EKREM PAYAN - Şırnak'ın Kumçatı beldesinde 154 yıllık su değirmeninde günde 400 kilogram tescilli "Dergul" tahini üretiliyor.
Kent merkezine 10 kilometre uzaklıkta yer alan ve 5 mahalleden oluşan Kumçatı beldesinde yaklaşık 1000 dönüm alanda ikinci ürün olarak susam yetiştiriliyor.
Cudi ve Gabar dağı eteklerindeki beldede susam, Kültür ve Turizm Bakanlığı desteğiyle geçen yıl restore edilen 154 yıllık su değirmeninde geleneksel yöntemlerle öğütülerek, tahine dönüştürülüyor.
Yaklaşık 1 ton susamdan 800 kilogram tahin elde eden üreticiler, geçen yıl Türk Patent ve Marka Kurumunca "Dergul" adıyla tescillenen tahinin satışını artırdı.
Su değirmeninde kış aylarında günde 400 kilogram üretilen tahin, birçok şehre de gönderiliyor.
- "Tahinimiz kendine has aromasıyla tüketicilerin beğenisine hasıl olmuştur"
Tarım ve Orman İl Müdürü Oktay Sezgin, AA muhabirine, Dergul tahininin kentte yetiştirilen susamın su baskısı yöntemiyle öğütülerek elde edildiğini, markalaşması için müdürlükleri nezdinde 2 yıl önce coğrafi işaret tescil belgesi alınması için çalışma başlattıklarını anımsattı.
Türk Patent ve Marka Kurumunca 2 yıl önce yapılan başvurunun geçen yıl olumlu şekilde sonuçlandığını ifade eden Sezgin, "Tahinimiz kendine has aromasıyla tüketicilerin beğenisine hasıl olmuştur. Bu güzel tadın Şırnak ilinin dışında ve komşusu olduğumuz ülkelerde de tüketilmesi son derece uygundur. Müdürlük olarak işletmelerimizin gıda kontrollerini yapıyoruz." dedi.
Tahinin tescillenmesinden sonra üretiminin ve ürüne olan güvenin arttığını kaydeden Sezgin, üreticilere yeni pazarların açılması için tescillenmesinin olumlu katkılarını gördüklerini söyledi.
Sezgin, "Daha önce ürünün güvenli olup olmadığını Müdürlüğümüze danışıyorlardı. Bu konuda çok sayıda telefon geliyordu. Tescillendikten sonra bölgede tahin üretimi ve tüketiminde artış oldu. Bunun mutluluğunu yaşıyoruz. Şırnak'ta böyle yöresel değerlerin tescillenmesi için çalışmalarımız sürüyor." ifadelerini kullandı.
- "Siparişlere yetişemiyoruz"
Tarihi değirmeni işleten Misbah Demir de beldede üretilen susamı su değirmeninde hijyenik ortamda tahine dönüştürdüklerini, internet aracılığıyla sipariş aldıklarını, ürünü yurdun dört bir yanına gönderdiklerini belirtti.
Kültür ve Turizm Bakanlığınca 2 sene önce değirmenin restore edildiğini ve kültür varlığı olarak tescillendiğini bildiren Demir, şunları kaydetti:
"Tahin tescillendikten sonra daha çok talep alıyoruz. Özellikle kış aylarında satışı artıyor. 154 yıllık bir geçmişi var değirmenin. Burada tahin yüzde 100 susamdan yapılıyor. Herhangi bir katkı maddesi yok. Susam da bizim bölgede tamamen doğal yöntemlerle yetiştiriliyor. Değirmende kış aylarında günde yaklaşık 400 kilogram tahin üretiyoruz. Yaz aylarında su azaldığı için sadece un öğütüyoruz. Tahin de tescillendikten sonra siparişleri yetiştiremiyoruz."
- "30 yıldan fazladır buraya geliyorum"
Üretici Saliha Sanrı da yıllardır su değirmenine susamlarını getirerek tahine dönüştürdüklerini anlattı.
Sanrı, "Susamlarımızı temizledikten sonra buraya getiriyoruz. Burada tuzladıktan sonra değirmende öğütüyoruz. 30 yıldan fazladır buraya geliyorum. Burası tarihi bir değirmen. Su değirmeninin tahini de unu da daha güzel oluyor." diye konuştu.
Kamil Atan ise doğal olduğu için 30 yıldır su değirmenini tercih ettiklerini belirtti.
Atan, "Değirmende üretilen tahinin coğrafi işaret alması bizi ziyadesiyle memnun etti. Bu vesileyle tanıtımı oldu." dedi.