11. Kalkınma Planı TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda (3)

TBMM (AA) - Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, 11. Kalkınma Planı döneminde enerji ve madencilik politikalarına önem vereceklerini belirterek, "Enerji arzının sürekli, kaliteli, sürdürülebilir, güvenli ve katlanılabilir maliyetlerle sağlanması temel amacımız olacaktır. Bu çerçevede, denizlerde petrol ve doğal gaz sismik arama ve sondaj çalışmaları yoğunlaştırılacaktır." dedi.

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda, 11. Kalkınma Planı'nın sunumunu yapan Oktay, Kamu Özel İş Birliği'nin (KÖİ) kamu yatırımlarının gerçekleştirilmesi için alternatif yöntemlerden biri olarak kullanıldığını ifade etti. Başta ulaştırma ve sağlık sektörleri olmak üzere birçok sektörde KÖİ modelinin uygulandığını anlatan Oktay, 2014-2018 döneminde Yavuz Sultan Selim Köprüsü, Avrasya Tüneli, Osmangazi Köprüsü, İstanbul Havalimanı, 8 adet şehir hastanesi gibi önemli projelerin bu modelle hayata geçirildiğini söyledi.

Oktay, 11. Kalkınma Planı'nda, KÖİ modeli ile inşası devam eden toplam 18 bin 716 yataklı 11 şehir hastanesi ile Gebze-Orhangazi-İzmir Otoyolu, Kuzey Marmara Otoyolu Kurtköy-Akyazı ve Kınalı-Odayeri kesimleri, Kınalı-Tekirdağ-Çanakkale-Balıkesir Otoyolunun Malkara Çanakkale Kesimi, Menemen-Aliağa-Çandarlı Otoyolu gibi otoyol projeleri ile İstanbul Havalimanı 2. Etabı, Çeşme Havalimanı, Salıpazarı Kruvaziyer Limanı, Haliç Yat Limanı ve Kompleksi Projeleri'nin tamamlanacağını kaydetti.

Etkin işleyen bir araştırma ve yenilik ekosisteminin oluşturulması ve böylelikle bilgi üretme ve kullanma kapasitesinin geliştirilmesinin amaçlandığına işaret eden Oktay, "Bu doğrultuda, Ar-Ge harcamasının GSYH oranının yüzde 1,8'e yükseltilmesi, tam zaman eşdeğer Ar-Ge personel sayısının 154 binden 300 bine çıkarılması hedeflenmektedir." diye konuştu.

Oktay, Türkiye'nin havacılık ve uzay alanında küresel rekabette konumunun güçlendirilmesi amacıyla "Milli Uzay Programının" başlatılacağını ve kutup araştırmalarına yönelik çalışmalara devam edileceğini dile getirdi.

Veri merkezi sektörünün teşvik edileceğini kaydeden Oktay, "Milli çözümlere dayalı siber güvenlik ekosistemi geliştirilecek, kamunun BİT alımlarında yerlilik payının artırılması sağlanacaktır. Sınır aşan veri transferlerine ilişkin düzenleme yapılacak ve yapay zeka yol haritası oluşturulacaktır." ifadesini kullandı.

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay, sözlerine şöyle devam etti:

"11. Kalkınma Planı döneminde enerji ve madencilik politikalarımıza önem vereceğiz. Enerji arzının sürekli, kaliteli, sürdürülebilir, güvenli ve katlanılabilir maliyetlerle sağlanması temel amacımız olacaktır. Bu çerçevede, denizlerde petrol ve doğal gaz sismik arama ve sondaj çalışmaları yoğunlaştırılacaktır. Elektrik iletim altyapı yatırımlarının hayata geçirilmesi sağlanacaktır. Akkuyu Nükleer Güç Santrali'nin ilk ünitesi ile Tuz Gölü Doğal Gaz Yeraltı Depolama Projesi ve Kuzey Marmara Doğal Gaz Depolama Tevsii Projesi tamamlanacaktır. Yerli ve yenilenebilir kaynaklardan elektrik üretiminin artırılması sağlanacaktır. Kritik önemi haiz enerji altyapısının güvenli bir şekilde işletilmesine yönelik Siber Güvenlik Operasyon Merkezi kurulacaktır."

