28. İstanbul Tiyatro Festivali, "Müfettişler" oyunuyla başladı

İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) tarafından, Koç Holding Enerji Grubu Şirketleri sponsorluğunda düzenlenen "28. İstanbul Tiyatro Festivali", "Müfettişler" oyununun prömiyeri ile başladı.

Melih Cevdet Anday'ın yazdığı, Engin Hepileri'nin yönettiği oyunun, Maximum Uniq Hall'de sanatseverlerle buluştu.

Festivalin küratörü Mehmet Birkiye, AA muhabirine yaptığı açıklamada, bu yıl 14 yerli ve 5 yabancı oyunu seyirciyle buluşturacaklarını belirterek, "Yerli oyunlarımızı, daha çok, daha önce yaptıkları işlerle Türk tiyatrosunu hem farklı boyutlara taşımış hem de nitelikli işler yapmış arkadaşlarımızdan rica ettik. Bazılarının imkanları vardı ve kabul etti. Hepsi çok büyük ilgi gösterdi ama bazıları da şartlardan dolayı olmadı. Bize katılan tüm arkadaşlara çok teşekkür ediyoruz." dedi.

- "Tiyatronun temel işlevlerinden biri de diğer insanlarla empati ve bağ kurmak"

Festivalde yabancı oyunların William Shakespeare ağırlıklı olduğuna işaret eden Birkiye, "Elimizdeki imkanlar doğrultusunda biraz böyle oldu. 'Madem ki bir Shakespeare geliyor, hadi bir iki tane daha olsun.' dedik. Özellikle Declan Donnellan'ın gelmesini çok istiyordum. Onun da Shakespeare oyunu müsaitti. Başka oyunları da vardı. Mesela İspanyol trajedisi vardı. Türk seyircisinin onu da izlemesini isterdim ama o oyun müsait değildi." diye konuştu.

Birkiye, tiyatronun hayatın içerisinde her zaman yeni bir ufuk açması gerektiğini aktararak, şunları kaydetti:

"Tiyatronun bize farklı bakış açıları getirmesi lazım. Farklı bakış açıları da diğer insanları daha iyi anlamamızı, kavramamızı, empati kurmamızı ve ötekini kabul etmesek, aynı fikirde olmasak bile daha anlayışla bakmamızı sağlamalı. Tabii ki tiyatronun temel işlevlerinden biri de bu, diğer insanlarla empati ve bağ kurmak. Çünkü tiyatro sonuçta, bir teze karşı çıkan bir antitezle oluşur. Yani birinin sizin fikrinize karşı çıkması lazım. Bu fikir doğru, yanlış, şu, bu olur ama en kötü fikirde bile bazı gerçekler ve haklılıklar vardır. Tiyatro biraz da bu yönden, insanlar arası barışa giden bir yol."

Bu yılki festivale tüm tiyatroseverleri davet eden Birkiye, "Festival dediğimiz şey, bir aylık sürede hayatımızda tiyatronun birinci gündem maddesi olması, ana eksene oturması. Umarım herkesin, özellikle tiyatro seyircilerinin ana eksenine bu ay festival oturur ve bol bol oyun izlerler." ifadelerini kullandı.

- "Oyun 1970'li yıllarda yazılmış olsa da günümüze dair büyük söylemleri var"

Engin Hepileri ise "Müfettişler" oyununun Melih Cevdet Anday'ın Türk tiyatrosuna armağanı olduğunun altını çizerek, "Anday, Türk şiirinin ve edebiyatının en önemli isimlerinden. Böyle çok değerli bir yazarın oyununu, toplumsal gerçekçi bir metni oynuyoruz. Gerçekten oyun, 1970'li yıllarda yazılmış olsa da günümüze çok büyük söylemleri var. Bu da bize Melih Cevdet Anday'ın evrensel ve çok değerli bir edebiyatçı olduğunu anlatıyor. Yani bir metni, her yüzyılda ya da her 10 yılda bir oynayabiliyorsanız ve hala bir şey söylüyorsa işte o gerçekten bir sanat eseridir. Biz de tamamlanmamış bu tiyatro sanat eserini uzun zaman çalışarak, tamamlanmış bir tiyatro oyunu haline getirmek istedik." dedi.

