BRÜKSEL (AA)- Avrupa Birliği (AB) üyesi 27 ülkenin lideri, birliğin gelecekteki bütçesini görüşmek için Brüksel'de bir araya geldi.
AB Liderler Zirvesi girişinde basına açıklamalarda bulunan AB Konseyi Başkanı Charles Michel, "Zirvede AB'nin gelecekteki bütçesi ele alınacak." dedi.
Michel, son haftalarda liderlerle yoğun görüşmeler yaptığını anımsatarak, "Bütçe konusunda farklı beklentiler ve farklı kaygılar bulunuyor. Bunların tamamı meşrudur. Önümüzdeki saatler veya günlerde bütçe konusunda bir ilerleme sağlanmasının mümkün olduğuna inanıyorum." ifadelerini kullandı.
AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen de, "Bugün AB'nin bütçesini müzakere edeceğiz. Uzun ve zorlu bir müzakere olacak." diye konuştu.
AB'nin gereksiminlerini karşılayan modern bir bütçeye ihtiyaç duyduğuna dikkati çeken Von der Leyen, "Bizim açımızdan bütçenin yüzde 25'inin Avrupa Yeşil Anlaşması ile uyumlu projelere aktarılması önemli." değerlendirmesinde bulundu.
Von der Leyen, bütçenin plastik atıklardan ve emisyon ticaretinden alınacak yeni kaynaklara ihtiyaç duyduğunu ifade etti.
- "Çözüm bulmakta kararlıyız"
Almanya Başbakanı Angela Merkel ise olağanüstü zirvenin AB'nin gelecek 7 yılındaki bütçesini görüşmek için düzenlendiğini belirterek, "Bütçe konusunda bir çözüm bulmakta kararlıyız." diye konuştu.
Üye ülkelerin üstesinden gelmesi gereken önemli farklılıklar bulunduğuna işaret eden Merkel, bütçe görüşmelerin karmaşık olduğunu sözlerine ekledi.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron da, "Fransa'nın amacı tarım konusunda ortak bir politikanın belirlenmesidir." ifadesini kullandı.
Bütçe konusunda daha fazla çalışma yapılması gerektiğini ifade eden Macron, "Çıkarlarımızı koruyan bir anlaşma sağlanması için gereken her şeyi yapacağım. Bu zirvede bir anlaşma sağlanması imkanı var." değerlendirmesinde bulundu.
Macron, AB'nin bütçesinin iyileştirilmesi gerektiği sözlerini ekledi.
- "Müzakereler yeni başlıyor"
Finlandiya Başbakanı Sanna Marin, "Bu müzakereler yeni başlıyor. Üye ülkeler halen birbirinden çok uzakta. Umarım önümüzdeki günlerde bir anlaşma sağlanır." dedi.
İsveç Başbakanı Stefan Löfven, "Müzakereler başlıyor ancak AB üyesi ülkeler birbirinden çok uzak noktada." diye konuştu.
Löfven, Danimarka, Avusturya, Hollanda ve İsveç'in bütçeye katkının artırılmasına karşı olduklarını, dijitalleşme ve çevre gibi alanlara daha fazla mali kaynak aktarılması için bütçenin modernize edilmesi gerektiğini anlattı.
Uyum ve tarım politikalarında harcamaların düşürülebileceğini ifade eden Löfven, bütçeye hukukun üstünlüğü mekanizması gerektiğini dile getirdi.
- "Daha azla daha fazlasını yapmamız mümkün değil"
Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis de, "Daha azla daha fazlasını yapmamız mümkün değil. Tarım, uyum ve sınır yönetimi ile ilgili politikalar için daha büyük bir bütçe gerekiyor." değerlendirmesinde bulundu.
AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilcisi Josep Borrell ise, "Bütçe güvenlik ve savunma konusunda yeterince hırslı değil. Eğer küresel bir oyuncu olmak istiyorsan bunun bedelini ödemelisin." diye konuştu.
- Bütçe hakkında
Zirvede, AB'nin gelecekteki bütçesi üye ülke liderlerince ele alınacak. Liderler, birliğin 2021-2027 dönemine ilişkin bütçesini içeren Çok Yıllı Mali Çerçeve'nin (MFF) boyutu ve harcama alanları hakkında görüşlerini paylaşacak.
AB'nin 2021-2027 dönemine ilişkin bütçesinin üye ülkelerin GSMH'sinin ne kadarı olacağı müzakere edilecek.
Bu çerçevede, bazı Batı Avrupa ülkeleri bütçenin GSMH'nin yüzde 1'i kadar olmasını isterken, özellikle daha az gelişmiş Doğu ve Güney Avrupa ülkeleri, bu oranın daha yüksek olmasını talep ediyor. Avrupa Parlamentosu (AP) ise bütçenin GSMH'nin yüzde 1,3'üne kadar çıkartılması istiyor.
Toplam 1 trilyon avro civarındaki bütçe müzakerelerinde küçük yüzdelik dilimler toplamda yüzlerce milyar avroluk farka neden olabiliyor.
Daha az gelişmiş AB ülkeleri, bütçede yer alan uyum programlarına ciddi oranda mali katkı verilmesini istiyor. Söz konusu programlar, az gelişmiş bölgeleri kalkındırmaya yönelik projelere finansal destek sağlıyor. Batı Avrupa ülkeleri ise söz konusu kaynakların azaltılmasını ve hukukun üstünlüğü gibi şartlara bağlanmasını talep ediyor. Zirvede, bu konuda ciddi tartışma yaşanması bekleniyor.
AB'nin Ortak Tarım Politikası (CAP) çerçevesinde tarım ve hayvancılığa yönelik sağlanan destekler konusunda da üye ülkeler farklı yaklaşım sergiliyor. Özellikle sanayileşmiş Avrupa ülkeleri, tarımsal desteklemelerin azaltılmasını ve verilen desteklemelerin yeni mekanizmalarla daha iyi denetlenmesini istiyor.
İngiltere'nin ayrılmasıyla AB üyesi ülke sayısının 27'ye gerilemiş olması ve bütçede yaklaşık 75 milyar avroluk mali eksilmenin ne şekilde telafi edileceği de liderlerce tartışılacak konular arasında yer alacak.
AB üyesi ülkelerin bütçeden farklı beklentileri olması nedeniyle yapılacak görüşmelerin kısa sürede tamamlanması öngörülmüyor.
AB'nin 2021-2027 dönemi bütçesine yönelik Çok Yıllı Mali Çerçeve müzakerelerinin 2020 yılında tamamlanması gerekiyor.
Uzun vadeli AB bütçesine ilişkin karar, AP onayı ve üye ülkelerin AB Konseyi'ndeki oy birliği ile belirleniyor.
AB'nin mevcut yaklaşık 1 trilyon avroluk mali çerçevesi, 2014-2020 dönemini kapsıyor.