"Milli Akıllı Şebeke Yönetim Sisteminin" geliştirilmesine yönelik çalışmalar yapılacağını, Maden Tetkik ve Arama (MTA) Genel Müdürlüğünün yurt dışında maden arama faaliyetlerinin geliştirileceğini belirten Oktay, ulaştırma ve lojistik alanında Türkiye'nin coğrafi avantajından en iyi şekilde faydalanarak modlar arası ve çok modlu uygulamaların geliştirilmesi; demir yolu ve deniz yolu taşıma paylarının artırılmasının, hızlı, esnek, emniyetli, güvenilir ve entegre bir ulaştırma sisteminin tesis edilmesiyle lojistik maliyetlerinin düşürülmesinin, ticaretin kolaylaştırılmasının ve Türkiye'nin rekabet gücünün artırılmasının amaçlandığını anlattı.

Oktay, bu doğrultuda, Lojistik Master Planı ve Ulusal Ulaştırma Ana Planı'nın tamamlancağını, Ankara-Sivas ve Ankara-İzmir Yüksek Hızlı Tren hatlarının açılacağını, 11. Kalkınma Planı döneminde toplam 4 bin 382 kilometre Yüksek Hızlı Tren ve Hızlı Tren hattının tamamlanacağını, otoyol dahil 2 bin 872 kilometre bölünmüş yol ve toplam 6 bin 263 kilometre Bitümlü Sıcak Karışım (BSK) kaplama yapılacağını aktardı.

Gümrük hizmetlerinde, bürokrasinin ve maliyetlerin azaltılması, ticaretin ve seyahatin kolaylaştırılması ve kaçakçılığın önlenmesinin sağlanacağını, işlemlerde şeffaflık ve öngörülebilirliğin esas alınacağını vurgulayan Oktay, "Bu doğrultuda, gümrüklerde farklı kurumlarca tahsil edilen ücretler gözden geçirilecek ve bürokrasi azaltılacaktır. Gümrüklerde görev alan tüm kurumlarda 7 gün 24 saat çalışma uygulamasına geçilecektir." diye konuştu.

Son dönemin en önemli ticaret kanallarından bir olan e-Ticaret ile ihracatın artırılmasının sağlanacağını, e-Ticarette Güven Damgası Sistemi'nin yaygınlaştırılacağını anlatan Oktay, "e-Ticaret için İstanbul Havalimanına yakın depolama ve gümrükleme işlerinin yapılacağı bir üs kurulacaktır. Ayrıca kalite odaklı, yenilikçi yaklaşım ve uygulamalarla tüketici hakları gözetilecek ve korunacaktır. Tüketicinin korunmasıyla ilgili mevzuat gözden geçirilecek ve uygulamalar iyileştirilecektir." açıklamasında bulundu.

- "Okul öncesi eğitimde 5 yaşın zorunlu hale gelmesi sağlanacaktır"

11. Kalkınma Planı'nın özel politika gerektiren çocuklar, gençler, kadınlar, engelliler, yaşlılar gibi toplumun tüm kesimlerini kapsayıcı bir yaklaşımla hazırlandığına dikkati çeken Oktay, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Ülkemizin beşeri yapısının güçlenmesine yönelik tüm kademelerde kapsayıcı ve kaliteli eğitim hamlesiyle nitelikli insan yetiştirilmesi hedeflenmektedir. Bu çerçevede; tüm bireylerin kapsayıcı ve nitelikli bir eğitime ve hayat boyu öğrenme imkanlarına erişim sağlaması amaçlanmaktadır. Plan döneminde kamu yatırımları içerisinde en fazla artış yapılan sektör eğitim sektörü olacaktır. Eğitim alanında yapılacak bu kapsamlı hamle ile tüm kademelerde tekli eğitime geçilmesi ve okul öncesi eğitimde 5 yaşın zorunlu hale gelmesi sağlanacaktır.

