ENES DURAN - Tarım ve Orman Bakanlığına bağlı Orman Genel Müdürlüğü, maden sahalarına yönelik plan kapsamında 2008-2023 yıllarında toplam 14 bin 470 hektar alana 7 milyon fidan dikerek rehabilite çalışmaları gerçekleştirdi.
AA muhabirinin kurum yetkililerinden edindiği bilgiye göre, orman sayılan alanlarda yapılacak uygulamalar Orman Kanunu'nun 16'ncı maddesi çerçevesinde değerlendiriliyor.
Devlet ormanlarında madencilik faaliyetleri için izinler, Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğünden alınan ruhsat ile Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığından sağlanan ÇED belgesine istinaden Tarım ve Orman Bakanlığınca veriliyor.
İzin verilen maden sahalarında faaliyetler tamamlandığında, rehabilitasyon projesine göre rehabilitenin de bitirilmesi gerekiyor. Maden sahalarındaki rehabilitasyon evrelerinin kontrolleri Orman Genel Müdürlüğü tarafından sağlanıyor.
Genel Müdürlük, "Maden Sahaları Rehabilitasyonu Eylem Planı” kapsamında, arazi yapısı bozulan bu tür yerlerin ıslah edilerek tabiata kazandırılması çalışmalarını gerçekleştiriyor.
Terk edilmiş maden sahalarında yer alan kalıntılar rüzgar ve su erozyonu tehlikesine açık oluşu sebebiyle insan sağlığı ve biyolojik çeşitliliği olumsuz etkileme riski taşıyor. Bu sahalarda işletme faaliyeti başlamadan önce verimli üst toprak katmanının sahadan çıkarılmasından dolayı toprak verimi düşüyor.
- Ekonomik, ekolojik ve estetik bitkiler önem taşıyor
Terk edilmiş maden sahalarında bozulan ekosistem dengesini yeniden sağlayabilmek amacıyla ekonomik, ekolojik ve estetik amaçlı bitki örtüsü tesisi gerekiyor. Bu nedenle çalışmalara, bozuk arazi yapılarının düzeltilmesi ve organik toprak ıslahıyla başlanması en önemli faaliyetlerin başında geliyor.
Eylem Planı kapsamında, Güneydoğu Anadolu ve Karadeniz bölgelerindeki eski maden sahalarında yapılan çalışmalar örnek oluşturuyor.
Siirt Orman İşletme Müdürlüğü idaresindeki Eti Bakır İşletmesinin eski maden sahasında plan kapsamında, ilk olarak toprak doldurma işlemi yapıldı. Ardından arazi düzeltmesi, bitkisel toprak serimi ve fidan dikilmesiyle 63,66 hektarlık alanda rehabilitasyon çalışması gerçekleştirildi. 2018-2022 yıllarında sürdürülen rehabilitasyon ve ağaçlandırma çalışmaları kapsamında bu sahaya 700 bin fidan dikimi gerçekleştirildi.
- Arazi ıslahında düşük maliyetli organik atıklar kullanılıyor
Genel Müdürlük ayrıca Doğu Karadeniz Ormancılık Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü tarafından üretim aşaması sonlanmış Trabzon'un Tonya ilçesi Kalınçam Köyü'ndeki 2,2 hektar maden sahasında 2021 yılında çalışma başlattı. Bu alanda son yıllarda popüler olan lavantanın büyüme ve gelişiminin izlenmesi için çalışma yapıldı. Lavantanın yanı sıra bölgenin florasında doğal olarak yer alan sık çiçekli "silene compacta" türünün büyüme ve gelişimi de izlenmeye başlandı.
Gözlemler sonucu geleneksel ve tamamlayıcı tıp alanında geçmişten beri kullanılan, dünyada arıcılık, çiçekçilik, süs bitkisi, çevre düzenlemesi ve peyzaj açısından kıymetli olan ve halk arasında "kanlı basıra otu" olarak nitelendirilen "silene compacta"nın doğal yollarla araştırma sahasında çoğaldığı görüldü. Bunun üzerine çalışmalar söz konusu bitki üzerine yoğunlaştırıldı.
Arazinin ıslahı için çay fabrikaları ve evlerdeki organik atıklardan oluşturulan maliyeti çok düşük kompost malzemeler kullanıldı.
Orman sayılan alanlarda 31 Temmuz itibarıyla 21 bin 588 madencilik faaliyetine izin verildi. 86 bin 819 hektarlık alan, ülke genelindeki ormanlık bölgenin binde üçüne tekabül ediyor.
Genel Müdürlük, 2008-2023 yıllarında toplam 14 bin 470 hektar alana, yaklaşık 7 milyon fidan dikilmesini sağlayarak rehabilite faaliyetleri gerçekleştirdi.