Hepileri, İstanbul Tiyatro Festivali'nin önemine vurgu yaparak, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Hem bütün tiyatrocular hem de tüm tiyatro camiası için özellikle yurt dışından önemli oyunlar geliyor ve festivalde takip etme fırsatı buluyoruz. Aynı bizler gibi yeniden, yepyeni oyunlar çıkartan çok yakın, sevdiğimiz arkadaşlarımız var. Onları takip ediyoruz. Yani bizim için ürettiğimiz, yeni alanlarda daha iddialı olabildiğimiz hem sponsorlarla hem de varoluşuyla bizi destekleyen bir kurum Tiyatro Festivali. Umarım sadece tiyatro festivalinde değil, daha fazla sponsor hem sanatımızı hem tiyatromuzu destekler. Çünkü gerçekten de buna ihtiyaç var."

- Festival hakkında

Bir ay sürecek festivalde, 14 yerli yapımın yanı sıra Almanya, Fransa, Romanya, Sırbistan ve Japonya'dan 5 uluslararası yapım da sahnelenecek.

"Müfettişler" ilk gösteriminin ardından Maximum Uniq Hall'de bugün 20.00'de bir kez daha sahnelenecek.

Ebru Nihan Celkan ve Nagihan Gürkan'ın bir araya geldiği "Loop", oyunu, oyuncu Berfu Öngören ile Uğur Karabulut'u buluşturacak. Oyun, bugün ve yarın 20.00'de Alan Kadıköy'de izlenebilir.

Japonya ile Türkiye arasında diplomatik ilişkilerin tesisinin 100. yıl dönümü vesilesiyle Türkiye'ye ilk kez konuk olan Sankai Juku'nun "Utsushi" performansı da festivalde izlenebilecek. Japonya İstanbul Başkonsolosluğu ve Japan Foundation iş birliğiyle sahneye çıkacak topluluk, mekan sponsoru olan Zorlu PSM Turkcell Sahnesi'nde yarın ve 25 Ekim 20.00'de izleyiciyle buluşacak.

Festival ayrıca Marius von Mayenburg'un kaleminden "Gece Diyarı"nı beğeniye sunacak. Michael Önder'in yönettiği oyun, babalarından kalan evde Adolf Hitler imzalı bir resim bulan kardeşlerin geçmişleri ve gelecekleri üzerine hesaplaşmalarını konu alıyor. Schaubühne Berlin ve Young Vic yapımlarında övgü toplayan eseri, Türkiye'de ilk kez Siyah Beyaz ve Renkli oyuncuları sahneye taşıyor. Oyun, 26 Ekim'de 20.00'de ve 27 Ekim'de 15.00'te Alan Kadıköy'de izlenebilecek.

- Festival 19 Kasım'a kadar sürecek

İzleyiciler, bugünün tiyatrosuna damgasını vuran yönetmen ve koreografların eserlerini izleme fırsatının yanında, Schaubühne Berlin ve Comedie-Française gibi, dünyada sahne sanatlarına yön veren ekipleri tanıma imkanına da sahip olacak.

Klasik sahnelemelerden çağdaş yapımlara uzanan geniş bir yelpazede eserlerin yer aldığı festival programına "tiyatro.iksv.org" adresinden ulaşılabilir.

Festival, gösterilerin yanı sıra izleyicilere ücretsiz gerçekleştirilecek çeşitli yan etkinlikler de sunuyor. 25 Ekim'de Hope Alkazar'da "Semimaru ile Butoh Dansına Giriş" başlıklı dans atölyesi ve 8 Kasım'da DasDas'ta "Declan Donnellan ve Nick Ormerod ile Aktör ve Mekan" başlıklı atölye gerçekleştirilecek.

İKSV Alt Kat ise festival kapsamında, 12 ve 14 Kasım'da Baba Sahne'de çocuklara özel "Sevinç Erbulak ile Kitap Okuma ve Tiyatro Sahnesi Keşfi" etkinliğini düzenleyecek.

Çocuklar, tiyatronun sahne arkasını, bir oyunun nasıl gerçekleştirildiğini, İKSV'nin 2019'da çocuklar için yayımladığı "Tiyatroda Bir Gün" kitabının yazarı Sevinç Erbulak'la deneyimleyecek. Etkinlik, 4-9 yaş arası çocuklar için ücretsiz gerçekleştirilecek.