HAMDİ DİNDİREK - İki kıtayı birleştiren, hizmete girmesinden bu yana geçen 10 yıllık sürede 1 milyardan fazla yolcu taşıyan ve her gün iki yaka arasında gidip gelen İstanbulluların ilk tercihi Marmaray oluyor.
Anadolu Ajansının İstanbullunun trafik çilesine ilişkin hazırladığı "İstanbul'un Ulaşım Sorunu" başlıklı dosya haberinin bu bölümünde megakentin vazgeçilmezi Marmaray'ın tarihçesi, günlük yolcu kapasitesi, sefer sayıları, İstanbulluların için önemi ve kapasitesinin nasıl arttırılabileceği araştırıldı.
Sultan Abdülmecid'in hayali "Asrın Projesi" Marmaray, teknolojik altyapısı, ekonomik büyüklüğü, demir yolu ulaşımına kazandırdığı ivme ve daha birçok yenilikle Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve çok sayıda yabancı devlet adamının katılımıyla 29 Ekim 2013'te hizmete açıldı.
Ayrılıkçeşmesi-Kazlıçeşme arasında hizmete başlayan Marmaray, Haydarpaşa-Gebze ve Sirkeci-Halkalı banliyö hatlarının iyileştirilmesinin ardından, Asya ve Avrupa kıtasını deniz altından birleştiren Marmaray Tüneli'nin bitirilmesiyle İstanbulluların Gebze'den Halkalı'ya 108 dakikada ulaşmasına olanak tanıyor.
Günlük 287 sefer ile 43 durak ve 76,6 kilometre uzunluğundaki demir yolu projesi Marmaray, 10 yıldır hayatı kolaylaştırıyor.
- 877 bin 72 yolcu kapasitesi bulunuyor
Kocaeli Gebze'den hareket eden trenler, İstanbul Anadolu Yakası'nda Tuzla, Pendik, Kartal, Maltepe, Kadıköy ve Üsküdar ilçelerinden geçiyor, Avrupa Yakası'nda ise Fatih, Zeytinburnu, Bakırköy ve Küçükçekmece'yi birbirine bağlıyor.
Gebze-Halkalı arasındaki ulaşımda kolaylık sağlayan Marmaray'da 34'ü 10'lu vagonlardan, 20'si 5'li vagonlardan oluşan 440 vagonluk 54 banliyö tren seti yer alıyor.
Halkalı-Gebze arasında 148, Pendik-Ataköy arasında 139 olmak üzere toplam günlük 287 sefer düzenlenen Marmaray'da 877 bin 72 yolcu kapasitesi bulunuyor.
Marmaray'ın birçok istasyonundan metro, metrobüs, şehir hatları vapurları ve İETT otobüsleri ile aktarma yapılabiliyor. İstanbul'da diğer toplu ulaşım ağlarına entegre olarak hizmet veren Marmaray ile günlük ortalama 600 bin yolcu taşınıyor.
- Hat üzerinde şehirler arası yolcu taşımacılığı ile ulusal ve uluslararası yük taşımacılığı yapılıyor
Marmaray hattında, şehir içi ulaşımın yanında, Gebze, Pendik, Bostancı, Söğütlüçeşme, Bakırköy ve Halkalı istasyonlarında duran yüksek hızlı trenler (YHT) ile şehirler arası ulaşım imkanı da sağlanıyor. İstanbullular YHT ile Kocaeli, Sakarya, Bilecik, Eskişehir, Ankara, Konya ve Karaman'a gidebiliyor.
Hattan ayrıca ulusal ve uluslararası yük trenleri de geçiş yapabiliyor. Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu'nun Ekim ayında açıkladığı verilere göre, 1717'si Avrupa, 1526'sı ise Asya yönüne olmak üzere toplam 3 bin 243 yük treni Boğaz'ın altındaki tüp tünellerden geçiş yaptı. Bakü-Tiflis-Kars Demiryolu Hattı üzerinden de Çin-Türkiye-Avrupa arasında 8 blok konteyner tren seferi yapıldı.
- Entegrasyonun iyileştirilmesiyle kapasite arttırılabilir
İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) İnşaat Fakültesi Ulaştırma Ana Bilim Dalı Öğretim Görevlisi Doç. Dr. Murat Ergün, Marmaray'ın İstanbul'daki toplu ulaşıma katkısı hakkında, AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu.
