SÜMEYYE DİLARA DİNÇER - ABD'nin Ankara Büyükelçisi Jeff Flake, Türkiye'deki elçilik deneyimini "başka bir görevle karşılaştıramayacağını" belirterek, Türkiye ile ABD arasında 70 yılı aşkın süredir devam eden müttefiklik ilişkisinin önemini vurguladı.
Ankara'da görev süresi sona eren Büyükelçi Flake, ABD-Türkiye ilişkilerini ve buradaki hayatını, deneyimlerini, Büyükelçilik konutunda eşi Cheryl Flake ile AA muhabirine anlattı.
Flake, Türkiye'de bulunmaktan memnuniyet duyduğunu, 3 yıl önce buraya gelmek için sabırsızlandığını ifade ederek, şimdi ayrılmanın çok zor geldiğini söyledi.
Türkiye'de görev yapmanın, diğerlerinden daha farklı deneyimler sunduğuna işaret eden Flake, AA ekibine gezdirdiği Büyükelçilik konutunun, ABD'nin Bağımsızlık Günü, Cadılar Bayramı ve Paskalya gibi özel günlerde büyük organizasyonlara ev sahipliği yaptığını kaydetti.
Flake, oturma odasında, çok önemli bulduğunu dile getirdiği eski ABD Başkanı Abraham Lincoln tarafından kaleme alınmış mektubu gösterirken, konutta en çok sevdiğin odanın "sinema salonu" olduğunu belirtti.
Jeff Flake, yıllar önce inşa edilen binadaki salon için "Bu bizim 1950'lerdeki sinema salonumuz." diyerek, görev süresi boyunca bu salonda maç, film ve televizyon programlarını ailece izlediklerini, ailesiyle sinema salonunda vakit geçirmekten keyif duyduğunu anlattı.
- "Türkiye'de elçi olmayı, başka bir görevle karşılaştıramayız"
Flake, Türkiye'de elçi olmayı "Senato'da, Washington'da 18 yıl çalıştım, bu çok farklı. Bu denizaşırı hayat bizim için farklı. Bunu başka bir görevle karşılaştıramayız." sözleriyle ifade ederek, Türkiye'de çok sayıda şehri birden fazla kez ziyaret ettiğini söyledi.
Büyükelçi Flake, eşiyle Türkiye'de seyahat ettiği yerlerin fotoğraflarının hikayelerinden de bahsederek ABD'den ziyaretlerine gelen 5 çocuğuyla gün doğumunda sıcak hava balonuyla Kapadokya üzerinde süzüldüklerini ve Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşunun 100. yıl dönümünde Anıtkabir'i ziyaret ettiklerini söyledi.
ABD'den çok sayıda aile üyesinin kendilerini Ankara'da ziyaret ettiğini aktaran Flake, Ayasofya'da çekilen aile fotoğrafını göstererek, "Ayasofya'nın manzarasını izlemeyi çok seviyoruz, asla eskimez. Gerçekten çok güzel bir yer. Tüm arkadaşlarımızı ve ailemizi de oraya götürdük." diye konuştu.
- Kapalıçarşı çatısındaki "James Bond"
Sosyal medyada büyük ilgi gören, Kapalıçarşı'nın çatısında koşarken çekilen fotoğrafı için Flake, "Bu eğlenceliydi, çok eğlenceliydi, James Bond gibi." dedi.
Flake, Türkiye'nin kıyılarını gezmekten keyif aldığını, Akdeniz ve Ege sularında yüzdüğünü ve zıpkınla aslan balığı avladığını kaydetti.
Türkiye'deki en çok beğendiği yerin İstanbul Boğazı olduğunu, Asya kıtasından Avrupa kıtasına yüzdüğünü belirten Flake, bu tecrübesini "harikaydı" şeklinde nitelendirdi. Flake, kısa süre önce Karadeniz Bölgesi'ni ziyaret ettiğini ve Karadeniz'de daha önce hiç görmediği kadar yeşili gördüğünü vurguladı.
- "Filenin Sultanları, onlar çok iyiler."
Görev süresi boyunca Türkçe öğrenmeyi denediğini ancak zorlandığını itiraf eden Flake, Türkçe konuşarak "Kuzu eti sevmiyorum." dedi ve geleneksel Türk yemeklerinden en fazla kebap yemeyi sevdiğini söyledi.
Sporla da yakından ilgilenen ve tenis oynayan Flake, "Buraya gelirken, bu kadar çok profesyonel spor izleyebileceğimizi ve iyi oynanan sporlar izleyebileceğimizi düşünmemiştik. Açıkçası, Amerikan futbolundan çok farklı olan futbolu sevmeye başladık." ifadelerini kullandı.