Plan hedefleri ile uyumlu olarak mesleki ve teknik eğitime büyük önem veriyoruz. Meslek liselerinin altyapısının güçlendirilmesi amacıyla bu okullardaki atölye ve laboratuvarların modernizasyonu sağlanacaktır. Başta OSB'lerde olmak üzere meslek liseleri ile yükseköğretim kurumları program, yönetim, insan kaynakları, finansman ve fiziki altyapı açısından birbirini destekleyecek şekilde yeniden yapılandırılacaktır. Konut imkanlarının kısıtlı olduğu bölgelerde öğretmenlerin barınma ihtiyaçlarını karşılayacak konut yatırımlarına devam edilecektir."

Yükseköğretim sisteminin, 11. Kalkınma Planı döneminde de güçlenmesinin ve Türkiye'nin gelişimi için temel aktörlerden biri olmaya devam etmesinin sağlanacağına işaret eden Oktay, "Bu kapsamda dünya akademik başarı sıralamalarında 2023 itibarıyla en az 2 üniversitemizin ilk 100'e ve en az 5 üniversitemizin de ilk 500'e girmesi sağlanacaktır." dedi.

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay, esnek çalışma biçimleri konusunda tüm sosyal taraflara yönelik farkındalık faaliyetlerinin artırılacağını belirterek, kıdem tazminatı reformunun sosyal tarafların mutabakatıyla gerçekleştirileceğini söyledi. Oktay, kadınların işgücüne ve istihdama katılımlarının artırılmasını teminen bakım hizmetlerine erişimin kolaylaştırılması başta olmak üzere iş ve aile yaşamını uyumlaştıran uygulamaların dinamik bir biçimde hayata geçirileceğini kaydetti.

Sağlık hizmeti sunumunda bölgeler arası dağılımın iyileştirileceğini, fiziki altyapının ve insan kaynağının niteliğinin artırılmasının sağlanacağını belirten Oktay, "Bu çerçevede, aile hekimlerince sunulan sağlık hizmetlerini nitelik ve nicelik olarak iyileştirmek suretiyle aile hekimi başına nüfusun 3 bin 207'den 2 bin 700'e düşürülmesi sağlanacaktır. Evde sağlık hizmetleri yaygınlaştırılacak, başta kırsalda yaşayanlar olmak üzere yaşlılara sunulan sağlık hizmetlerine erişimin kolaylaştırılması, yaşlılara yönelik koruyucu ve tedavi edici hizmetlerin güçlendirilmesi sağlanacaktır." diye konuştu.

Oktay, üniversite hastanelerinin hastane işletmeciliğinin ayrıştırılarak, eğitim ve öğretim hizmetlerinin etkin bir şekilde sunumuna imkan verecek şekilde yönetim, hizmet sunumu ve finansman yapısı itibarıyla sürdürülebilir bir yapıya kavuşturulacağını aktardı..

Başta sokakta, ağır ve tehlikeli işlerde, aile işleri dışında ücret karşılığı, gezici ve geçici tarım işlerinde olmak üzere çocuk işçiliği ile mücadele edileceğini vurgulayan Oktay, "Kalkınmanın oluşturduğu refahın tüm toplum kesimlerince hissedilmesi ve yoksulluğun azaltılmasına büyük önem veriyoruz. Gelir dağılımının iyileştirilmesi, dezavantajlı kesimlerin gözetilmesi, sosyal yardım ve sosyal hizmetlerin yaygınlaştırılması temel politika öncelikleri olacaktır." dedi.

(Sürecek)