GÖKHAN YILMAZ - Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Cumhur Aydemir, bebeklerde 6 aydan sonra görülen pamukçuk enfeksiyonunun bağışıklık sistemi yetersizliğine işaret edebildiğini söyledi.
Aydemir, AA muhabirine, pamukçuğun yeni doğan bebeklerin ağız mukozası, dil, dudaklar ve damaklarındaki mantar enfeksiyonlarının çoğalmasıyla oluşan hastalık olduğunu belirtti.
Her yaş grubunda olduğu gibi yeni doğan bebeklerde de bazı mantarların normal vücut florasında bulunduğuna değinen Aydemir, "Özellikle annelerin meme uçlarındaki enfeksiyon, anne veya bebeğe antibiyotik kullanılması ya da bağışıklık sisteminin baskılandığı durumlarda bu mantar enfeksiyonları artarak, genellikle başlangıçta ağız içerisinde pamukçuk enfeksiyonu şeklinde bulgu verir." diye konuştu.
Enfeksiyonun ağız içerisinde beyaz plaklarla görüldüğünü anlatan Aydemir, genelde bebekte emmede azalma, huzursuzluk, sürekli ağlama, besin reddi ve kusma gibi bulgularla ortaya çıktığını kaydetti.
Aydemir, antibiyotik kullanım şeklinin pamukçuk oluşumunda etkili olduğuna işaret ederek, şöyle devam etti:
"Bebeğin ağız içinde pamukçuk enfeksiyonu gelişmesi, oral mukoza ve ağız içi florasındaki mikroorganizmaların dengesinin 'candida albicans' olarak adlandırdığımız mantar mikroorganizmalarının artması ve floradaki koruyucu bakterilerin azalması sonucu bozulmasıyla gelişir. Bu duruma neden olan sebeplere bakıldığında, genelde anne ve bebeklerde gereksiz antibiyotik kullanımı faydalı bakterilere zarar vererek mantar enfeksiyonlarını artırır. Benzer şekilde anne sütü alamayıp biberonla mama alan bebeklerde hijyen sorunlarına bağlı olarak daha sık görülür."
Anne sütüyle beslenen bebeklerde, hem ağız içi hem de bağırsaklarda normal floradaki faydalı bakterilerin sayısı ve türü daha fazla olduğu için mantar enfeksiyonlarına karşı koruyuculuk sağladığını belirten Aydemir, "Bu nedenle pamukçuğu önlemek için çocuklarda gereksiz antibiyotik kullanımından kaçınılmasına ve mümkün olduğunca anne sütüyle beslenmeye önem veriyoruz." dedi.
Aydemir, bebeklerde ağız hijyeninin önemine dikkati çekerek, "Beslenme sonrası özellikle reflüsü olan bebeklerde dil üzerinde kalan süt kalıntılarının temizlenmesi önemli. Pamukçuk olduktan sonra tedavisinde antifungal damlalarımız var. Bebeğin ağız içerisine damlattığımızda damlalarla ortalama 5-7 günde çoğunlukla tedaviye iyi yanıt veriyor." diye konuştu.
- "Takip edilmezse başka organları etkileyen daha ağır hastalıklar ortaya çıkabilir"
Aydemir, bazı durumlarda probiyotik takviyesinin mantar enfeksiyonlarını azalttığına dikkati çekerek, ağızdan verilen probiyotiklerin canlı bakteriler olduğunu, bebeklerde birtakım bağırsak şikayetlerini ve pamukçuğu azalttığını kaydetti.
Pamukçuğu bazı durumlarda ılık suyla veya karbonatlı suyla temizlemeyi tedavi amacıyla değil önleme amacıyla tavsiye ettiklerinden bahseden Aydemir, erken dönemde özellikle diş etinde, dil üzerinde, damakta süt veya mama kalıntılarının karbonatlı ılık suyla temizlenmesinin pamukçuğu önleme açısından faydalı olabileceğini bildirdi.
Aydemir, pamukçuk hastalığının takip edilmesinin önemli olduğunu vurgulayarak, şunları kaydetti:
"Pamukçuğu belli durumlarda çok sık görüyoruz ama özellikle 6 aydan sonra çocuğun ağzında pamukçuk enfeksiyonu görülüyorsa, bu çocukları bağışıklık sistemi yetersizliği açısından takip etmeyi mutlaka öneriyoruz. Takip edilmezse başka organları etkileyen daha ağır hastalıklar ileri aylarda ortaya çıkabilir. İlaç tedavisi ile düzelmeyen veya sık tekrar eden pamukçuk hastalığı bağışıklık sistemi yetersizliği hastalıklarının ilk ve en erken bulgusu olarak karşımıza çıkabilmektedir. Bu nedenle bebeklik döneminde mantar enfeksiyonuna yönelik ağızdan verdiğimiz antifungal tedaviye rağmen 1 aydan uzun süre düzelmeyen veya 6 aydan büyük bebeklerde tekrarlamaya devam eden pamukçuk enfeksiyonlarında bebeğin bağışıklık sistemi yetersizliği açısından tetkik edilmesi gereklidir."