Flake, Fenerbahçe ve Beşiktaş takımlarının futbol maçlarını izlediğini, basketbol maçlarına gittiğini, Türk liglerini "çok iyi" bulduğunu belirterek, "(Türkiye) Maçları izlerken eğleniyoruz. En iyisi belki de kadın voleybolu: Filenin Sultanları, onlar çok iyiler." diye konuştu.
- "Sonsuza kadar yetecek kadar Türkiye'den aldığımız havlumuz var"
Türk halkının çok cömert olduğunu vurgulayan Büyükelçi Flake, ABD'ye beraberinde götüreceği hediyeleri ve anıları olduğunu kaydetti.
Flake, "Bence sonsuza kadar yetecek Türkiye'den aldığımız havlumuz var." dedi.
- Unutulmaz bir an
Büyükelçi Flake, 3 yıllık görev süresi boyunca unutamayacağı birçok anı biriktirdiğini ancak 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş merkezli depremlerin kendisini derinden etkilediğini dile getirdi.
"Deprem zamanında, deprem bölgesine gitmek ve dünyanın Türkiye'ye yardım etmek için bir araya geldiğini görmek… Bunun nedeni, dünyanın diğer bölgelerini doğal afetler vurduğunda Türkiye'nin dünyanın geri kalanına yardım etmesiydi. Amerika ve dünyanın geri kalanı, Türkiye'ye borcunu ödüyordu." ifadelerini kullandı.
- Türkiye-ABD müttefiklik ilişkisi
Türkiye-ABD ilişkilerini de değerlendiren Flake, Türkiye ile ABD arasındaki müttefiklik ilişkisinin 70 yılı aşkın süredir devam ettiğini belirterek, müttefikliğin önemini vurguladı.
Bugün ilişkilerin her zaman olduğundan daha güçlü olduğunu, ticaret ve turizm bakımından da geliştiğini kaydeden Flake, "Türkler ABD'ye gidiyor, ABD'de birçok Türk ziyaretçi var. ABD'liler buraya geliyor. Bu, eğitim fırsatlarını artırıyor. Bunun giderek arttığını görmek harika." diye konuştu.
- Zor anlar
Türkiye'deki görev süresi boyunca zorlandığı anlara da değinen Flake, Rusya-Ukrayna Savaşı'nın ilk döneminde Washington'da birçok kişinin "Türkiye şimdi ne yapacak? Türkiye nasıl yanıt verecek?" sorusunu sorduğunu aktararak, Türkiye'nin, Ukrayna'nın egemenliğine saygı duyarak Montrö Sözleşmesi'ni devreye sokmasının kendilerine yardımcı olduğunu söyledi.
Flake, "Mesela, NATO'nun İsveç ve Finlandiya'yı da içine alarak genişlemek istemesi ve Türkiye'nin rıza vermemesi nedeniyle zor zamanlar oldu, bu zordu. Çünkü Washington'dakiler 'Bu daha hızlı olabilir mi?' diye konuşuyordu. Evet oldu, eninde sonunda oldu. Türkiye'nin de gerçek kaygıları vardı ve bunlar giderildi, böylece herkes için kazan-kazan durumu oluştu." ifadelerini kullandı.
- "Bu önemli bir ilişki olmaya devam edecek"
Yeni bir seçim dönemine giren ABD'nin dış politikasına yönelik değerlendirmede bulunan Flake, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Ben bir Demokrat tarafından atanan bir Cumhuriyetçiyim, bu farklı bir şey. Beyaz Saray'a kim gelir gelsin, ister Cumhuriyetçi ister Demokrat, Türkiye ile ilişkileri sağlam kalacak, müttefik kalacak. Capitol Hill'deki meslektaşlarımın ve yönetimdeki kişilerin, bu ilişkinin önemli olduğunu bildiklerini biliyorum."
Türkiye'ye geldiği andan şu ana kadar Türk halkı tarafından nezaketle karşılandığını söyleyen Flake, "Buradaki insanların, bu ortaklığa, sahip olduğumuz bu ittifaka değer verdiğimizi bilmelerini istiyorum, bu bizim için önemli." dedi.
Flake, Türkiye'nin dış politikasına değinerek şunları kaydetti:
"Bir Amerikalı olarak, Türkiye'nin, bölge ve dünya güvenliği için yaptıklarından memnuniyet duyuyoruz. (Türkiye) İyilik için bir güç, güçlü bir müttefik ve bu önemli."
