sürecek)