FATMA ESMA ARSLAN - Senegal'de Türk hekimlerin işbirliğinde ilk organ naklinin yapıldığı Dakar'daki Ouakam Askeri Hastanesinin Başhekimi Albay Youhanidou Wane Dia, ilk organ naklinin Senegal için gurur kaynağı olduğunu söyledi.
Böbrek yetmezliğinin, nüfusunun yaklaşık yüzde 5'ini etkilediği Senegal'de hükümet, 2012'den itibaren ücretsiz diyaliz imkanı sunsa da artan talebe yetişemiyor.
Sağlık Bakanlığı verilerine göre, ücretsiz diyaliz hizmetinden 2021'de 742 hasta yararlanırken, 1510 hasta ise hala diyalize girmeyi bekliyor.
Ücretsiz diyaliz hizmeti, talep karşısında yetersiz kalırken, özel sektörde ise bir seans diyaliz 70 bin CFA'ya (yaklaşık 3 bin 150 lira) mal oluyor.
Neredeyse asgari ücretle eş değer olan diyaliz ücreti nedeniyle böbrek yetmezliği hastalarının büyük bir kısmı bu imkandan faydalanamıyor. Sayıları giderek artan böbrek hastaları nedeniyle böbrek nakline izin veren yasa da 2015'te yürürlüğe girdi.
İlk böbrek nakilleri başkent Dakar'daki Ouakam Askeri Hastanesinde 27-28 Kasım'da Türkiye'den gelen bir grup doktor gözleminde yapıldı.
Türkiye Organ Nakli Vakfı Başkanı Dr. Eyüp Kahveci önderliğinde Senegal'e gelen 11 kişilik sağlık heyeti işbirliğinde gerçekleşen operasyonlarda, 3 canlı vericiden alınan böbrekler hastalara başarıyla nakledildi.
Kahveci ve beraberindeki heyet, operasyonların ardından Senegal Cumhurbaşkanı Macky Sall tarafından kabul edilerek Senegal Devlet Nişanı'na layık görüldü.
- "Böbrek nakli konusunda Türkiye'nin deneyimlerini görünce Türk doktorlardan yardım istedik"
AA muhabiri, ülke kamuoyunda büyük bir sevinçle karşılanan ilk böbrek nakilleri sonrası operasyonların yapıldığı Ouakam Askeri Hastanesi Başhekimi Doktor Albay Dia'ya operasyonun detaylarını sordu.
Böbrek nakline izin veren yasanın yürürlüğe girmesinden sonra 2 üroloğu Türkiye'de 6 ay eğitime gönderdiklerini belirten Dia, ürologların Florence Nightingale Hastanesi Böbrek Nakli Programı Direktörü Prof. Dr. Barış Akin ile birçok ameliyata girdiğini aktardı.
Dia, "Senegal'de hiç yapılmamış böbrek nakli konusunda Türkiye'nin deneyimlerini görünce Türk doktorlardan yardım istedik. Hem Dr. Akin hem de Dr. Kahveci bu talebimize hemen olumlu yanıt verdi. Hatta ilk immünoloji testlerini bile bizim için ücretsiz yaptılar. Böylece Dr. Kahveci önderliğindeki ekip, gönüllü olarak bize ilk böbrek nakli vakalarında yardım etmeye geldi." diye konuştu.
İlk operasyonun kendileri için çok heyecanlı geçtiğinin altını çizen Dia, şöyle devam etti:
"Hepimiz için çok stresli bir andı çünkü ülkemizde hiç yapılmamış bir operasyonu yapmak üzereydik, herkes dua ediyordu. Bir de insan hayatı söz konusu olunca stres daha da artıyor. Böbrek nakli için yurt dışına gitme şansı hiç olmayan, bu konuda hiç umudu kalmamış, böbrek nakli ihtimali bile aklından geçmeyen hastalara nakil yapmak kadar heyecan verici bir şey yok."
- "İlk böbrek nakli, imkansız görülen bir sürecin aslında mümkün olduğunu gösterdi"
Dia, ilk nakil haberinin bir anda ülke gündemine oturduğunu belirterek şunları kaydetti:
"Beklemediğimiz bir tepkiyle karşılaştık. Senegal'de böbrek nakli bekleyen çok kişi olduğunu biliyorduk ancak tüm ülkede bu kadar gündem olacağımızı tahmin etmemiştik. Senegal'in böbrek nakli yapabilecek kapasiteye sahip olması toplumu çok gururlandırdı. Komşu ülkeler de bu operasyonlardan çok mutlu oldu. Senegal'in böyle bir operasyonu başarıyla tamamlaması, imkansız görülen bir sürecin aslında mümkün olduğunu gösterdi."
İlk nakillerde kendilerine yardım eden Türk doktorlara teşekkür eden Dia, böbrek nakillerinin gelecekte de devam edeceğini, bu konuda kendilerine güvendiklerini belirtti.