9 bin yıllık Yumuktepe Höyüğü'nde Hitit ve Bizans dönemlerinin izleri araştırılıyor

SERKAN AVCI - Milattan önce 7 binli yıllara uzanan geçmişiyle Anadolu'nun en eski yerleşim yerlerinden biri olan Mersin'deki Yumuktepe Höyüğü'nde yürütülen arkeolojik kazılarla geçmişte ortaya çıkarılan Hitit ve Bizans dönemlerine ait yapılarda yeni ipuçları araştırılıyor.

İlk arkeolojik kazıları 1937 yılında başlayan ve çok sayıda uygarlığın izlerini taşıdığı için "Medeniyetler Beşiği" olarak da anılan Toroslar ilçesindeki höyükte, Neolitik dönemden başlayan ve Orta Çağ'a kadar süren çok sayıda tabakanın kalıntıları bulunuyor.

Kültür ve Turizm Bakanlığı desteğiyle başlatılan 30. dönem kazı çalışmaları, İtalya'daki Bari Aldo Moro Üniversitesinin Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Giulio Palumbi başkanlığında sürüyor.

Hititolog, arkeolog ve sanat tarihçilerinin aralarında olduğu 20 kişilik ekip, höyüğün kuzey cephesinin doğu ve batı yönlerindeki alanlarda çalışma yürütüyor.

Höyüğün "terası" olarak adlandırılan Bizans Dönemi yerleşim alanı ile 1939'da ortaya çıkarılan Hitit Dönemi sur yapısında yoğunlaşılan arkeolojik kazılarda, iki döneme ait yeni bulguların izi sürülüyor.

- Bizans Dönemi mercek altında alınıyor

Kazı başkanı Prof. Dr. Giulio Palumbi, 9 bin yıllık Yumuktepe Höyüğü'nün önemli antik yerleşim alanlarından biri olduğunu söyledi.

Bu yıl tarihi alandaki kazı çalışmalarında yeni bulgulara ulaşmayı amaçladıklarını anlatan Palumbi, şöyle devam etti:

"Yeni dönemde höyüğün yeni alanlarında çalışmaya başladık. 1930-1940'lı yıllarda Liverpool Üniversitesi'nden John Garstang'ın burada yürüttüğü çalışmalarda Hitit Dönemi'ne ait sur duvarının temelinin olduğu yapılar tespit edilmişti. Önceki kazı başkanımız Isabella Caneva da höyüğün kuzeybatısında Kalkolitik Çağ'a ait sur yapılarını ortaya çıkarmıştı. Yeni çalışmalarımızda değişik hedeflerimiz var. Özellikle höyüğün zirvesinde ve teraslarında tespit edilen Bizans Dönemi yerleşmesinin ne kadar geniş olduğu, konumu ve alanı hakkında yeni bulgulara ulaşmak istiyoruz."

- Hitit Dönemi sur yapısının devamını ortaya çıkarmak istiyorlar

Palumbi, geçmiş dönemlerde ulaşılan bilgileri takip ettiklerini belirtti.

John Garstang'ın tespit ettiği Hitit Dönemi sur yapısının devamını bulmanın da hedefleri arasında yer aldığını vurgulayan Palumbi, şöyle konuştu:

"John Garstang bu çalışmalarıyla Geç Tunç Çağı süresince Yumuktepe'de çok önemli bir yerleşme olduğunu söylüyor. Ayrıca eski kazılardan itibaren şu ana kadar çok sınırlı verilere sahip olduğumuz Erken Tunç Çağı'na ilişkin yeni bulgular elde etmeyi hedefliyoruz. Bu şekilde daha önceki yıllarda hakkında az şey bildiğimiz dönemlerle ilgili bilgileri artırmayı hedefliyoruz. Milattan önce 3 binli yıllarda Yumuktepe'nin Batı Anadolu ve Akdeniz'deki rolünü, bu bölgelerle iletişiminin ne düzeyde olduğunu anlamaya çalışıyoruz."

- Arkeopark projesiyle turizme kazandırılacak

Yaklaşık 100 yıl önce ilk kazıları yapılan höyüğün arkeopark projesiyle tarihe miras bırakılacağına dikkati çekerek, şunları kaydetti:

"Kazı çalışmalarının yanında yürüttüğümüz çok önemli bir arkeopark projemiz var. Mersin Büyükşehir Belediyesinin desteğiyle yapılan arkeopark projesi kapsamında, kazı alanlarındaki bazı yerlerin çatıyla örtülüp turizme kazandırılması hedefleniyor. Bu şekilde sadece akademik ya da arkeolog çevresinin dışında tüm vatandaşlar burada yürüttüğümüz çalışmalar hakkında bilgi ve ortaya çıkardığımız yapıları görme şansına sahip olacak."