MELTEM YILMAZ KARAKURUM - Trabzon'da fındık hasadı öncesi bahçelerine "file örtü" seren üreticiler, fındığın dalından dökülerek toplanma işleminin sonuna geldi.
Fındıkta verim ve kaliteyi artırmanın yanı sıra işçilik maliyetlerini düşürmek için temmuz ay sonunda bahçelerini file örtüyle kaplayan üreticiler, eylül ayı itibarıyla tekrar bahçelere girerek, hasadın son süreçleri için ter döküyor.
Bugünlerde dalında olgunlaşıp örtülere dökülen fındıkları çuvallayarak harmana götüren üreticiler, örtülerini de toplayarak ürünü satışa hazır hale getiriyor.
- "Üretici toplama maliyetinden kurtarabiliyor"
Trabzon Ticaret Borsası (TTB) Yönetim Kurulu Başkanı Eyyüp Ergan, AA muhabirine, üreticilere borsa olarak 20 yılı aşkın süredir fındıkta verim ve kaliteyi artırma projesi kapsamında farklı öneriler sunduklarını söyledi.
Bunlardan birinin de file örtü olduğuna dikkati çeken Ergan, sözlerini şöyle sürdürdü:
"100 kilogram olan dekarda verimi biz 200-300 kilograma çıkartabilmemiz için bir takım önlemler almamız lazım. Fındık ağaçlarını yenilenmesi, fındık dallarının yeniden sökülüp dikilmesi gibi önlemler vardı. Bir de fındığı yerden toplamak. Fındık yere düşerse daha kaliteli, olgun olur ve randımanda da yüksek verimler almış oluruz."
Ergan, bu kapsamda da file örtüsü serildikten sonra fındığın olgunlaşıp döküldüğünü aktararak, "Yani olgunlaşan ürün filenin üstüne düştüğü için üretici toplama maliyetinden kurtarabiliyor. Dolayısıyla filenin de bir iki sezonda maliyetini çıkartabiliyor. Bir de fındık da en az 1-2 randıman da artmış oluyor. Bu da üreticiye kiloda 2 ila 5 lira arasında bir katkı sağlıyor." diye konuştu.
- "Çok meyilli araziler de fileyle örtülebiliyor"
File örtü ile toplamanın fındıkta verim ve kaliteyi artırdığına işaret eden Ergan, "Trabzon'da da file örtü kullanan üreticilerimiz var. Arazi yapısına da file örtüsü uygun çünkü çok meyilli araziler de fileyle örtülebiliyor. Hani oralarda makineli tarım belki biraz zor oluyor ama file örtüsü yapılabiliyor. File örtüsü yapanların büyük oranda kazançlı çıkacağı kanısındayım." dedi.
Ergan, bu tür uygulamaların yaygınlaştırılması gerektiğini vurgulayarak, "Bu tür aktivitelerin ya da bu türlü uygulamaların fındığa fayda vereceği, maliyetlerini düşüreceği yapılan çalışmalarda da görülmüştür. Bunu yapan üreticilerle diyaloğa geçilerek faydaları öğrenilebilir. Yaygınlaştırılmasını talep ediyoruz. Yaptığımız çalışmalarda, farkındalıklarda da bu file örtüsünü özellikle üreticilerimize tavsiye ediyoruz." ifadelerini kullandı.
- "Hem kendimize hem de fındık çiftçisine örnek icraat yapıyoruz"
Ortahisar ilçesine bağlı Çukurçayır Mahallesi'ndeki 6 dönümlük fındık bahçesini file örtü sistemiyle toplayan üretici Haydar Meral de file örtüyü geçen sene aldığını ancak tam verimli şekilde bu sene kullandığını ifade etti.
Temmuz sonu itibarıyla file örtüleri serdiğini aktaran Meral, "Bu seneki tecrübelerimizden anladığımız 15 Temmuz'da hem sıra foşa fındığın hem de Giresun yabanisinin tamamının örtüsünün serilmesi lazım. Bizim fındık bahçemiz de 6 dönüm 300 ağaç. Çok düzenli bir örtü sermeyle dört kişi iki günde fındığı toplayıp, harmana dökebiliyor. Dört kişi sekiz yevmiye yapar. Bizim örtüden önce burası yirmi altı yevmiyeydi." diye konuştu.
Meral, file örtü sisteminin çok büyük katkıları olduğunu vurgulayarak, fındığı dalda durduğu müddetçe kalite ve kilosunun arttığını ifade etti.
File örtünün her türlü tasarruf sağladığına dikkati çeken Meral, şunları kaydetti:
"Bu bahçemizde hem kendimize hem de fındık çiftçisine örnek icraat yapıyoruz. Teknolojiyi kullanıp ne ölçüde ona uyarsanız kazançlı çıkıyorsunuz. Örtünün bir artısı dediğim gibi yirmi altı yevmiyeyi örtüyle sekiz yevmiyeye düşürdük. İkinci bir husus fındık dalında durdukça kilosu artıyor, kalitesi artıyor. Bunlar çok önemli."