2019 Yılı Bütçesi Plan ve Bütçe Komisyonunda

TBMM (AA) - TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ile ilgili ve bağlı kuruluşların bütçelerinin görüşmeleri sürüyor.

CHP Ankara Milletvekili Bülent Kuşoğlu, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Cahit Turhan'ın Çorlu'daki tren kazasına ilişkin bilgi vermediğini belirterek, bu kazaya yönelik atılan adımları sordu.

Bakan Turhan'a, Türkiye'de ulaştırma alanında hayata geçirilen projelerin bölgesel olarak dağılımına ilişkin soru yönelten Kuşoğlu, Türkiye'ye yönelik siber saldırı sayısını ve bunların kaynak ülkelerinin ortaya konulmasını istedi.

Kuşoğlu, kamu-özel işbirliği çerçevesinde ulaştırma alanındaki yatırımların finanse edilmesi için kamunun sürekli borçlandığını, söz konusu projeler için belirlenen yatırım tutarından daha fazlasının faize ödendiğini söyledi. Kuşoğlu, "Bu yatırımları finanse etmek için Türkiye sürekli borçlanıyor, faiz ödüyor. 2019'da 117 milyardan daha fazla faiz ödememiz var. Kamu yatırımların toplamı 65 milyar, faiz ödemesi 117 milyar. Kamudan kaynak çıkmıyor değil, çıkıyor." ifadesini kullandı.

Sayıştay raporlarına da değinen Kuşoğlu, Sayıştay'ın diplomatik bir dille raporlarında "şartlı görüş" verdiği eleştirisinde bulundu.

HDP Diyarbakır Milletvekili Garo Paylan, "Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığının sunumunda insan, emek ve doğaya gereken önemin verilmediğini, sunuma vahşi kapitalizmin yansıdığını" öne sürdü. Yatırımların hayata geçirilmesi sırasında emekçilerin iş cinayetlerine kurban gittiklerini iddia eden Paylan, "Üçüncü Havalimanını yetiştireceğiz diye o işçiler gece gündüz orada çalıştılar. 29 Ekim'e yetişsin diye, ki yetişmedi. Bu süreç, pek çok iş cinayetine yol açtı." diye konuştu.

Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığının bu konudaki tutumunu eleştiren Paylan, Bakan Turhan'dan Çorlu'daki tren kazasına ilişkin soruşturma konusunda bilgi istedi. Paylan, ayrıca "wikipedia"ya erişimin sadece Suudi Arabistan, Çin, Kuzey Kore ve Türkiye'de yasaklı olduğunu belirterek, bu durumun yanlış olduğunu savundu.

AK Partili milletvekillerinin, Türkiye'deki birçok vatandaş gibi telefonunun dinlendiğini düşünerek WhattsApp ile görüşme yaptığını iddia eden Paylan, insanların özgürce konuşamadığını ileri sürdü.

Komisyon Başkanı Süreyya Sadi Bilgiç, Paylan'ın bu ifadeleri üzerine söz konusu sosyal ağ üzerinden görüşmelerin dinlenmediği bilgisinin güvenirliğini sorgulayarak, "Siz öyle murad ediyorsunuz sanırım." ifadesini kullandı.

- "Konya metrosu şehir içi ulaşımı açısından önemli"

MHP Konya Milletvekili Mustafa Kalaycı, Sayıştay raporlarının ve kesin hesaplarının ayrı bir komisyonda görüşülmesi gerektiğini söyledi. Ulaştırma sistemlerinin hızlı, güvenli, yaygın ve katlanılabilir maliyetle hayata geçirilmesinin önemine işaret eden Kalaycı, demiryolu taşımacılığının payının, yük ve yolcuda düşük kaldığına işaret etti.

Türkiye demiryolu ağ yoğunluğunun, Avrupa ortalamasının altında olduğunu vurgulayan Kalaycı, öte yandan demiryollarının standartlarının yükseltilmesi gerektiğini dile getirdi. Kalaycı, "Türkiye'nin lojistik ve ulaştırma altyapısı geliştirilerek lojistik ve ulaştırma merkezi olması sağlanmalıdır." dedi.

Küçük ölçekli, verimsiz ve dağınık liman altyapısına sahip ülkenin, büyük ölçekli liman yatırımlarına ihtiyaç duyduğuna dikkati çeken Kalaycı, limanların kombine taşımacılık yapan lojistik merkezler haline getirilmesi gerektiğinin altını çizdi.

