Afrika kıtası, iklim değişikliğinden orantısız olarak zarar görüyor

Dünya Meteoroloji Örgütü (DMÖ), küresel sera gazı emisyonlarının yalnızca bir kısmından sorumlu olan Afrika kıtasının iklim değişikliğinden orantısız olarak zarar gördüğünü bildirdi.

DMÖ tarafından "Afrika'da İklim Durumu 2022" başlıklı rapor yayımlandı. Buna göre, Afrika'daki sıcaklık artış oranı son yıllarda yükseldi, hava ve iklimle ilgili tehlikeler daha şiddetli hale geldi.

Küresel sera gazı emisyonlarının yalnızca bir kısmından sorumlu olan Afrika, iklim değişikliğiyle ilgili doğa olaylarından orantısız olarak etkileniyor.

Bu durum gıda güvencesi, ekonomi ve ekosistemlere zarar verirken, yerinden edilmeleri ve göçü tetikliyor. İklim değişikliği, azalan kaynaklar üzerindeki çatışma tehdidini de kötüleştiriyor.

İklim uyumuna yönelik finansman eksikliği kıtada atılması gereken adımları engelliyor.

- 110 milyon kişi doğal afetlerden doğrudan etkilendi

Afrika'da geçen yıl 110 milyon kişi, hava durumu, iklim ve suyla ilgili tehlikelerden doğrudan etkilenirken, doğal afetler 8,5 milyar dolardan fazla ekonomik zarara neden oldu.

Kıtada yüzde 48'i kuraklık ve yüzde 43'ü selle ilgili olmak üzere 5 bin kayıp rapor edilirken, eksik raporlama nedeniyle gerçek rakamların daha yüksek olduğu tahmin ediliyor.

İklim değişikliği, Afrika'da geçim kaynaklarının ve ulusal ekonomilerin başında gelen tarımı olumsuz etkilerken, tarımsal verimlilikte 1961'den bu yana yüzde 34 azalma kaydedildi. Bu durum, diğer bölgelerle kıyaslandığından "tarımsal verimlilikte en yüksek düşüş" olarak öne çıktı.

Afrika ülkelerinin tahmini yıllık gıda ithalatının 2025'e kadar yaklaşık üç kat artarak 110 milyar dolara çıkması öngörülüyor.

Birleşmiş Milletler Afrika Ekonomik Komisyonunun Afrika İklim Politikası Merkezi'ne göre, Afrika'da iklim değişikliği nedeniyle oluşan kayıp ve hasar maliyetlerinin, küresel ısınmanın derecesine bağlı olarak 290 ile 440 milyar dolar arasında değişeceği öngörülüyor.

Yaşanan hızlı ısınma ve aşırı sıcaklar Kuzey Afrika'da etkisini daha çok hissettirirken, Cezayir ve Tunus'taki orman yangınlarına neden oldu.

- Kuraklık, ülke içinde yerinden edilmeleri artırıyor

Afrika Boynuzu'da son 40 yılın en kötü kuraklığı yaşanırken, özellikle Kenya, Etiyopya ve Somali bu durumundan etkilendi.

Kuraklığın etkisiyle Somali'de 1,2 milyon kişi ülke içinde yerinden edilirken, Etiyopya'da bu sayı 512 bin olarak kayıtlara geçti.

Sahel'in pek çok kısmı muson yağmurları sırasında ciddi su baskınlarına maruz kalırken, Nijerya, Nijer, Çad ve Sudan'ın güneyi en çok etkilenen bölgeler oldu.

Afrika'da 50'den fazla ülke Ulusal Katkı Beyanlarını (NDC) sunarken, tarım, gıda güvencesi, su, afet riskinin azaltılması ve sağlık, iklim değişikliğine uyum için en öncelikli konular arasında yer aldı.

Afrika'nın NDC'lerinin uygulanması için 2020-2030 arasında 2,8 trilyon ABD dolarına ihtiyaç duyuluyor.

- Afrika'da daha fazla kişi tehlike altında

Raporda görüşlerine yer verilen DMÖ Genel Sekreteri Petteri Taalas, Afrika'nın küresel sera gazı emisyonlarının yüzde 10'unun azından sorumlu olduğunu ancak iklim değişikliğinden orantısız şekilde olumsuz etkilendiğini kaydetti.

Sıcak hava dalgaları, aşırı yağışlar, seller, tropikal kasırgalar ve uzun süreli kuraklıkların toplumlar ve ülkeler üzerinde yıkıcı etkisi olduğunu vurgulayan Taalas, giderek artan riskler nedeniyle daha fazla kişinin tehlike altında olduğunu kaydetti.

Taalas, "Afrika'da hava durumu gözlemlerinde büyük boşluklar var. Maalesef erken uyarı sistemleri yeterli değil. Bu açığı kapatmaya ve hayat kurtaran erken uyarıların herkese ulaşmasını sağlamada kararlıyız." değerlendirmesinde bulundu.