TBMM (AA) - Milli Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonu, Sinema Filmlerinin Değerlendirilmesi ve Sınıflandırılması ile Desteklenmesi Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifini görüşmeye başladı.
Komisyon Başkanı Emrullah İşler, teklifle ülkenin tanıtımına katkı sağlayacak film ve dizi sayısının artırılmasının amaçlandığını söyledi.
Teklifin yasalaşması durumunda, baştan başa doğal plato olan ülkenin, önemli film merkezlerinden birisi olacağını kaydeden İşler, 2002 yılında vizyona giren yerli film sayısı 9 iken, 2018 yılında bu sayının 180'e çıktığını vurguladı.
Komisyon Başkanı İşler, 2002'de 2 milyon olan yerli film izleyici sayısının da 2018'de 44,5 milyonu aştığını bildirdi.
156 ülkeye ihraç edilen dizi filmlerin 350 milyon dolarlık ihracat büyüklüğüyle Türkiye'yi dünyada ikinci sıraya yükselttiğine dikkati çeken İşler, "Teklifle kurulması öngörülen, kamu kurum ve kuruluşları ile sektör temsilcilerini bir araya getirecek olan Destekleme Kurulu ile Dizi ve Yabancı Filmleri Destekleme Komisyonuyla kamu ile özel sektör arasında eşgüdüm sağlanarak bürokrasi ve kırtasiyenin önüne geçilecektir." ifadelerini kullandı.
İşler, yoğun şikayete neden olan sinemalardaki uzun reklam sürelerinin 10 dakikaya düşürülmesinin öngörüldüğünü belirtti.
- "Cem Yılmaz gelmeyecek ama bizi görecek"
Teklif sahibi olarak teklif hakkında bilgi veren AK Parti Hatay Milletvekili Hüseyin Yayman, "Aramızda farklı takımları tutan insanlar var. 'Galatasaraylılar el kaldırsın' desem, salonda bir kısım insanlar el kaldıracak; 'Fenerbahçeliler el kaldırsın' desem bir kısım insanlar el kaldıracak; 'Beşiktaşlılar, Trabzonsporlular el kaldırsın' desem bir kısım insanlar el kaldıracaktır ama 'Neşet Ertaş'ı ya da Sezen Aksu'yu sevenler el kaldırsın' desem, muhtemelen bütün salon el kaldıracaktır. İşte kültür, bizi biz yapan değerlerdir." diye konuştu.
Arjantin, Japonya ve Hindistan'da Türk dizilerinin izlendiğini ve fenomen olduğunu dile getiren Yayman, Türkiye'nin sinema ve dizi alanında çok önemli mesafeler aldığını söyledi.
Yayman, gazetecilerin kendisine, "Cem Yılmaz ya da Şahan Gökbakar da gelecek mi?" diye sorduklarını aktararak, "Gelmeyecekler ama o replikteki gibi bizi görecekler." dedi.
AK Parti'li Yayman, teklifin, "15 yıldır yoğun bir biçimde sinemacılar ve yapımcılarla birlikte çalıştıkları, beraber tartıştıkları ve olgunlaştırdıkları sinema yasası" olduğunu ifade etti.
Amaçlarının sinema sektörünü daha ileri taşımak olduğunu kaydeden Yayman, Türkiye'nin dünyanın açık hava müzesi olduğunu, bu nedenle dünyanın sinema platosu haline gelebileceğini ve bunun için de bu teklifin desteklenmesi gerektiğini söyledi.
Teklifle, ortak yapım desteği getirdiklerini anlatan Yayman, "Bütün film yapımcılarının bir araya gelmesi, potansiyel pazarlar oluşturulması konusunda ortak yapım desteği getirmekteyiz." diye konuştu.
Türkiye'nin Avrupa'da yüzde 63 ile en çok yerli film izlenen ülkelerin başında geldiğine işaret eden Yayman, Türkiye'nin dünyada ABD'den sonra en çok dizi ihraç eden ikinci ülke olduğunu belirtti. Hüseyin Yayman, ihraç edilen dizi filmlerinin, ülkenin tanıtımı için güçlü bir enstrüman haline geldiğini vurguladı.
Yayman, terör ve pornografi ile ilgili düzenlemelerin de teklifte yer aldığını söyledi.
2005 yılından itibaren sinemaya verilen destekler için yapılan başvuru sayısının arttığını aktaran Yayman, "2005'de başvuru sayısı 538 iken, 2018'de bu sayı 4 katına çıkarak 2081 oldu." bilgisini paylaştı.
- "Reklam süreleri 10 dakika ile sınırlandırılıyor"
AK Parti'li Yayman, teklifle, reklam sürelerinin 10 dakika ile sınırlandırılacağını ifade etti.
Son günlerde tartışılan önemli konulardan birisinin, "yapımcılarla sinema salonu sahipleri arasındaki anlaşmazlık" olduğunu anımsatan Yayman, "Bu konuda ortak aklı kullanmak, beraberce bu sorunu çözmek anlamında teklifte şunu öneriyoruz: Eğer yapımcı ile sinema salonu sahibi bir araya gelip anlaşma yaptıkları takdirde, promosyonların yapılması hususunda bir düzenlemeye gidebilirler, anlaşmaya varabilirler. Bunu, sinema salonu işletmecisiyle yapımcının inisiyatifine, ortaklaşmasına bırakıyoruz." dedi.
Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Haluk Dursun da sinema sanatının önünü açmak, desteklemek ve tanıtmak amacıyla bir çalışma yapıldığını belirterek, "Bunu yaparken, 'ben yaptım oldu' düşüncesi yerine, 'gelin beraber yapalım' düşüncesi ön planda oldu." diye konuştu.
Teklifin; sinema sanatının önünü açmak, sorunlarını çözmek, desteklemek, kamu ve özel sektör arasındaki dengeyi sağlamak amacı taşıdığını vurgulayan Dursun, yapacakları değişikliklerin, Türk sineması ve dizilerinin uluslararası arenada ülke kültürünü yayma amacı taşıyacağını söyledi.
- "Destekleme Komisyonunda çoğunluk sinemacılarda olmalı"
Komisyonda, daha sonra milletvekilleri söz aldı.
CHP Ankara Milletvekili Yıldırım Kaya, 9 kurum temsilcisinin toplantıda olduğunu belirterek, milletvekillerinden önce bu temsilcilerin görüşlerini aktarması gerektiğini vurguladı.
Teklife ilişkin eleştirilerini dile getiren Kaya, Dizi ve Yabancı Filmleri Destekleme Komisyonunda çoğunluğun, sinemacılarda olmasının önemine işaret etti.
İYİ Parti Ankara Milletvekili Şenol Bal, hangi filmlerinin çekileceği konusuna Kültür ve Turizm Bakanlığının karışmaması gerektiğini belirtti.
Emrullah İşler, milletvekillerinin teklifle, filmlerin yasaklanabileceğine ilişkin endişelerini dile getirmeleri üzerine; son yıllarda İngiltere'de 8 filim yasaklanırken, Türkiye'de 2004 yılından bu sayının 3 olduğuna işaret etti.
Teklifin komisyondaki görüşmeleri devam ediyor.