Kalaycı, Konya metrosunun hizmete geçmesine yönelik vaadin, şehir içi ulaşımı açısından büyük önem taşıdığını belirterek, bu projenin durumunu sordu.

- "Milletin parasıyla millete reklam yapmayın"

İYİ Parti Ankara Milletvekili Durmuş Yılmaz, yatırım harcamalarının daha düşük maliyetle gerçekleşmesinin mümkün olup olamayacağını merak ettiğini aktararak, "2015 yılının sonunda bir soru önergesine verilen cevapta bir kilometrelik bölünmüş yolun 700 bin dolar, bir kilometrelik hızlı tren yolunun ise 4,5 milyon dolar olduğuydu. 700 bin dolara 1 kilometre değil de 1,5 kilometre, 4,5 milyon dolara 1 kilometre hızlı tren değil de 2 kilometre yapılabilir miydi? Bunu nereden anlayabiliriz? Sayıştay raporlarından anlıyoruz ki bir takım usulsüzlükler var." diye konuştu.

Öte yandan Yılmaz, "Türkiye'nin dünyanın en büyük 10. ekonomisi olacağı yönündeki söylemin vatandaşın aklıyla alay etmek olduğunu" savundu.

Hükümetin projeleri hayata geçirmesinin ardından bunların tanıtımı için de harcama yapmasının doğru olmadığını belirten Yılmaz, "Bunlar doğru işler değil. Milletin parasıyla millete reklam yapmayın." değerlendirmesini yaptı. Yılmaz'ın sözlerini destekleyen muhalefet milletvekilleri, AK Parti'li milletvekillerine dönerek "Hani tasarruf? Milletin parasını har vurup harman savuramazsınız?" diye seslendi.

Bu sözler üzerine AK Parti Ağrı Milletvekili Ekrem Çelebi'nin "Sen Atatürk büstünü cebinden mi yaptın?" sözlerine CHP Antalya Milletvekili Cavit Arı "Rahatsız mı oldun Atatürk'ün büstlerinden?" şeklinde tepki gösterdi. Bunun üzerine Çelebi'yi uyaran Komisyon Başkanı Bilgiç, Çelebi'nin söz talebi olması durumunda karşılamayacağını söyledi.

- "Göcek Tüneli ücretsiz olsun"

AK Parti Kocaeli Milletvekili Sami Çakır, Türkiye'de son yıllarda demiryolu ve havayolu taşımacılığının dikkat çekici ölçüde arttığını vurgulayarak, yük ve yolcu taşımacılığında karayolunun halen önemini koruduğunu hatırlattı.

Türkiye'nin ulaştırma alanında büyük mesafe kat ettiğini vurgulayan Çakır, ülkede taş üstüne taş koyan, proje üreten herkesi hayırla yad ettiğini ifade etti. Çakır, demiryolu taşımacılığının yeni dönemde hızlı trenle daha da ön plana çıkarılacağına yönelik inancını anlatarak, "Bütün yapılan işlerle ilgili, özellikle bu Yap-İşlet-Devret modeline bağlı olarak yapılan köprü ve yollarla ilgili olarak kamuoyunun net bilgilendirilmesi önem arz etmekte olup bilgi kirliliğini ortadan kaldıracak, hizmetlerin işin gerekliliği hususundaki negatif algıları da giderecektir." şeklinde konuştu.

CHP İstanbul Milletvekili Emine Gülizar Emecan, yerli ve milli lokomotif üretiminin gerçekleştirilmesinin önemine işaret ederek, bunun Türkiye'nin geleceği açısından güzel bir gelişme olduğunu söyledi. Türkiye'de ulaştırma alanında sektörlerin gelişiminin dengeli olmadığını ifade eden Emecan, Sayıştay raporlarından örnekler okuyarak eleştirilerde bulundu.

AK Parti İzmir Milletvekili Yaşar Kırkpınar da dünyanın en büyük havalimanı olma özelliği taşıyan İstanbul Havalimanı ile Türkiye'nin büyük bir aşama kaydettiğini vurguladı.

CHP Muğla Milletvekili Süleyman Girgin ise Göcek Tüneli'nden gidiş-geliş ücreti alındığını ve "Deli Dumrul Tüneli"ne dönüştüğünü söyledi. Girgin, AK Parti'nin "tünel geçişinin ücretsiz olacağı" yönünde seçim vaadinde bulunduğunu anımsatarak, bu vaadin bir an önce hayata geçirilmesini istedi.