- "En çok hatırladığım şey Türk halkının nezaketi ve cömertliği"
Cheryl Flake de Ankara'dan ayrılacağı için üzüldüğünü ancak Türkiye'yi güzel anılarla hatırlayacağını vurgulayarak, "Bu kadar çok arkadaş edineceğimi ve bu güzel ülkeye bu kadar bağlanacağımı hiç düşünmemiştim. Bu yüzden çok zor olacak." diye konuştu.
Türkiye'ye gelişinin ilk olmadığını, yıllar önce üniversitedeyken bir müzik grubuyla buraya geldiğini anlatan Flake, "ABD Büyükelçisi'nin eşi olarak geri döneceğimi hiç hayal etmemiştim." dedi.
Cheryl Flake, "Üniversitedeyken buraya geldiğimde bu ülkenin güzelliği hafızamda kalmış ama en çok hatırladığım şey, Türk halkının nezaketi ve cömertliği." ifadesini kullandı.
Büyükelçilik konutunda vakit geçirmekten zevk aldığını söyleyen Cheryl Flake, 5 yaşında müzik öğretmeni ebeveynlerinden piyano çalmayı öğrendiğini, konutta da pazar günleri piyano çaldığını dile getirdi.
Cheryl Flake, yemek salonunda çok sayıda misafir ağırladığını, bir keresinde öğrencileri ağırlarken telefonlarını bir sepete koydurarak sosyal medyadan uzak kalmalarını ve böylelikle sohbet ederek keyifli zaman geçirmelerini sağladıklarını anlattı.
Konut içerisinde en çok sevdiği odanın bol güneş ışığı alan "Güneş Odası" olduğunu kaydeden Cheryl Flake, konutun her köşesinde asılı ABD eyaletlerinden manzaraların yer aldığı tabloları tanıttı.
- İstanbul'da tekneyle açılarak İstanbul Boğaz'ını izlemek
Cheryl Flake, beşinci deneme olsa da Kapadokya'da balona binmeyi başarabildiklerini anlatarak "Sonunda oldu ve rüzgar bizimleydi, muhteşemdi. Yüzmek gibiydi, büyülüydü bunu sevdik." dedi.
Eşi Büyükelçi Flake'in İstanbul'da Kapalıçarşı'nın çatısında çekilen fotoğrafı göstererek "İşte bu da Jeff'in favorisi. Google'da arama motoruna 'James Bond Kapalı Çarşı' yazınca karşınıza çıkan ilk resim bu oluyor, gerçek James Bond değil, bu çok komik." ifadesini kullanan Cheryl Flake, Türkiye'de en çok İstanbul'da tekneyle açılarak boğazı izlemekten keyif aldığını söyledi.
Türkiye'de en sevdiği geleneksel tadın, dondurma ve en beğendiği yerin de "Göcek" olduğunu belirten Cheryl Flake, "Göcek'i seviyorum. Daha sessiz bir yer, suyu güzel ve sıcak, çok seviyorum. Bana büyüdüğüm Güney California'yı hatırlatıyor." diye konuştu.
Cheryl Flake, Türkçe öğrenmekte zorlandığını ifade ederek, öğrendiği Türkçe kelimeleri, "Nasılsınız?", "Çok teşekkür ederim." olarak sıraladı.
Eşi gibi tenis oynayan Cheryl Flake, Paris Yaz Olimpiyatları'nda Türk ve ABD takımları için tezahürat yapacağını dile getirerek, "Kadın voleybol takımının kaptanı Eda'yı biliyoruz. Onları Olimpiyatlar'da izleyeceğimiz için heyecanlıyız." dedi.
Kahramanmaraş merkezli depremlere değinen Cheryl Flake, deprem bölgesinde bir kız çocuğuyla çektirdiği fotoğrafı göstererek, "Burası deprem bölgesi, bunlar bağışlanan (konteyner) evler. Bu güzel kız yanıma geldi ve bana kocaman sarıldı, onunla bir fotoğraf çektirdik." ifadelerini kullandı.
Cheryl Flake, Türkiye'de unutamayacağı bir anı ise şöyle anlattı:
"Depremi ve Ankara'daki insanların Gaziantep'te hayatını kaybedenlerin yasını nasıl tuttuklarını unutamıyorum. Sanki tüm ülke evlerini, aile üyelerini ve sevdiklerini kaybedenler için yas tuttu. Bu yüzden bunun bizim için çok etkileyici olduğunu söylemeliyim. Zor bir zamandı."
Cheryl Flake, Türkçe konuşarak, bu ayrılığın bir "güle güle" olmadığını, sadece "sonra görüşürüz" olduğunu da sözlerine ekledi.