ŞENGÜL AZBAY - Kocaeli Üniversitesi (KOÜ) ve Afyon Kocatepe Üniversitesi (AKÜ) akademisyenleri, Afyon kili yerine İzmit Körfezi'nden çıkarılan dip çamurunu kullanarak tuğla üretti.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile Kocaeli Büyükşehir Belediyesi ortaklığında hayata geçirilen "İzmit Körfezi Doğu Baseni Dip Çamurunun Temizlenmesi, Susuzlaştırılması ve Bertaraf Hizmeti Projesi" doğrultusunda 2 Mayıs 2023'ten bu yana İzmit Körfezi'nin doğu yakasında dip çamuru temizliği yapılıyor.
KOÜ Güzel Sanatlar Fakültesi Seramik Bölümü ile AKÜ Malzeme Bilimi ve Mühendisliği Bölümü akademisyenleri tarafından 4 ay önce başlatılan proje kapsamında İzmit Körfezi'nden çıkarılan dip çamuruyla tuğla üretildi.
Afyon kili yerine yüzde 100 dip çamuru kullanarak üretilen tuğlanın, AR-GE ve test çalışmalarının ardından ekonomiye kazandırılması amaçlanıyor.
- "Geri dönüşler çok güzel"
KOÜ Güzel Sanatlar Fakültesi Seramik Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Nermin Demirkol, AA muhabirine, daha önce İzmit Körfezi'nden çıkarılan dip çamuruyla seramik objeler ürettiklerini belirterek, bu çamura çeşitli kurumlardan talep geldiğini, bunu güzel sanatlar fakültelerine ve diğer okullara ulaştırmayı hedeflediklerini söyledi.
Demirkol, dip çamurunun geri dönüşümüne ilişkin çalışmalara devam ettiklerini dile getirerek, AKÜ'den Prof. Dr. Taner Kavas ile başlattıkları projede, dip çamurunu çimentoda katkı malzemesi olarak kullandıklarını kaydetti.
Daha sonra farklı oranlarda dip çamuru kullanarak tuğla ürettiklerini aktaran Demirkol, "Burada dip çamurunu farklı oranlarda kullandık, yüzde 10'dan itibaren başladık. Bunların pişme çekilmelerine, yoğunluk değerlerine baktık. Firmalarda da gerçek hayatta kullanılabilirliğini test ettik, ortaya koyduk. Firmalardan geri dönüşler çok güzel. Dip çamuruna tek başına baktığınız zaman da bağlayıcı özelliği var. Bu da sektör için istenen bir özellik. Atıkların değerlendirilmesi, ekonomik olarak önemli derecede maliyetleri düşürüyor. Amacımız, kullanılan atık miktarını artırmak. Dolayısıyla ne kadar artırırsak, maliyeti de o kadar düşürmüş oluyoruz." diye konuştu.
- "Sonucunu alıp değerlendirecek olan bölgedeki fabrikalardır"
AKÜ Malzeme Bilimi ve Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Taner Kavas da İzmit Körfezi'ndeki dip çamuru numunesi üzerinde iki temel konuyu çalıştıklarını dile getirdi.
Türk Seramik Derneği Başkanı da olan Kavas, yaptıkları çalışmalarda dip çamurunun çimento sektöründe kullanılabileceğini gördüklerini belirtti.
Kavas, Türkiye'nin çimento üretimi açısından Avrupa'da ve dünyada ilk sıralarda yer aldığını, ülkede yapı sektörünün de önem taşıdığını anlattı.
Tuğla kullanımının yaygın olduğunu ve burada önemli bir kapasite bulunduğunu aktaran Kavas, Afyon bölgesinin tuğla üretimi açısından önemli merkezlerden biri olduğunu kaydetti.
Kavas, proje kapsamında Afyon bölgesindeki fabrikalarla çalışma imkanı da bulduklarını dile getirerek, şöyle devam etti:
"Yüzde 100 Afyon bölgesi tuğla ham maddesini aldık. Sonra buna değişken oranlarda 10, 20, 40, 60 gibi dip çamuru ekledik. Sonra 'Yüzde 100 yapabilecek miyiz?' dedik. Yüzde 100 oranına ulaştık. Tuğla üretiminde kullanılan Afyon bölgesi kilinin yerine doğrudan dip çamurunu kullandığımızda gayet olumlu sonuçlandığını gördük. Dip çamurunu tuğla üretiminde de rahatlıkla kullanabiliriz. Mekanik özellikler, pişme sıcaklığı, su emmesi ve rengi; bir tuğla için en önemli parametrelerden. Bu özelliklerinin hepsine baktık, karşılaştırdık, hepsi de olumlu. Bizim için önemli olan AR-GE çalışmalarının sonucunda bunun yapılabilirliğini göstermek. Bunun sonucunu alıp değerlendirecek olan bölgedeki fabrikalardır."
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın eşi Emine Erdoğan'ın öncülüğünde yürütülen sıfır atık çalışmalarının önemine işaret eden Kavas, "Dip çamuru, birikmesi nedeniyle İzmit Körfezi'nde de birtakım sorunlar oluşturan bir malzeme. Bunun herhangi bir ürüne dönüşmesi, ekonomiye kazandırılması son derece önemli. Tuğla üretiminde tarımsal amaçlı kil kullanılıyor. Bu sayede tarımsal amaçlı killeri kullanmamış oluyoruz. Farklı killeri aldığınız zaman da onları kırma, öğütme gibi enerji maliyetleri söz konusu. Oysa bu çamur kendiliğinden ince tane boyutunda. Böyle düşündüğümüz zaman iyi ve ucuz bir ham madde kaynağı." ifadelerini kullandı.