Ergün, Marmaray'ın diğer raylı sistemlerle bütünleşik çalıştığı ve iki yakayı birleştirdiği için İstanbul'a büyük katkısının olduğunu söyledi.
Kara yolu ile iki kıta arasında yolculuk yapmanın enerji fiyatlarının yüksekliği nedeniyle çok daha maliyetli olduğunu belirten Ergün, raylı sistemlerde elektrik kullanıldığı için maliyetlerin düşük olduğunu ifade etti.
Marmaray'ın toplu ulaşımdaki diğer hatlarla entegrasyonunun önemli olduğuna değinen Ergün, "Demir yolu ve İETT hatlarıyla, deniz yoluyla etkileşimi çok önemli. Şu an yaklaşık yüzde 50 kapasiteyle çalışıyor. Entegrasyonu çok daha iyi yapıp yolculuk sayılarını yüksek değerlere ulaştırmamız gerekiyor. Akıllı bilet kullanılması, bisiklet kullanılması, toplu taşıma, İETT ve deniz hatlarının birlikte olması, birleştirilmesi, bütünleştirilmesi bir sistem için önemli." diye konuştu.
Anadolu Yakası'ndaki minibüslerin Marmaray ile entegrasyonunun az olduğunu ileri süren Ergün, güzergahların düzenlenmesi gerektiğini belirterek, "Biz ona kılçık sistemi diyoruz. Raylı sistem ana bir omurga, ona dik olarak bağlanan istasyonlarla bir toplu taşıma sistemi oluşturmak lazım. Bu entegrasyonun ilerletilmesi lazım ki daha verimli çalışsın." şeklinde konuştu.
- "Depremde saklanabilirsiniz"
Stratejik açıdan Marmaray'ın önemli bir proje olduğunun altını çizen Ergün, "Deprem olduğu zaman orada saklanabilirsiniz. Bir kısım stratejik yükleri oradan geçirebilirsiniz. Bir altyapı projesi olduğu için o tünel içinden elektrik ve enerji hatlarınızın bir kısmı geçebilir. Yani altyapı hatlarının geçişini de sağlıyorsunuz. Bir de uluslararası demir yolu ağına baktığınız zaman zaten İstanbul önemli bir nokta. Avrupa ile Asya'yı birleştiren kesim, o kesimden uluslararası hızlı treni geçirebilirsiniz. Yani İpek Yolu'nun canlanması gibi kesintisiz bir ulaşım sağlıyor." değerlendirmesinde bulundu.
- "Marmaray olduğu için rahat ulaşım sağlayabiliyoruz"
Marmaray hattını kullanan yolcu Hamdi Özçelik, "Eskiden iki kıta arasında vapurlarla ulaşım sağlanırdı. Vapur kaçarsa yarım saat bekliyorduk, sonra yarım saatte de karşıya geçiyorduk, yol bir saatimizi alıyordu. Şimdi 10 dakikada Yenikapı'dan Üsküdar'a geliyoruz. Yapanlardan Allah razı olsun." dedi.
Önceden aktarmalarla, zorluklarla yolculuk yaptıklarını dile getiren Hüsamettin Yenigün, "Hemen hemen her gün Marmaray'ı kullanıyorum. Silivri'den Üsküdar'a geliyorum hem zaman kazandırıyor hem de rahat oluyor." diye konuştu.
Mehmet Emre Güler de Marmaray'ı çok güzel bulduğunu ifade ederek, "Ulaşım konusunda çok rahat. Gebze'ye kadar gideceğim ve gayet rahat olduğunu düşünüyorum. Eskiden olsaydı çok zorlanırdık ama şu an Marmaray olduğu için daha rahat ulaşım sağlayabiliyoruz." ifadesini kullandı.
Marmaray ile istediği yere çok rahat gidebildiğini söyleyen Aleyna Akkaya ise metroların artmasını ve Marmaray gibi projelerin çoğalmasını istedi.
Arkadaşlarıyla buluşmak için sık sık Pendik'ten Üsküdar'a geldiğini belirten Ayşenur Kum, "Arabayla 1.5 saat sürüyordu, ama şu anda Marmaray'a binip rahatlıkla geliyorum ve çok memnunum" şeklinde konuştu.