ÖMER FARUK CEBECİ - Sakarya Teknokent'te kurulan bir firmada çalışan 18-25 yaş aralığındaki gençler, metaverse projesiyle fuar alanları, tanıtım ofisleri ve ticaret merkezlerindeki ekonomik ve eğitimsel faaliyetleri sanal dünyada gerçekleştirme imkanı sunuyor.
Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi (SUBÜ) Öğretim Görevlisi Dr. Metin Çengel ve yüksek makine mühendisi Erdal Deniz'in öncülüğünde bilişim teknikerleri 21 yaşlarındaki Berke İsa Odabaş ve Kerem Kiraz'ın kurduğu "Aris888" isimli firma, metaverse projesiyle evden çalışma sistemini yeniden tanımlıyor.
Çalışanların sabah mesai saatinde bulundukları yerde bilgisayar ve gerçekliği arttırılmış gözlükler aracılığıyla "meta ofis"e giriş yapabildiği projede, en üst seviyede iletişim sağlanarak işverenler ile çalışanlar anlık sesli ve görüntülü temas kurabiliyor.
18-25 yaşları arasında 20'den fazla gencin çalıştığı firmanın geliştirdiği proje kapsamında oluşturulan fuar alanları, tanıtım ofisleri ve ticaret merkezleriyle ekonomik ve eğitimsel faaliyetlerinde metaverse dünyasına geçiş yapılması hedefleniyor.
- "Home ofis kavramını tamamen devre dışı bırakmak istiyoruz"
Erdal Deniz, AA muhabirine, günlük ticaretin tüm unsurlarını proje kapsamında hazırladıkları sanal caddeye çekmek istediklerini, burada ticaretin yanı sıra sinema ve marketin de bulunduğunu anlattı.
Uzaktan ve hibrit çalışma modellerinde işveren ve çalışan arasındaki iletişimde aksamalar yaşandığını belirten Deniz, "Bunları engellemek için meta ofisi oluşturduk. Çalışanlar her sabah 08.00'de bulundukları yerden bilgisayarlarını açacak, bütün ekranları meta ofis ekranlarına yansıyacak, arkadaşlarıyla anlık sesli ve görüntülü temas kurabilecek." diye konuştu.
Deniz, işverenlerin de çalışanlarıyla karşılıklı iletişim halinde olabileceğine değinerek, ofis ortamındaki işleyişin, etkileşimin en üst düzeyde kurgulandığı meta ofiste devam edeceğini, uygulamayla "home ofis" kavramını tamamen devre dışı bırakmak istediklerini söyledi.
Projede 20-25 yaş aralığında 20'den fazla gencin yer aldığını ifade eden Deniz, "Günlük hayatımızı oluşturan ticaretin büyük bir kısmını meta dünyasına taşımayı hedefliyoruz." dedi.
Deniz, bu sistem sayesinde tıp kongresi için onlarca kişinin uçağa binerek ülke değiştirmesine gerek kalmadığını, meta dünyasında oluşturdukları fuar ve tanıtım alanlarında da firma yetkililerinin stantlarında müşterilerini 24 saat bekleyebileceğini ifade ederek, bunun Türkiye'nin ihracatına ciddi katkı sağlayacağını düşündüklerini kaydetti.
Meta dünyasında dil engelinin bulunmadığını da vurgulayan Deniz, "Firmalarımızı meta dünyasına yerleştirebilirsek, tanıtım odalarını oluşturabilirsek çok rahat müşteriyle buluşturup ihracatı artırabiliriz. Temel hedefimiz bu. Bundan sonraki aşamada yurt dışında başka sektörlere de açılacağız. Avrupa'daki üreticilerle temasa geçip pazarlarına hitap edeceğiz, Amerika pazarlarına hitap edeceğiz." diye konuştu.
- "Dünyadaki metaverse projelerine rakip olarak görüyoruz"
SUBÜ Hendek Meslek Yüksekokulu Elektronik ve Otomasyon Bölümü Öğretim Görevlisi Dr. Metin Çengel de internetin iki boyuttan üç boyutta geçmiş haline metaverse denildiğini, kısa sürede sanal dünyadaki gezinmelerin dijital avatarlarla yapılacağını söyledi.
Metaversenin yakın zamanda eğitim, sanayi, turizm başta olmak üzere hayatın birçok alanında yer alacağını ifade eden Çengel, dünyada 15 binden fazla firmanın bu alanda çalıştığına, yapay zeka çevirileriyle dil sorunlarının da ortadan kalkacağına dikkati çekti.
Çengel, bu alanda katma değeri yüksek ürünler üretip uygulamalar geliştirilebileceğini dile getirerek, "Projemizi, dünyadaki metaverse projelerine rakip olarak görüyoruz." dedi.
- "Amacımız firmaları tek bir çatı altında toplayıp ticari hacimlerini arttırmak"
Bilgisayar Programcılığı Bölümü mezunu bilişim teknikeri 21 yaşındaki Berke İsa Odabaş, metaverse dünyasında firmaların ticari hayatlarının geleceğini tasarlamak istediğini söyledi.
Yenilikçi bir dünyaya adım atmanın önemli olduğunu ve üç boyutlu ortamlara geçileceği için metaverse alanında ilerlemeyi düşündüğünü anlatan Odabaş, projede, firmaların ve ürünlerin tüm tasarımlarını yaptığı bilgisini paylaştı.
Odabaş, gelecekte tüm firmaların harcamalarını ve tanıtımlarını sanal dünya üzerinden yapacağına işaret ederek, "Amacımız firmaları tek bir çatı altında toplayıp ticari hacimlerini arttırmak." diye konuştu.
- "10 yıl içinde hayatımızın yüzde 90'ı metaverse üzerinden dönecek"
21 yaşındaki bilişim teknikeri Kerem Kiraz da gelecekte her şeyin metaverse üzerinden döneceğini ifade ederek, şimdiden bu dünyada yer almak için alanı seçtiğini belirtti.
Kiraz, "İlerleyen 10 yıl içinde hayatımızın yüzde 90'ı metaverse üzerinden dönecek. Günümüzde ciddi oranda başladı." değerlendirmesinde bulundu.
Genç bir ekibe sahip olduklarını belirten Kiraz, erken yaşta başladıkları bu alanda ciddi deneyimler kazandıklarını sözlerine ekledi.
Projenin yazılım ekibinde yer alan üniversite öğrencisi 20 yaşındaki Cihat Kösem ise 4 yıldır kodlama yaptığını söyledi.
Kovid-19 salgını döneminde evdeki boş vakitlerini kodlamayla değerlendirdiğini, daha sonra bu alanda üniversite tercihi yaptığını anlatan Kösem, "Yazılımın ufku açık." dedi.